Archiwalia

Taxonomy

Code

Scope note(s)

Source note(s)

Display note(s)

Hierarchical terms

Archiwalia

Equivalent terms

Archiwalia

Associated terms

Archiwalia

22 Archival description results for Archiwalia

22 results directly related Exclude narrower terms

Moje Miasto

Rękopis zawiera krótki opis przyjazdu i życia w powojennym Wrocławiu osieroconej dziewczyny, która przybyła do miasta z siostrą, telegrafistką w Dyrekcji Kolejowej w Radomiu, oddelegowaną na Ziemie Zachodnie. Tekst skupia się na wyglądzie miasta oraz początkach polskiego szkolnictwa i harcerstwa. Zakres chronologiczny: 19.07.1945-1.11.1945 Miejsce wydarzeń: Wrocław

Skulska Irena

Pierwsze Dni

Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje pierwszy rok w powojennym Wrocławiu, począwszy od 6 maja 1945, a skończywszy na 9 maja 1946 roku. Odnosi się do wcześniejszych wydarzeń związanych z oblężeniem Wrocławia. Skupia się przede wszystkim na opisie tworzenia się: władz miasta, administracji (sądownictwo, opieka medyczna), instytucji: naukowych, kulturalnych, religijnych, społecznych oraz politycznych; komunikacji (poczta, komunikacja miejska, kolej), a także przemysłu. Dokładnie opisuje zniszczenia wojenne oraz zmagania i trudności związane z ich usuwaniem. Wspomina o życiu codziennym mieszkańców. Praca ma układ tematyczny. Autor wielokrotnie przytacza wspomnienia innych pionierów i dawnych mieszkańców Wrocławia. Opatrzył ją przypisami, w których powołuje się na liczne opracowania (publikacje naukowe i popularnonaukowe, gazety). Na końcu pracy znajduje się Kalendarium ważniejszych wydarzeń roku, oraz bibliografia. Zakres chronologiczny: 6 maj 1945 - 9 maj 1946 Miejsca wydarzeń: Wrocław

Góralski Jan

Relacja Zdzisława Zielińskiego

Zdzisław Zieliński, syn tramwajarza, jako 16-latek wraz z rodziną przyjechał jesienią 1945 r. ze Lwowa do Wrocławia pierwszym transportem tramwajarzy. W swojej relacji szczegółowo opisuje nastroje panujące wśród Polaków przygotowujących się do opuszczenia rodzinnego miasta, warunki panujące podczas podróży do Wrocławia (m.in.: współpasażerowie, higiena osobista, wypadki, najścia sowieckich żołnierzy) oraz pierwsze miesiące życia we Wrocławiu (m.in.: zdobycie mieszkania, uruchomienie komunikacji miejskiej, odgruzowywanie, usuwanie śladów niemieckiej przeszłości, pierwsze święta Bożego Narodzenia). Relacja ma charakter literacki; autor dzieli się swoją wiedzą dot. historii Kresów i Dolnego Śląska oraz porównuje Lwów z Wrocławiem.  
Zakres chronologiczny: 1945 Miejsca wydarzeń: Lwów, (Tarnów, Kraków), Wrocław

Zieliński Zdzisław

Relacja Franciszka Stopki

Franciszek Stopka wraz z rodziną wyjechał w czerwcu 1945 r. z Żywca na Ziemie Zachodnie w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Autor relacjonuje długą podróż wagonem towarowym, tymczasowe zakweterowanie w koszarch w Nysie oraz podróż samochodem do Kamieńca Ząbkowieckiego, gdzie dostał mieszkanie. Opisuje zniszczenie wojenne w miasteczkach Dolnego Śląska oraz kłopoty ze stacjonującymi w Kamieńcu Ząbkowickiem czerwonoarmistami (rabunki, handel alkoholem, podpalenie zamku). Dalsza część relacji dotyczy represji wobec autora za działalność w konspiracyjnej organizacji: od aresztowania w marcu 1953 r. i pobytu w areszcie UB w Ząbkowicach Śląskich oraz w więzieniu w Kłodzku, poprzez rozprawę sądową we Wrocławiu przed Komisją Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, aż po odbycie kary (12 miesięcy obozu pracy) w kamieniołomie wapienia w Wojcieszowie. Autor opisuje również problemy ze znalezieniem pracy po odbyciu kary (więzień polityczny) i życie pod nadzorem UB. Zakres chronologiczny: 1945 - 1958 Miejsca wydarzeń: : Żywiec, Nysa, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Ślaskie, Kłodzko, Wojcieszów

Stopka Franciszek

Stanisława Kukofka - relacja

Relacja Stanisławy Kukofki dotyczy wojny we Lwowie,zamordowaniu ojca w Ostaszkowie, przesiedlenia z Kresów do Bytomia, zniszczeń wojennych i integracji kresowiaków z miejscową ludnością.   Zakres chronologiczny: 1939-2019   Miejsca wydarzeń: Berlin (Niemcy), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Krzywy Róg (Ukraina), Lwów (Ukraina), Ostaszków (Rosja), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Kukofka Stanisława

Alfred Wrzeski - relacja

Alfred Wrzeski, piłkarz ręczny WKS Śląsk Wrocław i późniejszy trener Sparty Katowice, opisuje usunięcie ze studiów i powołanie do odbycia zasadniczej służby wojskowej, którą odbywał w Wojskowym Klubie Sportowym Śląsk Wrocław, w tym czasie byl w kadrze reprezentacji Polski w piłce ręcznej. Opisuje realia służby jako żołnierz-sportowiec, w tym codzienne treningi, relacje w zespole, relacje z innymi żołnierzami, dowództwem i członkami innych klubów sportowych, opisuje ważniejsze meczach i turnieje, takie jak Spartakiada, czy Mistrzostwa Armii Zaprzyjaźnionych w Kijowie, a także mecze z drużynami z Zachodu. Porównuje kluby wojskowe i cywilne, przybliża też postać Kazimierza "Kaju" Frąszczaka.   Zakres chronologiczny: lata 50. XX wieku - lata 70. XX wieku   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kolonia (Niemcy), Kilonia (Niemcy), Kijów (Ukraina), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małoposlkie), Szczepanowice (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Opole (woj. opolskie)

Wrzeski Alfred

Benin Pisula - relacja

Benin Pisula opowiada o wojennych losach swojej rodziny w Belgii. Opisuje sceny z nalotów niemieckich samolotów na miasteczko w którym mieszkał. W drugiej części relacjonuje przyjazd do Polski oraz organizacje życia po wojnie.   Miejsca wydarzeń: Kalisz (woj. wielkopolskie), Kłodzk (woj. dolnośląskie), Seraing (Belgia), Świebodzice (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)Zakres chronologiczny: 1940-1988

Pisula Benin

Marian Orzechowski - relacja

Relacja Mariana Orzechowskiego rozpoczyna się od wspomnień dzieciństwa z okresu II wojny światowej, m.in. naloty niemieckie na zakłady zbrojeniowe w Starachowicach, relacje między Polakami a Niemcami, Volksdeutsche. Tuż po wojnie wyjazd do Radomia, a następnie do Wrocławia (opis zniszczeń miasta, powojenna kultura i szkolnictwo), gdzie kończy Liceum Ogólnokształcącego nr III. Na studia wyjeżdża do Rostowa, a później przenosi się do Leningradzkiej uczelni. Po czym wraca do kraju i rozpoczyna studia doktoranckie na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1969–1972 staje się dyrektorem Instytutu Nauk Politycznych, a następnie w latach 1971–1975 awansuje na rektora Uniwersytetu Wrocławskiego, oraz od 1984 do 1986 rektorem Akademii Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR. Wiele uwagi poświęca opisie swoich wyjazdów służbowych, podczas których spotkał m.in. Michaiła Gorbaczow. Zakres chronologiczny:1939-1989Miejsca wydarzeń: Starachowice (woj. świętokrzyskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rostów na Donem (Rosja), Leningrad (obecnie Petersburg, Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Lubin (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Płock (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Praga (Czechy), Noworosyjsk (Rosja), Phenian (obecnie Pjongjang, Korea Północna), Różki (pow. radomski, woj. mazowieckie), Augustów (pow. radomski, woj. mazowieckie).

Orzechowski Marian

Olga Walewska-Siekierka - relacja

Relacja Olgi Walewskiej-Siekierki, Prezesa Dolnośląskiego Związku Szermierczego oraz zasłużonej zawodniczki Wrocławskiego Klubu Szermierczego Kolejarz, dotyczy przyjazdu do Wrocławia w 1945 roku i zniszczeń wojennych, gry w orkiestrze "Orkiestra Pana Serapolskiego", zawodów na Stadionie Olimpijskim podczas Wystawy Ziem Odzyskanych, treningów w klubie Gwardia pod okiem trenera Popiela, zwycięstwa w Mistrzostwach Polski, udziału w spartakiadach, łączenia kariery sportowej z pracą zawodową, działalności w Związku Szermierczym, decyzji o zakończeniu kariery sportowej.   Zakres chronologiczny: 1945-2017   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Bristol (Wielka Brytania), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Bielsko-Biała (woj. śląskie), Paryż (Francja), Budapeszt (Węgry)

Walewska-Siekierka Olga

Emilia Łuczak - relacja

Emilia Łuczak, wieloletnia pracownica Publicznego Szpitala Klinicznego nr 1 we Wrocławiu, opisuje bombardowanie Wielunia, organizacje szkolnictwa w Wieluniu w okresie II Wojny Światowej, działaność harcerską, pracę przy odgruzowywaniu Wrocławia, zniszczenia wojenne w Wieluniu, codzienną pracę w szpitalu, epidemię ospy w 1963 roku.   Zakres chronologiczny: 1932-2016   Miejsca wydarzeń: Wieluń (woj. łódzkie), Raszyn (pow. pruszkowski, woj. mazowieckie), Cieciłów (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Czarnożyły (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Bielawa (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Łuczak Emilia

Stanisława Szarycz - relacja

Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2017   Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)

Szarycz Stanisława

Waldemar Wawrzyniak - relacja

Waldemar Wawrzyniak, wrocławski architekt, opisuje dzieciństwo na Podolu podczas wojny światowej, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, edukację począwszy od szkoły podstawowej, po uczelnię wyższą, a także pracę naukową,pracę w zawodzie architekta przy projektowaniu wielu wrocławkiskich budowli, twórczość i środowisko wrocławskich architektów.   Zakres chronologiczny: 1937-2012   Miejsca wydarzeń: Kamionki (daw. woj. tarnopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oran (Algieria), Lublin (woj. lubelskie), Kraków (woj. małopolskie), Bytom (woj. śląskie)

Wawrzyniak Waldemar

Mieczysław Rychlicki - relacja

Mieczysław Rychlicki, żołnierz Okręgu Lwowskiego Armii Krajowej, opisuje marsz w kierunku Warszawy na pomoc powstańcom, rozbrojenie, aresztowanie w Grodzisku i więzienie w Łańcucie, wyjazd do Szczecina, akcję obrony elektrowni przed demontażem, otwarcie ognia do sowieckich żołnierzy, zniszczenia wojenne po nalotach dywanowych w Szczecinie.   Zakres chronologiczny: 1944-1950   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rudnik (pow. niżański, woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Rychlicki Mieczysław

Jan Matelski - relacja

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Matelski Jan

Marian Hawryszczyszyn- relacja

Relacja dotyczy życia Mariana Hawryszczyszyna, opisuje w niej sytuacje Polaków na przedwojennych Kresach, działalność starszego brata w harcerskiej organizacji podziemnej, uniknięcie wywozu całej rodziny na Syberię, wyjazd na nowo przyłączone tereny Polski, życie codzienne w PRL, manifestacje w Centrum Naukowo-Produkcyjnym Podzespołów i Urządzeń Elektronicznych "UNITRA-DOLAM".   Zakres chronologiczny: 1945 - 1983   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Hawryszczyn Marian

Gabriela Lipska - relacja

Gabriela Lipska, z domu Grzecka, opisuje II Wojnę Światową na Pomorzu, wygląd i funkcjonowanie powojennego Gdańska, w tym Stoczni Gdańskiej, wysiedlenia Niemców, opisuje tworzenie się życia społecznego w Czersku, funkcjonowanie zakładu fotograficznego, który prowadziła razem z mężem.   Zakres chronologiczny: 1940-2016   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Czernin (pow. sztumski, woj. pomorskie)

Lipska Gabriela

Jan Ziarko - relacja

Jan Ziarko, opisuje dzieciństwo spędzone pod okupacją niemiecką, funkcjonowanie oświaty w okresie powojennym w Malborku oraz Sztumie a także Związku Nauczycielstwa Polskiego, szerzenie oświaty na terenach wiejskich, osadnictwo oraz konflikty pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną na Ziemiach Zachodnich, problem zniszczeń wojennych w Malborku a także stosunek ludności do Żołnierzy Wyklętych.   Zakres chronologiczny: 1935-2016   Miejsca wydarzeń: Tomaszówka (Białoruś), Hajnówka (woj. podlaskie), Lublin (woj. lubelskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Narewka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Stary Targ (pow. sztumski, woj. pomorskie), Frombork (pow. braniecki, woj. warmińsko-mazurskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorski)

Ziarko Jan

Jan Piech - relacja

Jan Piech opisuje życie w powojennym Oleśnie, integrację ludności polsko i niemieckojęzycznej oraz tradycje religijne i zwyczaje kulinarne.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Olesno (woj. opolskie), Świercze (pow. oleski, woj. opolskie), Wachowice (pow. oleski, woj. opolskie), Pasawa (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie)

Piech Jan

Zygmunt Krukowski - relacja

Relacja Zygmunta Krukowskiego, dotycząca dzieciństwa spędzonego w nadleśnictwie w Kwidzyniu, relacji z Niemcami i integracji ludzi z różnych stron Polski. Porusza też temat przedwojenngo Zabiela, zniszczeń wojennych, odgruzowywania, opisuje cmentarz w Kwidzyniu. W relacji Zygmunt Krukowski wspomina o Bolesławie Usowie ps. "Konar", pierwszym nadleśniczym kwidzyńskiego nadleśnictwa, partyzancie ZWZ-AK, oraz o muzyku Włodzimierzu Nahornym, którego poznał w dzieciństwie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016 Miejsca wydarzeń: Zabiele (pow. ostrołęcki, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Opole Lubelskie (woj. lubeslkie),  Słupsk (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Rozpędziny (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Kostopol (Ukraina), Śniadowo (woj. podlaskie), Piski (pow. ostrołęcki, woj. mazowieckcie), Brześć (Białoruś), Włodzimierz Wołyński (Ukraina)

Krukowski Zygmunt

Teresa Ślusarek - relacja

Relacja Teresy Ślusarek, pracownicy szkoły pielęgniarsko-położniczej we Wrocławiu, na temat czasów jej nauki w szkole oraz utworzenia "Solidarności"; świadek opowiada o przyjeździe do Wrocławia z Wielunia, opisuje zniszczone miasto, przybycie do szkoły pielęgniarsko-położniczej, kadrę nauczycielską i niektóre wydarzenia, np. usunięcie jednej z uczennic z powodów politycznych; wspomina o naciskach politycznych na uczennice placówki; mówi o powołaniu "Solidarności" w szkole, a także o wpadce czołowych jej działaczy w Warszawie, nie wymienia jednak nazwisk; świadek powtarza niektóre wątki, a relacja jest momentami chaotyczna, być może z powodu choroby.   Zakres chronologiczny: 1948-1980   Miejsca wydarzeń: Wieluń (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Londyn (Wielka Brytania), Wilno (Litwa)

Ślusarek Teresa

Juliusz Palibuda - relacja

Relacja Juliusza Palibudy dot. dzieciństwa spędzonego w okupowanej Wielkopolsce, przyjazdu w trakcie wojny na Dolny Śląsk, życia codziennego w mieście-twierdzy, wkroczenia wojsk rosyjskich do Wrocławia, organizacji życia codziennego, pracy po wojnie oraz odbudowy zniszczonych budynków.   Zakres chronologiczny: 1932 - 2013.   Miejsce wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina)

Palibuda Juliusz