Archiwalia

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

Archiwalia

Terminy równoznaczne

Archiwalia

Powiązane terminy

Archiwalia

131 Opis archiwalny results for Archiwalia

131 results directly related Exclude narrower terms

Michalina Mrozowska - relacja

Michalina Mrozowska opisuje przeżycia wojenne, wywózkę na roboty przymusowe do dzisiejszego Lewina Brzeskiego, pracę w gospodzie oraz w gospodarstwie rolnym, trudy powrotu do rodzinnego domu, przyjazd do Topoli w 1945 roku, pierwsze lata w Topoli na Ziemiach Zachodnich, koegzystencję z ludnością niemiecką i wyjazd tej ludności w 1946 roku, życie kulturalne i społeczne w pierwszych latach po wojnie, jak również takie wydarzenia jak pożar pałacu w Kamieńcu.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Zator (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Lewin Brzeski (pow. brzeski, woj. opolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Topola (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Sławęcin (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Złoty Stok (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Doboszowice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie)

Mrozowska Michalina

Stanisław Wolski - relacja

Relacja Stanisława Wolskiego, w której przeważają wątki poświęcone przestrzeni społecznej powojennego Wrocławia: przybyłym po II Wojnie Światowej osadnikom, społecznościom dzielnic Nadodrze, Księże Małe i Brochów, mikro-społecznościom spotykającym się w barze "Złota Kaczka"; drugim głównym wątkiem jest autobiograficzna relacja z obrony Wrocławia przed powodzią w 1997 r.; autor opowiada też o swoich przedsięwzięciach artystycznych - Theatrum 70 i Teatrze Kalambur, wtrąca też ogólnie ujętą historię swojej rodziny i wspomina wiele drobnych wątków pobocznych.  
Zakres chronologiczny: 1955-1997  
Miejsca wydarzeń: Bielanka (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kijów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wolski Stanisław

Janina Kolankiewicz - relacja

Relacja Janiny Kolankiewicz opisuje losy Świadka podczas okupacji niemieckiej w rodzinnej wsi, relacje z okupantem, przesiedlenie po wojnie na ziemie zachodnie, poszukiwanie szkoły licealnej i mieszkania na terenach poniemieckich. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Tuchów (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakliczyn (pow. tarnowski, woj. małopolskie)

Kolankiewicz Janina (ur. 1926 r.)

Pożar nowego komina Celwiskozy.

Zarys dziejów Zakładu Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza opisany przez Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. Autor podaje dane dotyczące liczby osób zatrudnionych w zakładzie oraz ilość wytworzonych produktów na przestrzeni lat. Skupia się również na budowie nowego komina. Zakres chronologiczny: 1950- 1989 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) 

Adamski Zbigniew

Gazeta Zakładowa „Wspólny Cel” ZWCh „CHEMITEX CELWISKOZA” w Jeleniej Górze w opinii red. nacz. Zbigniewa Adamskiego

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze. Opisuje on pierwsze spotkanie rady zakładowej dotyczące gazety zakładowej "Wspólny Cel" w 1951 r. Relacjonuje przebieg owego spotkania, m.in. osób zaangażowanych w powstanie czasopisma. Następnie dokonuje rysu historycznego wyżej wspomnianego wydawnictwa oraz swojego osobistego wkładu w życie kulturalne zakładu. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1950- 1990 Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (Województwo Dolnośląskie) 

Adamski Zbigniew

Moje wspomnienia z pracy w Dolnośląskiej Fabryce Włókien Sztucznych późniejszej ZWCh "Chemitex-Celwiskoza" w Jeleniej Górze

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze, redaktora naczelnego zakładowej gazety "Wspólny Cel", wspominającego przyjazd do Jeleniej Góry, odbudowę zakładu, swoją służbę w wojsku przypadającą na rok 1956 i powstanie w Poznaniu, pracę w gazecie zakładowej, tematy w niej poruszane, w mniejszym stopniu stosunki panujące w zakładzie i zakończenie działalności fabryki po 1989 r.; autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 31.08.1952 - 12.1989 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Jelenia Góra, Poznań.

Adamski Zbigniew

Moje Miasto

Rękopis zawiera krótki opis przyjazdu i życia w powojennym Wrocławiu osieroconej dziewczyny, która przybyła do miasta z siostrą, telegrafistką w Dyrekcji Kolejowej w Radomiu, oddelegowaną na Ziemie Zachodnie. Tekst skupia się na wyglądzie miasta oraz początkach polskiego szkolnictwa i harcerstwa. Zakres chronologiczny: 19.07.1945-1.11.1945 Miejsce wydarzeń: Wrocław

Skulska Irena

Moje wspomnienia z lat 1945-53

Autor opisuje przebieg repatriacji jego rodziny z miasteczka w woj. tarnopolskim na Psie Pole, organizację mszy św. i szkolnictwa po wojnie, akcję odgruzowywania miasta i komunikację w zrujnowanym Wrocławiu, wspomina również o akcji zdejmowania uszkodzonego lustra z czubka Iglicy. Zakres chronologiczny: 10.1945-1953 Miejsce wydarzeń: Kopyczyńce (woj. tarnopolskie), Wrocław

Józefczuk Jerzy

Pobyt na ,,Ziemiach Odzyskanych" pierwsze wspomnienia

Autorka wspomina swoje pierwsze lata życia w powojennym Zgorzelcu. Opisuje swój pobyt w Miejskim Gimnazjum i Liceum. Wymienia swoich kolegów z klasy, oraz nauczycieli. Krótko ich charakteryzuje. Opowiada również o organizacji sklepików szkolnych oraz o działalności szkolnej grupy teatralnej. Wspomina o tym, że na jednym z przedstawień: ,,Balladyna", obecna była Irena Solska -żona aktora Ludwika Solskiego. Zakres chronologiczny: 1945-1948 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskiej), Zgorzelice (obec. Zgorzelec, woj. dolnośląskie)

Gawrońska -Kozłowska Wanda

Wspomnienia Wandy Holuk-Skrzypek

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Holuk -Skrzypek Wanda

Moje życiowe puzzle

Autorka opowiada o swoich wspomnieniach związanych z wyjazdem rodziny na Ziemie Zachodnie, bardzo dokładnie przedstawia realia powojennego życia codziennego (wyrób ubrań, zdobywanie pożywienia, dbanie o higienę, domowe sposoby leczenia, sposób spędzania wolnego czasu). Wspomina zjawiska występujące tuż po wojnie (szaber, analfabetyzm). Przedstawia dokładnie losy poszczególnych członków rodziny. Szczegółowo opisuje swoją edukację: najpierw w szkole podstawowej w Strzegomiu, później w Liceum Legnicy, a następnie studia w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pedagogicznego w Wałbrzychu. Wspomina również o pracy w świetlicy w szkole podstawowej w Strzegomiu. Zakres chronologiczny: 1943-1992 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Cetera Ryszarda

Wspomnienia przesiedleńca

Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)

Argasiński Leon

Relacja Franciszka Stopki

Franciszek Stopka wraz z rodziną wyjechał w czerwcu 1945 r. z Żywca na Ziemie Zachodnie w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Autor relacjonuje długą podróż wagonem towarowym, tymczasowe zakweterowanie w koszarch w Nysie oraz podróż samochodem do Kamieńca Ząbkowieckiego, gdzie dostał mieszkanie. Opisuje zniszczenie wojenne w miasteczkach Dolnego Śląska oraz kłopoty ze stacjonującymi w Kamieńcu Ząbkowickiem czerwonoarmistami (rabunki, handel alkoholem, podpalenie zamku). Dalsza część relacji dotyczy represji wobec autora za działalność w konspiracyjnej organizacji: od aresztowania w marcu 1953 r. i pobytu w areszcie UB w Ząbkowicach Śląskich oraz w więzieniu w Kłodzku, poprzez rozprawę sądową we Wrocławiu przed Komisją Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, aż po odbycie kary (12 miesięcy obozu pracy) w kamieniołomie wapienia w Wojcieszowie. Autor opisuje również problemy ze znalezieniem pracy po odbyciu kary (więzień polityczny) i życie pod nadzorem UB. Zakres chronologiczny: 1945 - 1958 Miejsca wydarzeń: : Żywiec, Nysa, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Ślaskie, Kłodzko, Wojcieszów

Stopka Franciszek

Genowefa Szymańska - relacja

Relacja Genowefy Szymańskiej dotycząca realiów życia codziennego na powojennych Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1940-2018   Miejsca wydarzeń: Stara Kościelnica (pow. malborski, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Grodno (Białoruś), Lida (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie)

Szymańska Genowefa

Leokadia i Stanisław Bieńka - relacja

Relacja Leokadii i Stanisława Bieńki dotyczy wydarzeń na Wołyniu podczas II Wojny Światowej, osadnictwa na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II Wojnie Światowej i pracy rolnika na Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1932- 2000   Miejsca wydarzeń: Kruków (pow. opatowski, woj. świętokrzyskie), Lisewo (woj. pomorskie), Stara Kościelnica (pow. malborski, woj. pormorskie), Cisy (pow. malborski, woj. pomorskie), Kolonia Zabłecznik (obw. Łuck, Wołyń), Łuck (obw. wołyński, Ukraina), Grobelno (pow. malborski, woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Bieńka Stanisław

Adam Szwół - relacja

Relacja dotyczy życia Adama Szwół, w powojennym Perlinie.   Zakres chronologiczny: 1944-2019   Miejsca wydarzeń: Radomyśl nad Sanem (pow. stalowowolski, woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Choczewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Perlino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Lubiatowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Gniewino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Czarnobyl (Ukraina), Żarnowiec (pow. prudnicki, woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Łętowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie). Tarnów (woj. małopolskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Zęblewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Mielec (woj. podkarpackie), Kostków (pow. jarosławski, woj. podkarpackie)

Szwół Adam

Kazimierz Papiewski - relacja

Relacja Kazimierza Papiewskiego dotyczy rzezi wołyńskiej, działaności UPA, przyjazdu na Ziemie Zachodnie i Północne, rolnictwa na Żuławach, działalności Banku Spółdzielczego w Malborku, działalnośćcispółek wodnych na Żuławach, a także działaności żony jako posłanki Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w rządzie.   Zakres chronologiczny: 1940-2018   Miejsca wydarzeń: Serchów (obw. wołyński, Ukraina), Kowel (Ukraina), Malbork (woj. pomorskie), Krzyżanów (pow. kutnowski, woj. łódzkie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Łódź (woj. łódzkie), Klecie (pow. malborski, woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Grójec (woj. mazowieckie), Królewo (pow. malborski, woj. pomorskie), Kaczynos (pow. malborski, woj. pomorskie), Krzyżanowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Szaleniec (pow. malborski, woj. pomorskie), Kławki (pow. malborski, woj. pomorskie), Szlagnowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Ząbrowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Lębork (woj. pomorskie), Stare Pole (pow. malborski, woj. pomorskie)

Papiewski Kazimierz

Kazimiera Sałata - relacja

Kazimiera Sałata opisuje dzieciństwo na Wołyniu, warunki życia, stosunki pomiędzy ludnością polską, ukraińską i żydowską, a także czeską, rzeź wołyńską, powojenne losy rodziny, życie na Żuławach, pracę na gospodarstwie, życie rodzinne. Zakres chronologiczny: 1930-2018Miejsca wydarzeń: Kolonia Złoczowiecka (wołyń), Łuck (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Pasłęk (pow. elbląski, woj. warmińsko-mazurskie)

Sałata Kazimiera

Zofia Wójciak - relacja

Zofia Wójciak z domu Bandyk opisuje dzieciństwo, udział ojca w I wojnie światowej, czas II wojny światowej, aresztowania i wywóz na przymusowe prace do Niemiec, naukę na kursie koronki klockowej, życie na gospodarstwie po wojnie w okresie PRL-u, przyjazdy letników do Ochotnicy, wizyty w Ameryce i pracę na emigracji zarobkowej.   Zakres chronologiczny: 1923-2019   Miejsca wydarzeń: Ochotnica Dolna (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Ochotnica Górna (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Nowy Targ (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Syców (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stany Zjednoczone Ameryki

Wójciak Zofia

Irena Wojciechowska - relacja

Irena Wojciechowska z domu Baranowska opisuje młodość na przedwojennych Kresach, edukację, pracę, relacje z Żydami przed i w czasie wojny, wkroczenie Armii Czerwonej do Puchacza, relacje z Rosjanami i Ukraińcami pod okupacją radziecką, wkroczenie wojsk niemieckich, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, długi pobyt na dworcu w Bytmoniu, pracę zawodową w Wałbrzychu i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1923-1990   Miejsca wydarzeń: Puchacz (obw. rówieński, Ukraina), Bazaltowe (obw. rówieński, Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karasin (obwód wołyński, Ukraina), Klesów (obwód rówieński, Ukraina), Sarny (obwód rówieński, Ukraina), Rokietnica (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Wojciechowska Irena

Józef Pilipiec- relacja

Relacja Józefa Pilipca, emerytowanego drogowca, pochodzenia chłopskiego. Opowiada o początkach wojny na Podkarpaciu, represjach i morderstwach Żydów od początku okupacji niemieckiej, ataku na Związek Radziecki i załamaniu frontu pod koniec wojny z perspektywy lokalnej. Opisuje trudne warunki życia, skrajną biedę, wywózki na roboty i zbrodnię we wsi Gorajec (trudne w weryfikacji, ze względu na nieścisłości chronologiczne), ewakucję cześci ludności na Wschód i repatriację na Ziemie Zachodnie po wojnie. Pokrótce opowiada o własnch losach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1939-2008   Miejsca wydarzeń: Brusno (woj. Podkarpackie), Gorajec (woj. Podkarpackie), Kraków (woj. Małopolskie), Ptusza (woj. Wielkopolskie), Rajec (woj. Podkarpackie), Szwecja (woj. Zachodniopomorskie), Wałcz (woj. Zachodniopomorskie), Żuków (woj. Podkarpackie)

Józef Pilipiec

Stefania Idasiak - relacja

Stefania Idasiak z domu Rodak opisuje ucieczkę przed Niemcami, wywiezienie na roboty przymusowe do Niemiec, relacje z Niemcami, którzy pilnowali robotników przymusowych, znęcanie się nadzorcy nad pracownikami za nienoszenie znaku „P”, lęk przed rosyjskimi żołnierzami, kolejne miejsca zamieszkania po wojnie, w Kowalówce oraz w Namysłowie.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Galowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kowalówka (woj. podkarpackie), Namysłów (woj. opolskie), Galewice (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), III Rzesza (obecnie Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępno (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Drożdż Leokadia

Ludwika Kała - relacja

Relacja Ludwiki Kały z domu Sawieckiej, dotyczy dzieciństwa w II Rzeczpospolitej, zesłania na Sybir i życia codziennego podczas zesłania, powrótu do Polski, edukacji, orgaznizacji ZNP, życia codziennego we Wrocławiu i Brzegu po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1927-1017   Miejsca wydarzeń: Byteń (Białoruś), Brzeg Dolny, Mińsk (Białoruś), Kańsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Władywostok (Rosja), Baranowice (Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Taszkient (Uzbekistan), Archangielsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Przyborowo (Białoruś), Słonim (Białoruś)

Kała Ludwika

Marian Orzechowski - relacja

Relacja Mariana Orzechowskiego rozpoczyna się od wspomnień dzieciństwa z okresu II wojny światowej, m.in. naloty niemieckie na zakłady zbrojeniowe w Starachowicach, relacje między Polakami a Niemcami, Volksdeutsche. Tuż po wojnie wyjazd do Radomia, a następnie do Wrocławia (opis zniszczeń miasta, powojenna kultura i szkolnictwo), gdzie kończy Liceum Ogólnokształcącego nr III. Na studia wyjeżdża do Rostowa, a później przenosi się do Leningradzkiej uczelni. Po czym wraca do kraju i rozpoczyna studia doktoranckie na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1969–1972 staje się dyrektorem Instytutu Nauk Politycznych, a następnie w latach 1971–1975 awansuje na rektora Uniwersytetu Wrocławskiego, oraz od 1984 do 1986 rektorem Akademii Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR. Wiele uwagi poświęca opisie swoich wyjazdów służbowych, podczas których spotkał m.in. Michaiła Gorbaczow. Zakres chronologiczny:1939-1989Miejsca wydarzeń: Starachowice (woj. świętokrzyskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rostów na Donem (Rosja), Leningrad (obecnie Petersburg, Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Lubin (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Płock (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Praga (Czechy), Noworosyjsk (Rosja), Phenian (obecnie Pjongjang, Korea Północna), Różki (pow. radomski, woj. mazowieckie), Augustów (pow. radomski, woj. mazowieckie).

Orzechowski Marian

Jan Ostrowski - relacja

Relacja Jana Ostrowskiego rozpoczyna się w momencie wywiezienia rodziny Świadka do Generalnego Gubernatorstwa, a następnie przeprowadzki do Pustkowa, gdzie pozostali do końca wojny. Działania militarne żołnierzy niemieckich. W 1945 r. rodzina podjęła decyzję o powrocie w rodzinne strony. Świadek przedstawia podróż powrotną, wspomina powojenny Wrocław. W dalszej części opisuje swoją przynależność do Powszechnej Organizacji „Służba Polsce” i odbudowę Gdańska.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Gorzewo (pow. obornicki, woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Pustków (pow. dębicki, woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Oborniki (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie)

Ostrowski Jan

Henryk Różycki - relacja

Henryk Różycki opisuje powojenne życie wsi Starczów, swoją edukację w szkole podstawowej w Starczowie, a następnie w Goleniowie Śląskim, budowę kościoła w Goleniowie Śląskim, księży pracujących w parafii, opisuje swój pobyt w jednostce wojskowej w Opolu, inwazję Wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 roku i wpływ tej inwazji na miejscowości położone niedaleko polsko-czeskiej granicy, pracę w PKP w Kamieńcu Ząbkowickim,powstanie Solidarności, pobyt w Gdańsku w związku z uroczystością odsłonięcia pomnika poległych stoczniowców w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1947-2018   Miejsca wydarzeń: Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (dziś część Kamieńca Ząbkowickiego), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie) , Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Różycki Henryk

Wojciech Matusiak - relacja

Wojciech Matusiak opisuje edukację w szkole powszechnej w Kamieńcu, śmierć Józefa Stalina, protest uczniów podczas odwilży w październiku 1956, pracę w Świdnickiej Fabryce Urządzeń Przemysłowych, później w parowozowni w Kamieńcu Ząbkowickim. Wiele uwagi poświęca na opis powojennego Kamieńca.   Zakres chronologiczny: 1944-2018   Miejsca wydarzeń: Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Sulejów (pow. piotrowski, woj. łódzkie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Szczytna (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Matusiak Wojciech

Walter Dąbrowski - relacja

Relacja Waltera Dąbrowskiego, urodzonego niemieckiej rodzinie, która po 1945 rok decydowała się pozostać na ziemiach polskich i przyjąć polskie obywatelstwo, dotyczy ucieczki niemieckiej ludności z Samina po wejściu wojsk radzieckich, wcielania chłopców do Hitlerjugend w latach II Wojny Światowej, sposóbu traktowania rodziny Waltera Dąbrowskiego przez przybyłą do Samina ludność polską.   Zakres chronologiczny relacji: 1935 - 2017   Miejsca wydarzeń: Samin (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozorty (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Małdyty (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Grunwald (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Bielefeld (Niemcy)

Dąbrowski Walter

Marianna Rzeszotalska - relacja

Relacja Marianny Rzeszotalskiej dotyczy życia przed wojną na Kresach, rzezi dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów, ucieczki na zachód, robót przymusowych, relacji Polaków z innymi narodowościami przebywającymi na robotach, okresu po wojnie i osiedlenia na ziemiach dawnych Prus Wschodnich, zwyczajów i tradycji charakterystycznych dla życia zarówno na Kresach przed wojną jak i wsi warmińskiej.   Zakres chronologiczny: 1925-2017   Miejska wydarzeń: Głęboczek, Fiugajki (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Tułodziad (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Lidzbark (pow. działdowski, woj. warmińsko-mazurskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), Marwałd (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda  (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dąbrówno (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie)

Rzeszotalska Marianna

Szczepan Oleszczuk - relacja

Relacja Szczepana Oleszczuka, żołnierza Armii Krajowej, dotyczy pracy w rolnictwie i PGR-ach na Ziemiach Zachodnich pod Ełkiem, emigracji do Ameryki i pracy w fabryce w Chicago, działalności w Armii Krajowej w okresie okupacji oraz po zakończeniu działań wojennych w podziemiu antykomunistycznym.   Zakres chronologiczny relacji: lata 20 XX wieku - 2017   Miejsca: Liza Stara (pow. białostocki, woj. podlaskie), Białystok (woj. podlaskie), Bielsko-Biała (Woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Rutka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Siemiatycze (woj. podlaskie), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Bąblin (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Baranowicze (Białoruś), Moskwa (Rosja), Gdynia (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Oleszczuk Szczepan

Franciszek Komasara - relacja

Franciszek Komasara opisuje walkę w Batalionach Chłopskich podczas II wojny światowej, przyjazd na Żuławy w 1947 roku, prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego, pełneinie funkcji prezesa Kółka Rolniczego w Stogach, oraz prezesa Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych w Elblągu, przewodnicego rady Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Elblągu, przewodnicego rady Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Malborku, przewodnicego komisji rewizyjnej Centralnego Związku Przedsiębiorczości Mleczarskiej w Warszawie, działalność w Polskim Stronnictwie Ludowym.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Komorów (pow. buski, woj. świętokrzyskie), Stogi (pow. malborski, woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie), Pacanów (woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Słupia (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Malbork (woj. pomorskie), Busko Zdrój (woj. świętokrzyskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (woj. mazowieckie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Stara Kościelnica (pow. malborski, woj. pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Stegna (woj. pomorskie)

Komasara Franciszek

Janina Głowacka - relacja

Janina Głowacka z domu Jankowska opisuje wybuch II Wojny Światowej, przesiedlenie na Żuławy, pracę w gospodarce i spółdzielni produkcyjnej, nabożeństwa majowe, porównuje prace gospodarskie w powiecie łomżyńskim i na Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1929-2018   Miejsca wydarzeń: Młynik (woj. podlaskie), Kmiecin (woj. pomorskie), Łomża (woj. podlaskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie)

Głowacka Janina

Maria Mazurek - relacja

Maria Mazurek z domu Bydlak opisuje pracę w gospodarstwie w okresie dziecięcym, pomoc Żydom ukrywającym się w lesie w pobliżu Strzegomia, udział brata w Powstaniu Warszawskim, osiedlenie się na Żuławach, trudy życia codziennego po wojnie, m.in. głód, ciężką pracę na roli bez potrzebnego sprzętu, pracę w spółdzielni rolniczej, nabożeństwa majowe.   Zakres chronologiczny: 1930-2018   miejsca wydarzeń: Strzegom (woj. świętokrzyskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazurek MAria

Lucjan Nagrodzki - relacja

Lucjan Nagrodzki opisuje sytuację w obozie KL Lublin na Majdanku, sytuację ludności żydowskiej na Lubelszczyźnie, wyzwolenie obozu,  przyjazd na Żuławy i przejęcie poniemieckiego gospodarstwa, pracę na roli, działalność w Radzie Gminy.   Zakres chronologiczny: 1934-2018   Miejsca wydarzeń: Lublin (woj. lubelskie), Świdnik (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lubstowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Malbok (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lasowiec (woj. warmińsko-mazurskie), Myszewo (pow. malborski, woj. pomorskie), Nowy Staw (pow. malborski, woj. pomorskie), Zosinowo (pow. radzyński, woj. lubelskie), Radzyń Podlaski (woj. lubelskie), Szadółki (pow. gdański, woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wierciny (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Kmiecin (pow. malborski, woj. pomorskie)

Nagrodzki Lucjan

Piotr Przedcieczyński - relacja

Piotr Przedcieczyński opisuje życie na Podlasiu przed wojną, organziację życia po wojnie na Żuławach, objęcie poniemieckiego gospodarstwa, charakterystykę uprawy ziemi na Żuławach a także pomoc sąsiedzką w powojennych latach.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Michałówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Ostaszewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Groblica (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Dziegciarka (Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie), Leśna Podlaska (pow. bialski, woj. lubelskie), Burwin (pow. bialski, woj. lubelskie), Krasówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Łomazy (pow. bialski, woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tczew (woj. pomorskie), Nowa Cerkiew (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miśk Mazowiecki (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Palczewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Lichnowy (pow. malborski, woj. pomorskie)

Przedcieczyński Piotr

Marianna Dudek - relacja

Marianna Dudek z domu Barabasz opisuje dzieciństwo spędzone na żywieczczyźnie, okupację niemiecką, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne, życie codzienne, religijne i społeczne, wyjazd niemieckiej ludności, pracę w szpitalu gruźliczym, edukację w szkole pszczelarskiej, działność milicji, a także szabrowanie w pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.   Zakres chronologiczny: 1935-2018   Miejsca wydarzeń: Cięcina (woj. śląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. wolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie)

Dudek Marianna

Kazimierz Bojczuk - relacja

Kazimierz Bojczuk opisuje II Wojnę Światową w powiecie zaleszczyckim, wkroczenie wojsk niemieckich i radzieckich, zbrodnie dokonywane przez UPA na Polakach, opisuje jak wojna doświadczyła rodzinę świadka, przyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne, wyjazd ludności niemieckiej, funkcjonowanie parafii we wsi Starczów, budowę kościoła w Goleniowie Śląskim, działaność opozycji antykomunistycznej na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych, wybory "bez skreśleń", pracę w Urzędzie Pocztowym w Kamieńcu Ząbkowickim oraz stan zachowania pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.   Zakres chronologiczny: 1937-2018   Miejsca wydarzeń: Torskie (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Bojczuk Kazimierz

Agnieszka Stępień- relacja

Relacja Agnieszki Stępień rozpoczyna się od opisu, wydarzenia spalenia rodzinnego domu Świadka przez banderowców, wyjazdu do Szczucina, pobytu na froncie i podróży do Kluczborka, a dalej o wyjeździe do Radecza, gdzie poznała swojego przyszłego męża. Następnie opowiada o powstaniu kołchozów i aresztowaniu męża za sprzeciw wobec zapisania się do partii. Dalsza część relacji wspomina Niemców, którzy mieszkali na górze domu, który zajęli tuż po przesiedleniu na zachód. Opis życia rodzinnego jeszcze sprzed II wojny światowej, obchody z okazji śmierci J. Piłsudskiego, wybuch wojny, sytuacje Żydów mieszkających we wsi, wywózki bliskich na Syberię, wycieczkę na wschód po 1950r. W dalszej części Świadek opowiada o obchodach 1 maja w Polsce i wcześniej na wschodzie oraz powojenną historię swojego rodzeństwa. Zakres chronologiczny: lata 30-te XX w.- 2017 Miejsca wydarzeń: Szczucin (woj. małopolskie), Złoczów (obecnie Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Radecz (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie)

Stępień Agnieszka

Katarzyna Czykiel - relacja

Relacja Katarzyny Czykiel dotyczy życia codziennego w Leśniewicach,  II Wojny Światowej, przesiedlenia na Ziemie Zachodnie i Północne oraz życia codziennego na tych ziemiach.   Zakres chronologiczny: 1927-2017   Miejsca wydarzeń: Leśniewice (Ukraina), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kręsk (woj. warmińsko-mazurskie), Lwów (Ukraina)

Czykiel Katarzyna

Irena Maria Wróblewska - relacja

Relacja Ireny Marii Wróblewskiej z domu Wiernik, dotyczy dzieciństwa, okupacji niemieckiej, wkroczenia Armii Czerwonej,  rzezi wołyńskiej, przesiedlenia na Ziemie Zachodnie i Północne, życia codziennego na ziemiach powojennego Dolnego Śląska. Zakres chronologiczny: 1918-2017 Czas nagrania: Podkamień (Ukraina), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląski), Wołów (woj. dolnośląskie), Lesko (Ukraina), Karpacz (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Wróblewska Irena

Jerzy Walczyński - relacja

Jerzy Walczyński opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wejście wojsk niemieckich i radzieckich, ukrywanie się w lasach, zbrodnie UPA na rodzinie świadka, wywiezienie sióstr na roboty przymusowe do fabryki amunicji w Niemczech, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne i relacje z niemieckimi mieszkańcami.   Zakres chronologiczny: 1928-1955   Miejsca wydarzeń: Huta Stepańska (daw. pow. kostopolski, woj. wołyńskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląski), Prawików (pow. wołoski, woj. dolnośląskie), Offenbach (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie)

Walczyński Jerzy

Aleksandra Otorowska- relacja

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Otorowska Aleksandra

Stanisław Nidecki- relacja

Relacja Stanisława Nideckiego opisuje organizacje życia w powojennych Malczycach, podjęcie pracy na kolei, wznowienie działalności fabryki papieru, sytuacje rodzin Niemieckich. Przeprowadzka do Wrocławia z żoną.Zakres chronologiczny: 1945-1960 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mazurowice (woj. dolnośląskie), Malczyce (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Nidecki Stanisław

Helena Zubowska - relacja

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Zubowska Helena

Bożena Łukaszek- relacja

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Łukaszek Bożena

Julian Głuchowski- relacja

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Głuchowski Julian

Zdzisław Maliszewski- relacja

Zdzisław Maliszewski, opisuje sytuacje rodziny byłego legionisty podczas II wojny światowej, przejście wojsk niemieckich, likwidacje getta w Skałacie, ukrywanie Żydówki w domu rodzinnym,zmuszenie do wyjazdu na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Horodnica ( Ukraina), Skałat (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Berezowice (Ukraina), Borszczów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Chodaczków Wielki (Ukraina), Chróścina (pow. siematycki, woj. podlaskie), Czortków (Ukraina), Częstochowa (woj. śląskie), Hadyńkowce (Ukraina), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Piszczatyńce (Ukraina), strzelce Opolskie (woj. opolskie), Wołoczyska (Ukraina), Kołodziejówka (Ukraina), Berlin (Niemcy)

Maliszewski Zdzisław

Jadwiga Moskal- relacja

Jadwiga Moskal, opisuje nastroje panujące pośród ludności pochodzenia polskiego i ukraińskiego na Kresach Wschodnich, napaści, rabunki, morderstwa dokonywane przez Ukraińców, wyjazd ostatnim transportem ze Lwowa na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Podhojce (woj. tarnopolskie), Stanisławów (Ukraina)    

Jadwiga Moskal

Jan Hutnik- relacja

Jan Hutnik, pochodzący z Wołynia opisuje wydarzenia związane ze zbrodniami (z lat 1943-1945) oddziałów Ukraińskiej Armii Powstańczej przeciwko ludności polskiej, okręgu tarnopolskiego. Najbardziej traumatycznym wspomnieniem z tego okresu dla Świadka była rzeź dokonana w jego rodzinnej miejscowości (Korościatynie) w nocy z 28 na 29 luty 1944 r. Druga część relacji dotyczy czasów powojennych, kiedy to wraz z całą rodziną Świadek zostaje przesiedlony z kresów wschodnich na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: lata 30-te - 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Korościatyn (obenie Krynica, Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stanisławów (Ukraina)

Hutnik Jan

Michał Sobków - relacja

Michał Sobków, wrocławski lekarz, opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi: Polakami, Ukraińcami a Żydami na przedwojennych Kresach, okupacje sowiecką, wkroczenie wojsk niemieckich na Kresy, relacje Polaków z Ukraińcami przed jak i w trakcie wojny, rzezie Ukraińców na Polakach, a także stosunek ukraińskiego duchowieństwa do tych rzezi, migracje na Ziemie Zachodnie, budowę życia codziennego w powojennym Wrocławiu, studia medyczne i pracę lekarza inspekcyjnego.   Zakres chronologiczny: 1927-2010   Miejsca wydarzeń: Koropiec (Ukraina), Wiszniów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Charków (Ukraina), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie)

Sobków Michał

Jadwiga Mazur - relacja

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazur Jadwiga

Zdzisława Kita - relacja

Zdzisława Kita, z domu Topolewska, opisuje okupację niemiecką, relacje Polaków z Niemcami, relacje z ludnością autochtoniczną Pomorza, funkcjonowanie oświaty i administracji na Ziemiach Zachodnich w latach powojennych, różnice w tradycjach Mazowsza i Pomorza oraz osadników przybyłych z różnych rejonów Polski.   Zakres chronologiczny: 1932-2016   Miejsca wydarzeń: Szczutowo (pow. sierpeckie, woj. mazowieckie), Stara Wola (pow. sierpecki, woj. mazowieckie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lębork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kita Zdzisława

Irena Zając - relacja

Irena Zając, z domu Jastrząb, opisuje okupacje niemiecką w Ostrowcu, powstawanie i funkcjonowanie edukacji na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy Polakami z różnych stron Polski, a także ludnością żydowską.   Zakres chronologiczny: 1925-2016   Miejsca wydarzeń: Ostrów Świętokrzyski (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Pułaczów (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Zając Irena

Władysław Kowalewski - relacja

Władysław Kowalewski opisuje rozwój instytucji kultury w Kwidzynie, z perspektywy kierownika wydziału Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, nauczanie w szkołach oraz działaność zespołu folklorystycznego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Janiszewice (pow. zduńskowolski, woj. łódzkie), Zduńska Wola (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Sopot (woj. pomorskie)

Kowalewski Władysław

Helena Paciorek - relacja

Helena Paciorek, z domu Banach, opisuje Mazury po wojnie, działalność Ligi Kobiet, Hufców Pracy, Związku Młodzieży Wiejskiej oraz Związku Młodzieży Socjalistycznej oraz oświaty w powojennym Kwidzynie.   Zakres chronologiczny: 1933-2016   Miejsca wydarzeń: Dubnica Kurpiowska (pow. sokólski, woj. podlaskie), Ruciane (pow. piski, woj. warmińsko-mazurskie), Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Paciorek Helena

Gabriela Lipska - relacja

Gabriela Lipska, z domu Grzecka, opisuje II Wojnę Światową na Pomorzu, wygląd i funkcjonowanie powojennego Gdańska, w tym Stoczni Gdańskiej, wysiedlenia Niemców, opisuje tworzenie się życia społecznego w Czersku, funkcjonowanie zakładu fotograficznego, który prowadziła razem z mężem.   Zakres chronologiczny: 1940-2016   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Czernin (pow. sztumski, woj. pomorskie)

Lipska Gabriela

Jan Ziarko - relacja

Jan Ziarko, opisuje dzieciństwo spędzone pod okupacją niemiecką, funkcjonowanie oświaty w okresie powojennym w Malborku oraz Sztumie a także Związku Nauczycielstwa Polskiego, szerzenie oświaty na terenach wiejskich, osadnictwo oraz konflikty pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną na Ziemiach Zachodnich, problem zniszczeń wojennych w Malborku a także stosunek ludności do Żołnierzy Wyklętych.   Zakres chronologiczny: 1935-2016   Miejsca wydarzeń: Tomaszówka (Białoruś), Hajnówka (woj. podlaskie), Lublin (woj. lubelskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Narewka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Stary Targ (pow. sztumski, woj. pomorskie), Frombork (pow. braniecki, woj. warmińsko-mazurskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorski)

Ziarko Jan

Eleonora Głuchowska - relacja

Eleonora Głuchowska, z domu Januszewskiej, opisuje miejsce urodzenia i pochodzenie rodzinne, pobyt w obozie przejściowym dla wdów, repatriację na Ziemie Zachodnie, życie religijne, relacje Polaków z autochtoniczną ludnością niemiecką oraz ludźmi przesiedlonymi z terenów dzisiejszej Ukrainy, pracę w zawodzie nauczycielki.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Siecie (pow. słupski, woj. pomorskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Głuchowska Eleonora

Edmund Hoppe - relacja

Edmund Hoppe, opisuje odbudowę Sztumu, odgruzowywanie miasta, problem szabrownictwa, kryzys mieszkalnictwa, działalność w organizacji Służba Polsce oraz w Miejskiej Radzie Narodowej w Sztumie, społeczność rzemieślników w Sztumie, relacje pomiędzy Polakami a Niemcami.   Zakres chronologiczny: 1930-2000   Miejsca wydarzeń: Czersk (pow. chojnicki, woj. pomorskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Pietrzwałd (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Konin (woj. wielkopolskie)

Hoppe Edmund

Helena Stamporowska - relacja

Helena Stamporowska opisuje wyjazd na prace przymusowe do podwiedeńskiej miejscowości Marchegg, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, relacje pomiędzy ludnością niemiecką, a polskimi osadnikami, powojenne życie codzienne, tradycje i obyczaje.   Zakres chronologiczny: 1931-1990   Miejsca wydarzeń: Rajsko (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Marchegg (Austria), Wieluń (woj. łódzkie), Słupsk (woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (woj. pomorskie)

Stamporowska Helena

Jan Stelmaszczuk - relacja

Jan Stelmaszczuk opisuje osadnictwo wojskowe na Wołyniu, relację pomiędzy nowoosiadłymi a Ukraińcami, ucieczkę z Wołynia, przemieszczenie się na Ziemie Północne, życie i pracę w Polsce Ludowej, relacje pomiędzy ludnością przybyłą z różnych stron Polski, organizacje czasu wolnego, tradycje przyniesione z różnych regionów.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Teresin (pow. chełmski, woj. lubelskie), Stojcino (pow. słupski, woj. pomorskie), Stężarzyce (Wołyń, Ukraina), Uścimóg (pow. lubartowski, woj. lubelskie), Słupsk (woj. pomorskie), Choćmirówko (pow. słupski, woj. pomorskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Malbork (woj. pomorskie), Damnica (pow. słupski, woj. pomorskie),Święcichowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Wiatrowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Drzeżewo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Stelmaszczuk Jan

Józef Owczarek - relacja

Józef Owczark opisuje organizajce życia powojennego na Ziemiach Zachodnich i Północnych, zakładanie posterunkó milicji, problem szabrownictwa, edukację, działaność w harcerstwie, pracę w rybołóstwie, relacje pomiędzy Polakami, Rosjanami, Niemcami, Ukraińcami.   Zakres chronologiczny: 1940-1990   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzin (woj. pomorskie), Sycewice (pow. słupski, woj. pomorskie), Żelków (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie)

Karmelita Aleksandra

Jarosław Krajnik - relacja

Jarosław Krajnik opisuje przesiedlenie z Bieszczad, osiedlenie na Ziemiach Północnych, stosunki między ludnością Polską a Niemiecką, pracę w kołchozie, problem szabrownictwa, tradycje ludowe, relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1943-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupski (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Retowo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Krajnik Jarosław

Kazimiera Waszkiewicz - relacja

Kazimiera Waszkiewicz, z domu Kaleta, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po wojnie, relacje między Polakami a Niemcami, roboty przymusowe w Niemczach, integracje ludności z różnych zakątków Polski.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Wielka Wieś (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Berlin (Niemcy)

Waszkiewicz Kazimiera

Katarzyna Podlak - relacja

Katarzyna Podlak, z domu Gomułka, opisuje życie codzienne na Ziemiach Północnych po II Wojnie Światowej, niepewność ludzi przesiedlonych co do stałości zamieszkania na Ziemiach Odzyskanych, szabrownictwo, tradycjace ludowe, pomoc sąsiedzką.   Zakres chronologiczny: 1938-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Garda Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Mława (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Słupsk (woj. pomorskie)

Podlak Katarzyna

Maria Trukszyn - relacja

Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania.   Zakres chronologiczny: 1931-1980   Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Trukszyn Maria

Hubert i Klara Pogoda - relacja

Hubert Pogoda i Klara Pogody z domu Miosga, opisują życie codzienne na Opolszczyźnie mniejszości śląskiej, zwyczaje świąteczne, kulinarne, życie zawodowe, stosunki pomiędzy ludnością autochtoniczną a napływową.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Januszkowice (pow. krapkowicki, woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Berlin (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie), Kędzierzyn Koźle (woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Raszowa (pow. opolski, woj. opolskie), Malbork (woj. pomorskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zdzieszowice (pow. krapkowicki, woj. opolskie)

Pogoda Hubert

Anna Popowicz - relacja

Anna Popowicz z domu Grzesik, opisuje życie codzienne podczas zesłania na Syberię z perspektywy dziecka, a także powojenne życie codzienne na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Meducha (Ukraina), Woronica (Ukraina), Budzów (pow. suski, woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Kluczbork (woj. opolskie), Syberia, Kropywnycki (Ukraina), Nysa (woj. opolskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. dolnośląskie), Olesno (woj. opolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Poręba Spytkowska (pow. brzeski, woj. małopolskie)

Popowicz Anna

Jan Piech - relacja

Jan Piech opisuje życie w powojennym Oleśnie, integrację ludności polsko i niemieckojęzycznej oraz tradycje religijne i zwyczaje kulinarne.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Olesno (woj. opolskie), Świercze (pow. oleski, woj. opolskie), Wachowice (pow. oleski, woj. opolskie), Pasawa (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie)

Piech Jan

Tadeusz Krzyczkowski - relacja

Tadeusz Krzyczkowski opisuje uniknięcie wywózki na Sybir, okupację niemiecką spędzoną w pałacu hrabiny Łoś w Brzysku, powojenne lata na Opolszczyźnie, integrację pomiędzy przyjezdnymi a ludnością autochtoniczną, zwyczaje religijne, a także stan wojenny z perspektywy działacza partyjnego.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Byszów (Ukraina), Brzyska (pow. jasielski, woj. podkarpackie), Sowczyce (pow. oleski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Stanisławów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Halicz (Ukraina), Bozanowice (pow. oleski, woj. opolskie), Teheran (Iran), Jałta (Ukraina), Kościeliska (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Radłów (woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Łódź (woj. łódzkie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie)

Krzyczkowski Tadeusz

Halina Lipińska - relacja

Halina Lipińska, z domu Makles, opisuje życie w czasie II Wojny Światowej z perspektywy dziecka, a także życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną, tradycje i zwyczaje związane z obchodzeniem świąt, kulinariami, działalność w Zespole Ludowym w Lasowicach Wielkich.   Zakres chronologiczny: 1935-1990   Miejsca wydarzeń: Mokra (pow. kłobucki, woj. śląskie), Mstów (pow. częstochowski, woj. śląskie), Lasowice Wielkie (pow. kluczborski, woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Chudoba (pow. kluczborski, woj. opolskie), Częstochowa (woj. śląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Monachium (Niemcy), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Krzepice (pow. kołbucki, woj. śląskie)

Lipińska Halina

Gerhard Bełkot - relacja

Relacja Gerharda Bełkota. Świadek opisuje życie na Opolszczyźnie w czasie II Wojny Światowej oraz w latach powojennych, porusza kwestie życia codziennego i zawodowego, praktyk religijnych i relacji międzyludzkich.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Olesno (pow. oleski, woj. opolskie), Szumirad (pow. kluczborski, woj. opolskie), Żagań (pow. żagański, woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Opole (woj. opolskie), Kozłowice (pow. oleski, woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie)

Bełkot Gerhard

Genowefa Kowalczyk - relacja

Genowefa Kowalczyk, z domu Pochrzęst, opisuje życie pod okupacją niemiecką, pracę w Placówce Oświatowej w Zakrzowie Turawskim, zwyczaje świąteczne oraz powojenne szkolnictwo.   Zakres chronologiczny: 1933-2005   Miejsca wydarzeń: Popowice (pow. wieluński, woj. łódzkie), Wieluń (woj. łódzkie), Pątnów (pow. wieluński, woj. łódzkie), Opole (woj. opolskie), Zakrzów Turawski (pow. opolski, woj. opolskie), Dzietrzniki (pow. wieluński, woj. łódzkie), Bytom (woj. śląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Ligota Turawska (pow. opolski, woj. opolskie)

Kowalczyk Genowefa

Zuzanna Majak - relacja

Zuzanna Majak opisuje wywózkę na Syberię, wyjście z armią gen. Władysława Andersa do Persji, następnie przez Indie, do obozu dla polskich dzieci w Nowej Zelandii;  powrót do Polski; życie codzienne na Ziemiach Zachodnich, relacje między ludnością autochtoniczną a napływową oraz stan wojenny w Kluczborku.   Zakres chronologiczny: 1938-2000   Miejsca wydarzeń: Sybiera, Kazachstan, Isfahan (Iran), Bombaj (Indie), Pahiatua (Nowa Zelandia), Kluczbork (woj. opolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Majak Zuzanna

Władysława Ginter - relacja

Władysława Ginter z domu Kwoka, opisuje dzieniństwo w przedwojennej wsi na Podkapaciu oraz życie codzienne w powojennej Opolszczyźnie. Autorka opowiada o działalności organizacji charytatywnych, głównie Caritasu a także o stanie wojennym i internowaniu, którego doświadczyła.   Zakres chronologiczny: 1940-1992   Miejsca wydarzeń: Bratkowice (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Dzierżowniów (woj. dolnośląskie), Prudnik (pow. prudnicki, woj. opolskie), Sędziszów (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Zduńska Wola (woj. łódzkie)

Ginter Władysława

Ludwika Bednarska i Ryszard Pichurski - relacja

Ludwika Bednarska, z domu Pichurska oraz Ryszard Pichurski opowiadają o życiu w przedwojennym Tarnopolu, ze szczególnym uwzględnieniem relacji między Polakami, Żydami a Ukraińcami. Opisują wybuch wojny i wywózkę na Syberię, życie codzienne podczas zesłania w Kazachstanie, drogę powrotną do Polski i życie w powojennej rzeczywistości na Opolszczyźnie.   Zakres chronologiczny: 1935 - 1989   Miejsca wydarzeń: Ternopil (Tarnopol, Ukraina), Dżurun (obwód aktobski, Kazachstan), Opole (woj. opolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edynburg (Wielka Brytania), Teheran (Iran), Lwów (Ukraina), Saratów (Rosja), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Bytom (woj. śląskie)

Bednarska Ludwika

Stanisława Prabucka - relacja

Stanisława Prabucka, opisuje życie we wsi Stare Budy, gdzie mieszkała do końca II Wojny Światowej, opowiada o obu okupacjach: niemieckiej i radzieckiej. Od 1945 roku autorka relacji mieszkała w Kwidzyniu, gdzie organizowała działanie Koła Gospodyń Wiejskich oraz jako członek Miejskiej Rady Narodowej, zajmowała się tematyką żywienia. Opowiada o organizacji życia wiejskiego, w tym dożynek i pochodów pierwszomajowych.   Zakres chronologiczny: 1918-2016   Miejsca wydarzeń: Stare Budy (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Brańszczyk (pow. wyszkowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Wiedeń (Austria), Sadlinki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Podzamcze (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Janowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie)

Prabucka Stanisława

Elżbieta Ziarko - relacja

Relacja Elżbiety Ziarko z domu Wysocka, która opowiada o dzieciństwie spędzonym w Godziszce, Suszu i Ryjewie. Opisuje przenikanie się tradycji przyjezdnych z różnych stron, stosunek do ludności niemieckiej a także organizacje lokalnych zespołów ludowych na Powiślu.   Zakres chronologiczny: 1943-2016   Miejsca wydarzeń: Godziszka (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Susz (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Sztum (pow. sztumski, woj. pomorskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (pow. malborski, woj. pomorskie), Siemiany (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Klecewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Hajnówka (woj. podlaskie), Wąbrzeźno (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Brodnica (woj. kujawsko-pomorskie), Lembarg (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Zbiczno (pow. brodnicki, woj. kujawsko-pomorskie)

Ziarko Elżbieta

Barbara Wolak - relacja

Barbara Wolak, z domu Deręgowska, emerytowana nauczycielka matematyki; opisuje proces osadnictwa w miejscowości Ryjewo po II Wojnie Światowej. Wiele uwagi poświęca budowaniu relacji z osobami przybyłymi z różnych stron Polski oraz pozostałą w Ryjewie, autochtoniczną ludnością niemiecką. W relacji znajduje się także opis funkcjonowania placówek edukacyjnych w Ryjewie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016   Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (pow. sierpiecki, woj. mazowieckie), Wąbrzeźno (pow. wąbrzeski, woj. kujawsko-pomorskie), Wołomin (woj. mazowieckie), Sztum (woj. pomorskie)

Wolak Barbara

Helena Podczaska - relacja

Relacja Heleny Podczaskiej, z domu Kasperkiewicz. Po wojnie autorka relacji zamieszkała w Ryjewie. Opisuje stosunki ludności autochtonicznej z ludnością napływową oraz proces osadnictwa w Ryjewie, sporo miejsca poświęca też edukacji. Porusza również kwestię działalności swojego ojca w Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1944-2016 Miejsca wydarzeń: Nadbiel (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Nowogródek (obw. grodzieński, Białoruś), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Straszewo (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie)

Podczaska Helena

Jerzy Kurek - relacja

Relacja Jerzego Kurka. Autor relacji opowiada o żołnierzach Armii Krajowej na Powiślu oraz represjach jakie dotykały ich ze strony komunistycznych władz. Opisuje przemiany społeczne, relacje pomiędzy osadnikami z Mazowsza a osadnikami z innych terenów Polski, oraz ich stosunek do ludności niemieckiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1940-2016 Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Górki (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Jarzębina (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (pow. kwidzyński, woj.pomorskie), Grajewo (woj. podlaskie), Łasin (pow. grudziądzki, woj. kujawsko-pomorskie), Wola Ręczajska (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Stare Grabie (pow. wołomiński, woj. mazowieckie)

Kurek Jerzy

Cyryla Bojarojć - relacja

Relacja Cyryli Bojarojć, zawierająca opis życia pod kolejnymi okupacjami: niemiecką i radziecką, przesiedlenie z Wileńszczyzny, życie w powojennej Polsce ze szczególnym uwzględnieniem relacji między sąsiadami przybyłych z różnych stron, opis prac domowych oraz prac na roli. Porusza również temat działalności partyzantki polskiej, ukraińskiej i żydowskiej na terenie Wileńszczyzny podczas II wojny światowej.   Zakres chronologiczny: 1930-2016 Miejsca wydarzeń: Bojary (niezidentyfikowana wieś, Białoruś), Polany (pow. radomski, woj. mazowieckie), Bydgoszcz (pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Wierzchocin (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie)

Bojarojć Cyryla

Franciszek Falewicz - relacja

Franciszek Falewicz opisuje życie na Ziemach Zachodnich w okresie powojennym, mówi o stosunkach pomiędzy Polakami a Niemcami, życiu wiejskim, samopomocy sąsiedzkiej, wspólnych świętach, problemie szabrownictwa. Krótko wspomina też o przesiedleniu i podróży pociągiem do Słupska.   Zakres chronologiczny: 1941-1970 Miejska wydarzeń: Polany (pow. oszmiański, woj. wileńskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Młodeczno (Białoruś), Wieliczka (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Falewicz Franciszek

Eugenia Jadanowska - relacja

Relacja Eugeni Jadanowskiej. Autorka opisuje życie towarzyskie, zarówno wspólne zabawy jak i prace na roli, w pierwszych latach po wojnie. Realcja zawiera informacje na temat życia gospodyń wiejskich i sposobu spędzania przez nie czasu.   Zakres chronologiczny: 1938-1980 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj, podkarpackie), Smłodziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj.pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Jadanowska Eugenia

Marian Ziółkowski - relacja

Relacja Mariana Ziółkowskiego, dotycząca życia na Ziemiach Zachodnich w latach powojennych, kontaktach ludności polskiej i niemieckiej, powstaniu PGR-ów oraz działalności zespołu muzycznego, którego był współzałożycielem. Marian Ziółkowski opisuje zabawy weselne, na których koncertuje oraz tradycje świąteczne. Porusza również temat działaności Rady Gminy oraz ratowania zakładów pracy po upadku systemu komunistycznego w 1989 roku.   Zakres chronologiczny: 1945-1990   Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie), Czołpino (pow. słupski, woj. pomorskie), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kobylnica (pow. słupski, woj. pomorskie), Działoszyn (pow. pajączyński, woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie)

Ziółkowski Marian

Anna Sobko - relacja

Relacja Anny Sobko, dotyczy okupacji niemieckiej i radzieckiej. W 1947 roku autorka relacji zostaje przesiedlona w ramach Akcji "Wisła". Opisuje prześladowania związane z pochodzeniem, zarówno z okresu wojennego jak i powojennego. W jej relacji znajdują się wątki mniejszości ukraińskiej, łemkowskiej i żydowskiej.   Zakres chronologiczny: 1930-1970 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Jaworzyna Śląska (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Łukawica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Katyń (Rosja), Kołomyja (Ukraina), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie)

Sobko Anna

Charlotte Martha Maria Skuriat (Judaschke) - relacja

Realcja Charlotte Marthy Marii Skuriat z domu Judaschke zawierająca wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w Gardnie Wielkiej, okresu wojennego oraz życia na dawnych terenach niemieckich w powojennej Polsce. Autorka relacji opisuje swoje dzieciństwo, podczas którego musiała pracować w gospodarstwie rolnym. Podaje przykłady życia codziennego: mecze piłki nożnej, festyny, przedwojenną edukację. Opisuje też stosunki z ludonością żydowską i sytuacje Żydów w Słupsku okresu wojennego. W roku 1954 zawiera ewangelicko-katolickie małżeństwo z pochodzącym z Wilna mężem. Porusza też temat podróży do Wilna w 1958 roku, a także miesiąc spędzony w Rosji. Część relacji poświęca też osobie brata męża, który zginął w Katyniu.   Zakres chronologiczny: 1927-2016 Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie) , Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Wilno (Litwa), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy)

Skuriat (Judaschke) Charlotte Martha Maria

Stanisław Cielesz - relacja

Relacja Stanisława Cielesza, kresowiaka, wspominającego czasy II Wojny Światowej w rodzinnej okolicy, od momentu budowy okopów przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r., poprzez okupację niemiecką i wkroczenie Armii Czerwonej, następnie opisuje niektóre aspekty swojej służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i poszukiwanie mieszkania po zakończeniu służby; najwięcej szczegółów świadek poświęca aresztowaniu przez NKWD i kilkakrotną próbę ucieczki, ukrywanie się przed radzieckimi służbami, a także kwestii obecności religii w Wojsku Polskim i KBW, próbom zwerbowania w struktury Urzędu Bezpieczeństwa oraz pomocy, jakiej udzielili mu poszczególni wojskowi podczas poszukiwania pracy i mieszkania po zakończeniu służby wojskowej; wspomina też o represjach, jakie dotknęły jego rodzinę na Kresach po zajęciu ich przez ZSRR, represjach jakich dopuszczało się NKWD na żołnierzach AK i kontroli, jaką UB sprawowało nad szeregowymi żołnierzami WP.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Dzmisevičy (Dmisiewicze, Białoruś), Nemnovo (Niemnowo, Białoruś), Vojtovcy (Wójtowce, Białoruś), Sapockin (Sopoćkinie, Białoruś), Grodna (Grodno, Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lębork (woj. pomorskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Namysłów (woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Cielesz Stanisław

Adam Kisiel - relacja

Relacja Adama Kisiela, lwowiaka, świadka obrony miasta w 1939 r., żołnierza AK, aresztowanego przez Rosjan i wywiezionego do pracy przymusowej w kopalni węgla w Krasnym Donie, po wojnie zmuszonego do wyjazdu z Lwowa do Wrocławia i następnie z Wrocławia do Łodzi w obawie przed represjami.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Krasnyj Don (prawdopodobnie Krasnodon/Sorokine, Ukraina), Starobìl's'k (Starobielsk, Ukraina), Dnìpropetrows'k/Dnipro (Dniepropietrowsk, Ukraina), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kisiel Adam

Petronela Kozłowicz - relacja

Relacja Petroneli Kozłowicz, mieszkanki Wilna, będącej świadkiem wejścia Armii Czerwonej do miasta w 1939 r., a następnie Wehrmachtu w 1941 r.; świadek skupia się jednak głównie na opisie sytuacji tuż po wyzwoleniu przez Armię Krajową i ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej, wspomina represje Rosjan i moment ucieczki do Ełku i na Dolny Śląsk przed wywózką; przytacza też kilka szczegółowych historii z okupacji niemieckiej i opowiada o ojcu, zmobilizowanym w 1939 r. do armii polskiej i odnalezionym w 1947 r. w Podzamku koło Kłodzka.   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Kowno (Litwa), Podzamek (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Kozłowicz Petronela

Ołena Skoczypiec - relacja

Relacja Ołeny Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas wojny do Besarabii a następnie podczas Akcji "Wisła"; świadek porusza temat relacji Ukraińców z Polakami w rodzinnej wsi i następnie na przesiedleniu w Besarabii i na tzw. Ziemiach Odzyskanych, opowiada też o warunkach życia i pracy nauczyciela w szkole polskiej i ukraińskiej po II Wojnie Światowej, dużo miejsca poświęca kwestii organizowania cerkwi grekokatolickiej w Białym Borze i relacjom z księżmi rzymskokatolickimi; świadek często opowiada ogólnie, zasłania się niepamięcią.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Miłków (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Mandża (Besarabia), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Kaliska (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Drzewiany (pow. koszaliśki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (Woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Załuż (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skoczypiec Ołena

Olga Uchryn - relacja

Relacja Olgi Uchryn, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", opowiadająca o życiu w bieszczadzkiej wsi w latach 40. XX w. i na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach 50.-80. XX w., najwięcej uwagi poświęcając relacjom Polaków i Ukraińców, warunkom życia i życiu codziennemu; porusza też temat partyzantki ukraińskiej, wywózki ojca na Sybir, przesiedlenia, organizowania PGR, odwiedzin stron rodzinnych, organizowania się lokalnej cerkwi grekokatolickiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Żernica Niżna (pow. leski, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kołtki (pow. szczecinecki, woj. Zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kocborowo (Starogard Gdański, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Goleniów (woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Bylica (woj. zachodniopomorskie), Żary (woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Uchryn Olga

Zofia Skoczypiec - relacja

Relacja Zofii Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca jej rodzinnej wsi Trójca, życia codziennego tuż po wojnie, wysiedlenia w 1947 r. i pierwszych lat pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych, relacjach z ludnością polską, organizowania się ludności ukraińskiej wokół cerkwi, szkoły i stowarzyszenia kulturalnego, przełamywania wraz z Polakami wzajemnych uprzedzeń i ucieczek na Zachód w latach późniejszych; świadek czyni też pewne refleksje na temat tożsamości Ukraińców i małżeństw mieszanych, opowiada też historię swojego ojca, który przed II Wojną Światową wyjeżdżał do Francji, aby zarobić na warsztat tkacki.   Zakres chronologiczny: 1936-2015   Miejsca wydarzeń: Trójca (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Rybotycze (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Wybudowanie (dziś Biały Dwór, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Kreców (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Skoczypiec Zofia

Józef Dobosz - relacja

Relacja Józefa Dobosza, Ukraińca, dotycząca jego rodzinnej wsi Krecowa, tamtejszych stosunków narodowościowych i społecznych przed II Wojną Światową, okupacji niemieckiej i radzieckiej, pracy w niemieckiej organizacji junackiej, ucieczki i wstąpienia do Ukraińskiej Powstańczej Armii, aresztowania i więzienia Sanoku, Sztumie oraz w obozach w Jaworznie i Strzelcach Opolskich, pracy w Powiatowym Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych w Miastku, życia ukraińskiej diaspory w Białym Borze i kontaktów z rodziną przesiedloną na Ukrainę i przebywającą w Kanadzie; świadek szczegółowo opowiada wiele epizodów ze swojego życia, zarówno przed wojną jak i w jej czasie i w latach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1937-1990   Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Kuźmina (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaworzno (woj. śląskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (woj. zachodniopomorskie), Czortków (Čortkìv, Ukraina), Toronto (Kanada), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sztum (woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Sieradz (woj. łódzkie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Tyrwa Wołoska (woj. podkarpackie), Żurawica (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Pruszcz Gdański (woj. pomorskie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edmonton (Kanada)

Dobosz Józef

Michał Kowalczyk - relacja

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Kowalczyk Michał

Józef Ikało - relacja

Relacja Józefa Ikało, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajnia, stosunków polsko-ukraińskich przed i w czasie wojny, wypadków związanych z przejściem frontu w 1945 r., wysiedleń w 1946 i 1947 r., podróży i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i pracy zawodowej oraz życia kulturalnego Ukraińców w Białym Borze (zespół muzyczny, kino, cerkiew, zwyczaje, zabawy); świadek mówi też o ustosunkowaniu się części przesiedleńców do swojej ukraińskiej tożsamości; wspomina też współżycie grup etnicznych w Białym Borze (Niemcy, Ukraińcy, Kaszubi, Białorusini).   Zakres chronologiczny: 1939-1992   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Lędyczek (pow. Złotów, woj. wielkopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. starogardzki, woj. pomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Stepień (pow.szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Ikało Józef

Marian Tobis - relacja

Relacja Mariana Tobisa, zamieszkałego w Jeleniej Górze od 1945 r., dotycząca wojennych losów jego rodziny, osiedlenia na Dolnym Śląsku i pierwszych lat funkcjonowania miasta; świadek barwnie opisuje stosunki panujące w mieście, rolę pozostałych jeszcze Niemców, zakłady pracy, PUR, szkoły, komunikację miejską, napięcia między Armią Czerwoną, wojskiem polskim i stroną czechosłowacką, podaje wiele szczegółów i nazwisk; mniej miejsca poświęca czasom okupacji niemieckiej i swojej pracy przymusowej w gospodarstwie niedaleko swojego miejsca urodzenia.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Praszka (pow. wieluński, woj. łódzkie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Śnieżka (Karkonosze), Kijów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Karpacz (pow. jeleniogórskie, woj. dolnoślaskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Harrachov (Republika Czeska)

Tobis Marian

Bolesław Dul - relacja

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Dul Bolesław

Bolesław Wiśniewski - relacja

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Kowalska Danuta

Stanisław Srokowski - relacja

Relacja Stanisława Srokowskiego, który jako dziecko przeżył rzeź wołyńską w miejscowości Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), a następnie został wraz z rodziną przesiedlony na Ziemie Zachodnie do wsi Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński).   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), Podhajce (woj. tarnopolskie), Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński), Stanisławów (obecnie Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Huta Pieniacka (obw. lwowski, Ukraina), Panowice (obw. tarnopolski, Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kostrzyn (pow. poznański, woj. wielkopolskie),  Mieszkowice (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie)

Srokowski Stanisław

Wyniki 1 do 100 z 131