Franciszek Stopka wraz z rodziną wyjechał w czerwcu 1945 r. z Żywca na Ziemie Zachodnie w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Autor relacjonuje długą podróż wagonem towarowym, tymczasowe zakweterowanie w koszarch w Nysie oraz podróż samochodem do Kamieńca Ząbkowieckiego, gdzie dostał mieszkanie. Opisuje zniszczenie wojenne w miasteczkach Dolnego Śląska oraz kłopoty ze stacjonującymi w Kamieńcu Ząbkowickiem czerwonoarmistami (rabunki, handel alkoholem, podpalenie zamku). Dalsza część relacji dotyczy represji wobec autora za działalność w konspiracyjnej organizacji: od aresztowania w marcu 1953 r. i pobytu w areszcie UB w Ząbkowicach Śląskich oraz w więzieniu w Kłodzku, poprzez rozprawę sądową we Wrocławiu przed Komisją Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, aż po odbycie kary (12 miesięcy obozu pracy) w kamieniołomie wapienia w Wojcieszowie. Autor opisuje również problemy ze znalezieniem pracy po odbyciu kary (więzień polityczny) i życie pod nadzorem UB. Zakres chronologiczny: 1945 - 1958 Miejsca wydarzeń: : Żywiec, Nysa, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Ślaskie, Kłodzko, Wojcieszów

Zdzisław Zieliński, syn tramwajarza, jako 16-latek wraz z rodziną przyjechał jesienią 1945 r. ze Lwowa do Wrocławia pierwszym transportem tramwajarzy. W swojej relacji szczegółowo opisuje nastroje panujące wśród Polaków przygotowujących się do opuszczenia rodzinnego miasta, warunki panujące podczas podróży do Wrocławia (m.in.: współpasażerowie, higiena osobista, wypadki, najścia sowieckich żołnierzy) oraz pierwsze miesiące życia we Wrocławiu (m.in.: zdobycie mieszkania, uruchomienie komunikacji miejskiej, odgruzowywanie, usuwanie śladów niemieckiej przeszłości, pierwsze święta Bożego Narodzenia). Relacja ma charakter literacki; autor dzieli się swoją wiedzą dot. historii Kresów i Dolnego Śląska oraz porównuje Lwów z Wrocławiem.  
Zakres chronologiczny: 1945 Miejsca wydarzeń: Lwów, (Tarnów, Kraków), Wrocław

Praca studencka pod tutułem "Czy w powojennym Wrocławiu występowało zjawisko >Choroby ruin< i jaki miało związek z innymi problememi życia codziennego?" autorstwa Marcina Niewiadomwego (ur. 1987).