- PL OPiP III-3-90
- Jednostka archiwalna
- 2007
Opis wyników badań przeprowadzonych na mieszkańcach wsi Chwalibożyce na temat znaczenia i symboliki wigilii Bożego Narodzenia
Leśkiewicz Katarzyna
109 rekordów z cyfrowym obiektem Pokaż wyniki z obiektami cyfrowymi
Opis wyników badań przeprowadzonych na mieszkańcach wsi Chwalibożyce na temat znaczenia i symboliki wigilii Bożego Narodzenia
Leśkiewicz Katarzyna
Historia Szkoły Podstawowej nr 3 w Jelczu- Laskowicach od lat powojennych po rok 2007 r. Opis dziejów wzbogacony jest o czarno-białe kserokopie zdjęć
Maciejko Małgorzata
Jubileusz 60-lecia Publicznej Szkoły Podstawowej nr 3 w Jelczu- Laskowicach
Na ulotce znajduje się nagłówek: Jubileusz 60-lecia Publicznej… pośrodku tekst pieśni szkoły, u dołu autor słów Tadeusz Kobielarz wraz z twórcą muzyki Witold Mariowski na samym końcu data Wrzesień, 2005r.
Kobielarz Tadeusz
„Ślązaczka” mieszkanka Kotliny Jeleniogórskiej powróciła na Ziemię Jeleniogórską.
Zarys dziejów obrazu pt. „Ślązaczka” opisany przez Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1944- 2016 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)
Adamski Zbigniew
Pożar nowego komina Celwiskozy.
Zarys dziejów Zakładu Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza opisany przez Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. Autor podaje dane dotyczące liczby osób zatrudnionych w zakładzie oraz ilość wytworzonych produktów na przestrzeni lat. Skupia się również na budowie nowego komina. Zakres chronologiczny: 1950- 1989 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)
Adamski Zbigniew
Pomnik Pamięci Ofiar Faszyzmu więźniów filii obozu koncentracyjnego Gross- Rosen w Jeleniej Górze.
Historia filii obozu koncentracyjnego Gross- Rosen w Jeleniej Górze opisana przezZbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. W pierwszej części opisuje dzieje pomnika upamiętniającego pomnik więźniów, zaś druga poświęcona jest historii samego obozu wraz ze wspomnieniami osadzonych tam ludzi. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1940- 2000 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie
Adamski Zbigniew
Moje wspomnienia z „Powstania Poznańskiego w 1956 r.”
Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel” w Jeleniej Górze, który trafił do wojska w Poznaniu w 1954 r. Opisuje swoje obowiązki służbowe na stanowisku foto-reportera. Znaczną częścią wspomnień są wydarzenia Poznańskiego Czerwca 1956 r. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska niektórych żołnierzy, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1954-1956 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)
Adamski Zbigniew
Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze. Opisuje on pierwsze spotkanie rady zakładowej dotyczące gazety zakładowej "Wspólny Cel" w 1951 r. Relacjonuje przebieg owego spotkania, m.in. osób zaangażowanych w powstanie czasopisma. Następnie dokonuje rysu historycznego wyżej wspomnianego wydawnictwa oraz swojego osobistego wkładu w życie kulturalne zakładu. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1950- 1990 Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (Województwo Dolnośląskie)
Adamski Zbigniew
Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze, redaktora naczelnego zakładowej gazety "Wspólny Cel", wspominającego przyjazd do Jeleniej Góry, odbudowę zakładu, swoją służbę w wojsku przypadającą na rok 1956 i powstanie w Poznaniu, pracę w gazecie zakładowej, tematy w niej poruszane, w mniejszym stopniu stosunki panujące w zakładzie i zakończenie działalności fabryki po 1989 r.; autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 31.08.1952 - 12.1989 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Jelenia Góra, Poznań.
Adamski Zbigniew
100 rajdów górskich Oddziału Wrocławskiego PTTK
kronika rajdów turystycznych zorganizowanych przez Oddział Wrocławski Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w latach 1956-1979
Rachwalski Eugeniusz
W 1941 r. Zofia Czarnecka (vel Irmina Szpak) jako 16-letnia dziewczyna została wysłana z Piaseczna na roboty przymusowe do Niemiec. W swojej relacji opisuje warunki pracy w kilku gospodarstwach niemieckich w okolicach Złocieńca (Falkenburg) oraz swoje relacje (bardzo złe oraz bardzo dobre) z ich właścicielami i innymi robotnikami przymusowymi. Autorka, która dwukrotnie podjęła próbę ucieczki z dwóch różnych miejsc pracy, za co za każdym razem aresztowana była przez Gestapo i karnie zesłana do obozów: obozu Karnego w Inowrocławiu oraz obozu przy fabryce benzyny syntetycznej w Policach, pod Szczeciniem, opisuje również warunki życia i pracy w ww. obozach oraz represje wobec więżniów. Końcowa częśc relacji dotyczy tułaczki będącej następstem ucieczki mieszkańców Złocieńca przed zbliżajcą się armią sowiecką w marcu 1945 r, podróży do Warszawy oraz - motywowanej stopniem zrujnowania miasta - decyzji o powrocie na Ziemie Zachodnie i osiedleniu się w Drawsku Pomorskim. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Piaseczno, Warszawa, Złocieniec, Kutno, Inowrocław, Police, Drawsko
Czarnecka Zofia
Powódź we Wrocławiu w 1997 r. - fragment pamiętnika
Fragment pamiętnika, jaki świadek prowadzi od 1970 r. dotyczący przejścia fali powodziowej przez Wrocław w lipcu 1997 r.; świadek zdaje relację z podziałem na dni i godziny, pisząc o sytuacji w mieście i w najbliższym sąsiedztwie swojego miejsca zamieszkania; informacje czerpie z własnej obserwacji, rozmów z rodziną i mediów
Pietrzyk Maria
Kronika publicznej ingerencji ZSRR w kryzysie polskim
Komunikat zawierający kalendarium sytuacji w Polsce od sierpnia 1980 do końca grudnia 1981, ogłoszony przez amerykański departament stanu 4.01.1981. Zawiera opis strajków w Polsce i reakcję na tę sytuację władz ZSRR. Opisuje krytykę "Solidarności" i jej działań oraz wytykanie opieszałości polskim władzom przez agencję TASS i inne media socjalistyczne, reakcję polityczno-wojskową ZSRR (noty dyplomatyczne, spotkania dwustronne, manewry wojsk Układu Warszawskiego, oskarżenia pod adresem Zachodu), reakcję władz Czechosłowacji i NRD. Podaje ustalenia służb amerykańskich dotyczące działań podjętych przez Moskwę, oraz przygotowania do wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, które zaczęły się na miesiące przed faktycznym wydarzeniem. W komunikacie jest wspomniana reakcja agencji TASS, która określiła wprowadzenie stanu wojennego jako sprawę wewnętrzną Polski, pomimo wcześniej podanego nawoływania do podjęcia podobnych działań oraz przemówienie prezydenta Reagana, który potępił naciski ZSRR na Polskę i ujawnił udział władz radzieckich w organizacji wprowadzenia stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 2.08.1980-23.12.1981 Miejsca wydarzeń: Polska: Warszawa (woj. mazowieckie) Warszawa-Ursus, Gdańsk (woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Katowice (woj. śląskie), Radom (woj. mazowieckie), Śląsk, Pomorze; NRD; rejon bałtycki; ZSRR: Moskwa; USA: Waszyngton (Washington D.C.), Boston (Massachusetts); Czechosłowacja
List gratulacyjny Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
List gratulacyjny dla pana Marka Mutora, dyrektora Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Piotra Glińskiego napisany z okazji otwarcia Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu. List zwraca uwagę na szczególną rolę muzeum jako placówki nowoczesnej i wyjątkowej i wyraża życzenia pomyślnej przyszłości Centrum. Zakres chronologiczny: 2007-16.09.2016 Miejsca: Wrocław
Gliński Piotr
Relacja z prasy polonijnej na temat planowanej inwazji wojsk ZSRR na Polskę i reakcji międzynarodowej. Zaznaczona została szczególna rola Zbigniewa Brzezińskiego. Zakres chronologiczny: 6-8, 25.12.1980 Miejsca wydarzeń: Waszyngton, Moskwa, Warszawa, tereny przygraniczne Polski, Camp David.
Nowak-Jeziorański Jan
Wiersze o Wrocławiu, koncentrujące się głównie na powodzi z 1997 roku i Kongresie Eucharystycznym, wymieniono w nich również zabytki Wrocławia i wydarzenia z dziejów miasta oraz opisano osiedle Kuźniki i wrocławskie krasnale. Do wierszy dołączony został pisany prozą krótki przewodnik po Starym Mieście. Zakres chronologiczny: po 1945-ok. 2007 Miejsce wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie)
Kolankiewicz Janina
Wygnańcy z ziem wcielonych do Rzeszy - w Urzędowie.
Autor opisuje losy Polaków przesiedlonych z terenów Wielkopolski na Lubelszczyznę, opisuje proces transportu ludzi, represje niemieckie oraz pomoc mieszkańców Urzędowa i okolic dla wysiedlonych. Cytuje wspomnienia z Wigilli Bożego Narodzenia, wspomina również o kolaboracji i Volksdeutschach. Rekopis zawiera listę rodzin przesiedleńczych. Zakres chronologiczny: 18.12.1939-1943 Miejsca wydarzeń: Urzędów (woj. lubelskie pow. kraśnicki), Łódź (woj. łódzkie), Popkowice (woj. lubelskie pow. kraśnicki)
Ludwin Franciszek
Autor opisuje wybuch wojny, swoją działalność w wywiadzie Armii Krajowej, wejście wojsk sowieckich i akcję "Burza", aresztowanie i przesłuchania przez UB, wytoczony mu proces pokazowy i lata spędzane w różnych więzieniach i obozach pracy. Wspomina również o pomocy, jaką otrzymał w tym okresie, oraz o unieważnieniu wyroków w 1992 roku. Zakres chronologiczny: 05.1939-1956 Miejsca wydarzeń: miejscowość w pow. Chodzież (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Urzędów (woj. lubelskie, pow. kraśnicki), Lublin (woj. lubelskie), Czemierniki (woj. lubelskie, pow. radzyński), Wrocław (woj. dolnośląskie), Piechcin (woj. kujawsko-pomorskie, pow. żniński), Potulice (woj. kujawsko-pomorskie, pow. nakielski), Jelcz (obecnie Jelcz-Laskowice, woj. dolnośląskie, pow. oławski), Kłodzko (woj. dolnośląskie)
Ludwin Franciszek
Wspomnienia z lat 1939-1946 z czasów zesłania na Syberię
Wspomnienia Sybiraka wywiezionego jako dziecko wraz z całą rodziną z terenu Kresów Wschodnich. Autor opowiada o transporcie na Syberię, o codziennym życiu zesłańców, o przewiezieniu ich Wołgą w rejon Saratowa, gdzie zastał ich koniec wojny i o podróży na Ziemie Zachodnie. Wspomina również swych braci służących w Armii Berlinga. Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Józefówka (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany), Ust-Onołwa, Galaszor (obw. Mołotowsk), Rot-Front (rejon Pierwomajsk), Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki)
Kosowski Mirosław
Krótka biografia, wspomnienia i komentarz dotyczące uruchamiania przemysłu stoczniowego w powojennej Polsce. Autor zwraca uwagę na stan Odry po wojnie, opowiada o kompletowaniu załogi i uruchamianiu stoczni rzecznej we Wrocławiu, o organizacji prawnej przemysłu stoczniowego i zakupach statków, wspomina rzeczywistość delegacji w Holandii, los szyprów/autochtonów, oraz budowę i ostateczny los stoczni w Głogowie. Zwraca też uwagę na postępującą stagnację przemysłu stoczniowego. Wspomnienia powstały dla Instytutu Śląskiego w Opolu. Zakres chronologiczny: 01.1945-1976. Miejsca wydarzeń: Toruń, Wrocław, Amsterdam, Warszawa.
Kuszewski Zbigniew
Zbiory Remigiusza Wira - Zaświadczenie z Politechniki Wrocławskiej
Zaświadczenie z Instytutu Chemii Organicznej i Fizycznej Politechniki Wrocławskiej dla Mirosława Wira.
[Politechnika Wrocławska]
Wspomnienia kobiety, której ojciec działał w Armii Krajowej i która jako dziewczynka została wywieziona wraz z rodziną do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Rękopis zawiera opisy represji niemieckich na Polakach podczas II Wojny Światowej oraz życia w obozie, a także zachowanie żołnierzy sowieckich na terenach wyzwolonych. Zakres chronologiczny: 16.01.1938-07.1944 Miejsca wydarzeń: osada koło Józefowa (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Józefów (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Biłgoraj (woj. lubelskie), obóz koncentracyjny w Majdanku
Kula Maria
Poszukiwania polskich grobów w Györ - wspomnienia
Relacja z amatorskich poszukiwań grobów Polaków pochowanych w węgierskim mieście Györ. Zakres chronologiczny: 24.09.1970 - 10.2011. Miejce wydarzeń: Györ (Węgry)
Lisak Irena
Autorka opisuje życie swojej rodziny pod okupacją niemiecką, wysiedlenie z rodzinnej miejscowości i powrót do domu po wojnie, wspomina zachowanie żołnierzy radzieckich, represje władz komunistycznych jakim została poddana rodzina za odmowę oddania ziemi do PGR, wydarzenia Poznańskiego Czerwca, swoje dorosłe życie we Wrocławiu i wydarzenia stanu wojennego. Zakres chronologiczny: 30.X.1935-1988 Miejsce wydarzeń: Wilkowyja (woj. wielkopolskie, pow. Gniezno), Wyszyna (woj. wielkopolskie, pow. turecki), Szymany (woj. warmińsko-mazurskie, pow. szczycieński), Poznań, Wrocław, Gniezno (woj. wielkopolskie)
Pawłowska Łucja
Tragedia we wsi Osowa: wspomnienie Feliksa Karpowicza
Opis tragedii ze wsi Osowa, gdzie latem 1950 roku doszło do nocnego napadu uzbrojonej bandy na działacza partii komunistycznej i kierownika kołchozu. Do wspomnień jest dołączony wiersz. Zakres chronologiczny: lato 1950 Miejsce wydarzeń: Osowa (powiat stoliński, woj. brzeskie, dziś na Białorusi)
Karpowicz Feliks
Wspomnienia autorki o wojennych przeżyciach jej i jej rodziny we Lwowie i podkrakowskiej wsi oraz o życiu po wojnie najpierw w Krakowie, a potem na Ziemiach Odzyskanych. Wspomniana jest również osoba jej stryja, który uciekł ze Lwowa i dołączył do armii gen. Andersa jako kierowca wojskowy, a po wojnie pozostał w Anglii, oraz wyjazd do Lwowa w 1988 roku. Zakres chronologiczny: 01.1941- po 10. 1956 Miejsca wydarzeń: Lwów, Lipica Murowana (woj. małopolskie, pow. bocheński), Kraków, Legnica, Wrocław
Kofroń Danuta
Autor opisuje swoją pracę przy uruchamianiu i nadzorowaniu przemysłu stoczniowego, a także kontakty z politykami. Do rękopisu jest dołączona dodatkowa kartka z uzupełnieniem wspomnień. Zakres chronologiczny: 1945-1975 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Warszawa, Amsterdam (Holandia)
Kuszewski Zbigniew
Moje wspomnienia z lat 1945-53
Autor opisuje przebieg repatriacji jego rodziny z miasteczka w woj. tarnopolskim na Psie Pole, organizację mszy św. i szkolnictwa po wojnie, akcję odgruzowywania miasta i komunikację w zrujnowanym Wrocławiu, wspomina również o akcji zdejmowania uszkodzonego lustra z czubka Iglicy. Zakres chronologiczny: 10.1945-1953 Miejsce wydarzeń: Kopyczyńce (woj. tarnopolskie), Wrocław
Józefczuk Jerzy
Zbiory Piotra Skałeckiego - Pogrzeb Kazimierza Michalczyka
Pogrzeb Kazimierza Michalczyka (zm. 2.09.1982). Na zdjęciu: kondukt żałobny na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu, 7.09.1982. Kazimierz Michalczyk zmarł w wyniku ran postrzałowych odniesionych podczas pacyfikacji przez ZOMO demonstracji, która odbyła się we Wrocławiu dn. 31.08.1982.
N.N.
Rękopis zawiera krótki opis przyjazdu i życia w powojennym Wrocławiu osieroconej dziewczyny, która przybyła do miasta z siostrą, telegrafistką w Dyrekcji Kolejowej w Radomiu, oddelegowaną na Ziemie Zachodnie. Tekst skupia się na wyglądzie miasta oraz początkach polskiego szkolnictwa i harcerstwa. Zakres chronologiczny: 19.07.1945-1.11.1945 Miejsce wydarzeń: Wrocław
Skulska Irena
Dorastałam w walce o przetrwanie
Wspomnienia Hanny Wodzickiej z ostatnich wakacji w przedwojennej Polsce oraz z lat II Wojny Światowej, w czasie której autorka wraz z siostrą pracowała w warszawskiej fabryce Monopolu Tytoniowego, była więziona w obozie Altvorwerk (podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof) i wykorzystywana przez Niemców do prac fortyfikacyjnych; autorka opisuje życie rodzinne wśród najbliższych (wyjazd do Monasterzysk), wspomina też wyjazd na kolonie do Rabki i stosunki na nim panujące; z czasów wojny autorka opisuje pomoc, jaką jej rodzina udzielała członkom Kedywu Armii Krajowej, organizację szpitala polowego w fabryce oraz sposoby dywersji i wykradania papierosów na potrzeby AK przez nią i jej siostrę; czas Powstania Warszawskiego wspomina z lokalnej perspektywy (wydarzenia w fabryce, losy dyrektora itp.); z pobytu w obozie Altvorwerk wspomina, oprócz własnych przeżyć dotyczących warunków bytowych, obserwacje z sąsiadującego "przez płot" obozu koncentracyjnego; opisuje ucieczkę z obozu wraz z siostrą, ukrywanie się i pomoc, jaką udzieliły jej przypadkowe osoby, także Niemcy. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rabka (woj. małopolskie), Monastiriska (Monasterzyska, daw. woj. tarnopolskie, Ukraina), Zielonka (pow. Wołomin, woj. mazowieckie), Sztutowo (obóz koncentracyjny Stutthof, woj. pomorskie), Stary Folwark (pow. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Poronin (pow. tatrzański, woj. małopolskie)
Wodzicka Hanna
Zbiory Aleksandry Sroki - Komunikat Biura Prasowego
Komunikat Biura Prasowego wrocławskiej Solidarności, Wrocław 14.12.1981.
Biuro Prasowe
Garść moich wspomnień z lat pionierskich i pracy w ciągu 25 lat w Szkole Podstawowej w Zwróconej
wspomnienia Stanisławy Siekańskiej, kierowniczki Szkoły Podstawowej w Zwróconej w latach 1945-1969; do maszynopisu wklejone fotografie: na k. 2 budynek Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1605) oraz fotografie paszportowe S. Siekańskiej i jej męża, Krystyna Siekańskiego; na k. 9 uroczystości XX-lecia Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1606); na k. 10 nauczycielki ze Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1607); na k. 12 uczniowie Szkoły Podstawowej w Zwróconej (zob. F-1608)
Siekańska Stanisława
Zbiory Henryka Jachyma - Demonstracja 1 maja 1989
Demonstracja 1 maja 1989. Na zdjęciu: widok na skrzyżowanie ul. Świdnickiej z ul. Kazimierza Wielkiego, Wrocław 1.05.1989.
Jachym Henryk
Autor opisuje okupację niemiecką w rodzinnym miasteczku - Krzywin. Przedstawia losy swojego ojca, który podczas Kampanii Wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli, a po dwóch latach udało mu się dołączyć do Armii generała Andersa. Opowiada o swojej powojennej edukacji: najpierw w Liceum Ogólnokształcącym w Kościanie, a później na Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Wspomina o indoktrynacji w szkolnictwie. Następnie wspomina o swojej pracy, jako nauczyciela matematyki, w Trzebnicy najpierw w szkole publicznej, a później przyzakładowej szkole zawodowej. Pokrótce opisuje powojenne miasto. Przedstawia również swój wkład w reformowanie i organizowanie szkolnictwa zawodowego na terenie miasta. Jego działania uwieńczyło powołanie Zespołu Szkół Zawodowych. Na koniec autor wspomina, że za swoja pracę otrzymał: Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski. Zakres chronologiczny: 1933-2008 Miejsca wydarzeń: Krzywin (woj. wielkopolskie, pow. kościański), Kościan (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)
Grzemski Wacław
Autorka na początku przedstawia swoje dzieciństwo i młodość. Wspomina o napadach UPA na Polaków. Następnie dokładnie opisuje pobyt wraz z dziećmi i rodzicami na Syberii. Przedstawia warunki podróży. Opowiada o tragicznych warunkach życia, głodzie i próbie przetrwania w niegościnnym terenie. Wspomina o związku z innym zesłańcem. Później opowiada o nieudanej próbie powrotu do Polski i o pracy w kołchozie w Nowogardzie. Autorka opisuje trudy życia, a szczególnie wysiłek związany ze zdobyciem pożywienia. Wspomina również swój powrót do Polski Zakres chronologiczny: 1918-1947 Miejsca wydarzeń: Mszana Dolna (woj. małopolskie, pow. limanowski), Liłużnów (Ukraina), Tomsk (Rosja), Nowogard (woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski), Poznań (woj. wielkopolskie), Chociwel (woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki)
Pawlęga
Kserokopia wiersza pt. „Dziesiąty luty 1940” autorstwa Heleny Sołtysiak zamieszczonego w czasopiśmie „Echo Dusznik”, nr 12, wrzesień-październik 2005.
Sołtysiak Helena
Pobyt na ,,Ziemiach Odzyskanych" pierwsze wspomnienia
Autorka wspomina swoje pierwsze lata życia w powojennym Zgorzelcu. Opisuje swój pobyt w Miejskim Gimnazjum i Liceum. Wymienia swoich kolegów z klasy, oraz nauczycieli. Krótko ich charakteryzuje. Opowiada również o organizacji sklepików szkolnych oraz o działalności szkolnej grupy teatralnej. Wspomina o tym, że na jednym z przedstawień: ,,Balladyna", obecna była Irena Solska -żona aktora Ludwika Solskiego. Zakres chronologiczny: 1945-1948 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskiej), Zgorzelice (obec. Zgorzelec, woj. dolnośląskie)
Gawrońska -Kozłowska Wanda
Pamiętnik z walk w ruchu oporu, oraz z pobytu w obozie koncentracyjnym w Stutthofie
Autor na początku opowiada o swojej działalności w ruchu oporu: najpierw jako zastępcy komendanta w podziemnej organizacji wojskowej na terenie Rudnika i Brańszczyka, a później jako jednego z komendantów AK. Opisuje szkolenia wojskowe, akcję przewiezienia rannego komendanta AK do szpitala, działania dywersyjne, przeprowadzanie i rozprowadzenie prasy konspiracyjnej. Następnie opowiada o swoim aresztowaniu przez Niemców i pobycie w więzieniu na Pawiaku. Wspomina o torturach i masowych egzekucjach więźniów. W dalszej części opisuje swój pobyt w obozie koncentracyjnym (tragiczne warunki życia, wyniszczająca praca, pobyt w obozowym szpitalu, badania pseudomedyczne). Wspomina o udziale w ruchu oporu więźniów. Opisuje tzw. ,,marsz śmierci". Na końcu wspomnień, autor opowiada o kilku swoich próbach ucieczki oraz pokrótce przedstawia swoje dalsze losy (opieka Kaszubów, wyjazd na Ziemie Zachodnie). Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Rudnik nad Sanem (woj. podkarpackie, pow. niżański), Brańszczyk (woj. mazowieckie, pow. wyszkowski), Stutthof (obec. Sztutowo, woj. pomorskie, pow. nowodworski), Kartuzy (woj.pomorskie)
Horpynko Aleksander
Wspomnienia Stanisława i Katarzyny Duchaczek spisane przez ich córkę - Czesławę Kucharczyk. Relacja spisana jest z perspektywy obojga rodziców, podzielona na rodziały tematyczne: wojny/bitwy, organizacja zycia tuż po wojnie, inne - więzienie we Lwowie, migracje powojenne, społeczeństwo-tradycje-zwyczaje-religia, rola kościoła w zakresie integracji społecznej oraz pojednania międzynarodowego, "Solidarność" i ruchy opozycyjne, przeciwstawianie się represjom komunistycznym. Zakres chronologiczny: 1945-1994
Kucharczyk Czesława
Zbiory Grzegorza Starosteckiego - Wiec wyborczy Solidarności w Świdnicy
Wiec wyborczy Solidarności na Rynku w Świdnicy, 1 maja 1989. Scena stoi przed wejściem do lokalnego Biura Komitetu Obywatelskiego "Solidarność".
Grzegorz Starostecki
Zbiory Wiesława Nawrockiego - Nominacja tymczasowa
Tymczasowa nominacja na nauczyciela szkoły powszechnej w Sokociniętach wystawiona na nazwisko Kazimierz Trzeciak przez Inspektora Szkolnego Powiatu Oszmiańskiego, 25.01.1923.
Inspektor Szkolny Powiatu Oszmiańskiego
Wspomnienia katolickiego księdza z lat 1939-1943. Opisuje on zbrodnie Ukraińców na narodzie polskim, mieszkającym w województwie lwowskim, w okolicach wsi Nowosielce. Opisuje bestalski mord dokonany przez Ukraińców na jego matce i gosposi. Następnie opowiada o sytuacji, w której chciano go rozstrzelać, ale został uratowany przez lokalnych mieszkańców. W relacji znajduje się uzupełnienie i potwierdzenie zdarzeń przez płk. Władysława Hermana. Zakres chronologiczny: 1939-1943
Daca Roman
Wspomnienia Wandy Holuk-Skrzypek
Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)
Holuk -Skrzypek Wanda
Zbiory Bożeny Pawłowskiej (z d. Grabowskiej) - Rodzeństwo
Rodzeństwo. Na zdjęciu: Bożena Grabowska (ur. 1925), druga z lewej, z trzema braćmi, Poznań 1927.
N.N.
Historia rodziny z Rzeszowszczyzny na tle wydarzeń wojennych i powojennych
Autor w swoich wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny. Opisuje pobyt we wsi Zöfing w Austrii na robotach przymusowych. Skupia się na przedstawieniu życia codziennego oraz relacji jakie łączyły Polaków z Niemcami i Austriakami. Na uwagę zasługuje tutaj opis Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Opisuje wejście wojsk radzieckich na teren wsi, następnie dokładnie opowiada jak wyglądała jego podróż na Ziemie Zachodnie (warunki w pociągu, wygląd wsi po przejściu przez nie wojsk radzieckich). Opowiada o poważnym wypadku, któremu uległ jako młody chłopak. Następnie opisuje swoje dalsze losy: pracę w fabryce ,,PREMOS", edukację, działalność w związkach zawodowych, rozwijanie zainteresowań sportowych i turystycznych, życie osobiste. Na końcu autor wspomina o swojej pasji, jakim jest zbieranie pocztówek. Opisuje swoją działalność kulturową w RSTK. Zamieszcza również listę wystaw, które organizował. Zakres chronologiczny: 1939-2007 Miejsca wydarzeń: Frysztak (woj. podkarpackie), Zöfing (Austria), Wiedeń (Austria), Baumgarten (Austria), Judenau (Austria), Warszawa (woj. mazowieckie), Kutno (woj. łódzkie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)
Chmura Stanisław
Zbiory Emilii Wilczyńskiej - Praca przymusowa
Praca przymusowa. Na zdjęciu: polscy robotnicy przymusowi, Gottmannsförde (Niemcy), 1939-1945. Pierwsza z prawej siedzi Gabriela Janiak.
N.N.
Autorka opowiada o swoich wspomnieniach związanych z wyjazdem rodziny na Ziemie Zachodnie, bardzo dokładnie przedstawia realia powojennego życia codziennego (wyrób ubrań, zdobywanie pożywienia, dbanie o higienę, domowe sposoby leczenia, sposób spędzania wolnego czasu). Wspomina zjawiska występujące tuż po wojnie (szaber, analfabetyzm). Przedstawia dokładnie losy poszczególnych członków rodziny. Szczegółowo opisuje swoją edukację: najpierw w szkole podstawowej w Strzegomiu, później w Liceum Legnicy, a następnie studia w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pedagogicznego w Wałbrzychu. Wspomina również o pracy w świetlicy w szkole podstawowej w Strzegomiu. Zakres chronologiczny: 1943-1992 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Strzegom (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)
Cetera Ryszarda
Zbiory Lucjana Wronieckiego - Miejsce pamięci w Katyniu
Miejsce pamięci w Katyniu. Na zdjęciu: kobiety przed tablicą pamiątkową (z której, zgodnie z sowiecką propagandą, wynika, że sprawcami zbrodni byli Niemcy), Katyń 27.06.1988.
N.N.
Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)
Argasiński Leon
Franciszek Stopka wraz z rodziną wyjechał w czerwcu 1945 r. z Żywca na Ziemie Zachodnie w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Autor relacjonuje długą podróż wagonem towarowym, tymczasowe zakweterowanie w koszarch w Nysie oraz podróż samochodem do Kamieńca Ząbkowieckiego, gdzie dostał mieszkanie. Opisuje zniszczenie wojenne w miasteczkach Dolnego Śląska oraz kłopoty ze stacjonującymi w Kamieńcu Ząbkowickiem czerwonoarmistami (rabunki, handel alkoholem, podpalenie zamku). Dalsza część relacji dotyczy represji wobec autora za działalność w konspiracyjnej organizacji: od aresztowania w marcu 1953 r. i pobytu w areszcie UB w Ząbkowicach Śląskich oraz w więzieniu w Kłodzku, poprzez rozprawę sądową we Wrocławiu przed Komisją Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, aż po odbycie kary (12 miesięcy obozu pracy) w kamieniołomie wapienia w Wojcieszowie. Autor opisuje również problemy ze znalezieniem pracy po odbyciu kary (więzień polityczny) i życie pod nadzorem UB. Zakres chronologiczny: 1945 - 1958 Miejsca wydarzeń: : Żywiec, Nysa, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Ślaskie, Kłodzko, Wojcieszów
Stopka Franciszek
Zarys historii Wrocławskiej Stoczni Rzecznej 1946-1979
opracowanie obejmujące genezę Wrocławskiej Stoczni Rzecznej, jej opis w okresie współczesnym powstaniu opracowania oraz kalendarium najważniejszych wydarzeń w latach 1946-1979
Jakubczyk Bogdan
Zbiór wierszy i opowiadań autorstwa Jerzego Bandera
Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)
Bander Jerzy
Wspomnienia porucznika Wojska Polskiego -Adama Bronieckiego. Autor na początku krótko przedstawia losy swojej rodziny. Wspomina wywiezienie na Sybir. Następnie skupia się na przedstawieniu swoich losów, jako żołnierza I Armii Wojska Polskiego. Dokładnie opisuje ćwiczenia wojskowe w lesie pod Chełmem, działania zbrojne w Dęblinie oraz w Warszawie. Wspomina zdobycie Berlina. Na końcu opisuje konsekwencje jakie spotkały gen. Zygmunta Berlinga, za próbę pomocy powstańcom warszawskim. Zakres chronologiczny:1918 -1945 Miejsca wydarzeń: Podhajce (Ukraina), Bierozowsk (Rosja), Świerdłowsk (obec. Jekaterynburg, Rosja), Sielce (Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Kopice (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Czarnocin (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Warszawa (Polska)
Broniecki Adam
Wspomnienia Tadeusza Bronowskiego
Tadeusz Bronowski w liście przedstawia pokrótce swoją biografię. Najpierw przedstawia losy swojej rodziny przed II wojną światową, oraz podczas okupacji radzieckiej. Następnie wspomina o wyjeździe ze Lwowa do Wrocławia. Skupia się na opisie pomocy porządkowania Hali Stulecia oraz postawienie Iglicy. Wymienia profesorów, którzy przyjechali ze Lwowa do Wrocławia. Na końcu w kilku zdaniach opisuje swoje dalsze dzieje: rozpoczęcie pracy i uzyskanie mieszkania. Wspomina, że przeszedł na emeryturę w 1996 r. Zakres chronologiczny: 1930-1996 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław
Bronowski Tadeusz
Fragment z życia rodziny Dębickich
Wiktor Dębicki na początku wspomina o prześladowaniach Polaków przez uzbrojone oddziały Ukraińców i ucieczce swojej rodziny. Następnie opowiada o wyjeździe na Ziemie Zachodnie i przybyciu do Marcinowic. Opisuje pobyt w nowym domu, oraz relacje ze współlokatorami -Niemcami. Wspomina o przymusowych dostawach żywności, oraz o aresztowaniu jego ojca przez UB. Opisuje spółdzielnię gospodarczą -,,Kołchoz". Dodano załączniki: Postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, Karty zwolnienia więźnia śledczego. Zakres chronologiczny: 1940-1955 Miejsca wydarzeń: Białoktrynica (Ukraina), Marcinowice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)
Dębicki Wiktor
Zbiory Bogdana Suchockiego - Pielgrzymka papieża Jana Pawła II
Pielgrzymka papieża Jana Pawła II. Na zdjęciu: uczestnicy polowej mszy św. na torze wyścigów konnych w Partynicach, Wrocław 21.06.1983.
Bogdan Suchocki
Przeszłość rodziny Adama i Weroniki Burdzy
W pierwszej części relacji Bogusława Dębicka przytacza wspomnienia proboszcza z jej rodzinnej wsi Romana Dacy, który cudem przeżył napad uzbrojonych grup Ukraińców na plebanię. Następnie opisuje swoją podróż na Ziemie Zachodnie. Wspomina o działalności szabrowników. Następnie opowiada o uwięzieniu i torturowaniu swojego ojca przez UB, jego długą rekonwalescencję po zwolnieniu i śmierć. Opisuje nierówną walkę w sądzie o ukaranie winnych tej śmierci oraz odszkodowanie. Wspomina o inwigilacji jej rodziny przez władze. Pokrótce przedstawia historię członków swojej rodziny, a także losy innych Polaków w trakcie II wojny światowej i w okresie powojennym. Przytacza wspomnienia swojego stryja - Józefa Burdzego, w których opisuje on swoje aresztowanie, rozprawę i uwięzienie (lata 50). Autorka następnie przedstawia dalsze losy swojej rodziny. Opisuje jak wyglądało życie kulturalne na wsi po wojnie. Wspomina o metodach władzy w walce z Kościołem. Dodano załączniki: Legitymację członka Komisji Wysiedleńczo -Zabezpieczającej, zaświadczenie pełnienia obowiązków sołtysa, list od Eryki Pusz, odpis Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24.05.1963, Odpowiedź PRN w Środzie Śląskiej na pismo Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu dot. gospodarstwa Adama Burdzego. Zakres chronologiczny: 1940-1989 Miejsca wydarzeń: Nowosielce -Żurawno (Ukraina), Łukowiec Wiszniowski (Ukraina), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Mieczków (woj. dolnośląskie), Wrocław, Mściwojów (woj. dolnośląskie)
Dębicka Bogusława
Relacja z pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki
Wspomnienia Bożenny Jaroszuk-Wulkan z obecności na pogrzebie księdza Jerzego Popiełuszki 4 listopada 1986. Wspomina tłok jaki panował wówczas w Warszawie, ogrom ludzi, którzy przyjechali by pożegnać kapłana. Opowiada o zabezpieczeniu przez władze PRL stolicy podczas uroczystości. Przekazuje nam także informacje o tym jak żałobę obchodzili zwykli obywatele, obecni na pogrzebie, jak i Ci spotkani w podróży powrotnej do Wrocławia.
Matyńska Barbara
Zbiory Joanny Medyńskiej - Mocne uderzenie w wykonaniu słynnych ZOMO-Brothers
Ulotka o treści: "Uwaga Młodzież! Mocne uderzenie w wykonaniu słynnych ZOMO-Brothers dla każdej wiekszej grupy organizuje nasza władza".
N.N.
Odwołanie od decyzji zawieszenia działalności Związku Literatów Polskich
Odwołanie Prezydium Zarządu Głównego zawieszonego Związku Literatów Polskich do Ministra Spraw Wewnętrznych - gen. Czesława Kiszczaka w sprawie decyzji o zawieszeniu działalności związku. W piśmie znajduje się odwołanie i uzasadnienie dlaczego literaci nie zgadzają się z tą decyzją.
Związek Literatów Polskich
Zbiory Władysława Stypczyńskiego - Żegluga śródlądowa
Żegluga śródlądowa. Na zdjęciu: załoga HP "Kędzierzyn" na Odrze, 1957-1959.
N.N.
Obrona pracy doktorskiej. Na zdjęciu: mgr. inż. Jan Kmita, pierwszy z prawej specjalista od budowy mostów, późniejszy rektor Politechniki Wrocławskiej, ur. 1922, zm. 2015 podczas obrony swojej pracy doktorskiej, Wrocław 6.10.1960.
N.N.
Skład pociągu nr 69 ze stacji Abakan do stacji Poznań
Zeszyt zapisany przez Kazimierza Krzywińskiego podczas podróży powrotnej z Syberii (z Abakanu do Poznania), w którym znajduje się spis osób jadących pociągiem nr 69. Dodatkowo w zeszycie znajduje się pokwitowanie pobrania kwoty 8000 rubli na koszta podróży.
Krzywiński Kazimierz
Zarys powojennej historii Malczyc
Krótki zarys pierwszych lat powojennej historii Malczyc. Opracowanie opiera się głównie na dokumentach Gminnej Rady narodowej w Małoszynie (ówczesna nazwa Malczyc) z Archiwum Państwowego we Wrocławiu. Zakres chronologiczny 1945-1950
Stowarzyszenie Sympatyków Malczyc i Okolic
Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)
Fudali Eugeniusz
Zbiory Sławomira Zaborka - Taufschein [świadectwo chrztu]
Taufschein świadctwo chrztu Wandy Kaczorowskiej wydane 3.09.1944 r. przez parafię katolicką w Schlossberg Prusy Wschodnie, dzis. Dobrowolsk, obw. kaliningradzki, Rosja.
N.N.
Kronika Szkoły w Hucisku Nienadowskim
Autorka, nauczycielka szkoły w Hucisku Nienadowskim przedstawia historię tutejszej szkoły. Na początku wspomina o trudnych początkach i próbie zebrania odpowiednich funduszy na budowę szkoły. Projekt udało się zrealizować w 01.09.1909 r. Przytacza również treść orzeczenia Cesarsko-królewskiej Rady Szkolno-krajowej. W myśl niej, wszelkie koszty jej utrzymania miała ponosić gmina i obszar dworski, a językiem wykładowym miał być język polski. W 1913 r. nauczanie rozpoczęły siostry ze Zgromadzenia Rodziny Maryi. Zajmowały się one nie tylko edukacją dzieci, ale i dorosłych, ponadto pełniły służbę medyczną. W 1920 szkołę z ludowej, przemianowano na powszechną.Organizowała ona różne wydarzenia kulturalne dla dzieci (przedstawienia, zajęcia fotograficzne). W zapiskach są wspomniane problemy, z jakimi musieli borykać się mieszkańcy wsi, takimi jak: niedożywienie oraz epidemie. Przez całe swoje istnienie szkoła zmagała się z trudnościami finansowymi, które uniemożliwiały jej przeprowadzanie remontów oraz zapewnienia odpowiedniego lokum dla kadry. W rękopisie zamieszczono trzy kosztorysy. Przytoczone są również dwa rozporządzenia Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1934 i 1937 roku. Regularny zapis kończy się na roku 1938/1939. Później są tylko krótkie zapiski z lat 1939, 1940, 1945, 1947. Tekst został odnaleziony w 1993 r. Zakres chronologiczny:1890-1947 Miejsca wydarzeń: Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie)
N.N.
Kolejarze. Na zdjęciu: grupa mężczyzn w kolejarskich uniformach na stacji kolejowej; Filemon Skipirzepa (siedzi szósty od lewej), p. Sikorski (przedostatni rząd, drugi od lewej), Zawiercie lata 60. XX w.
N.N.
Wspomnienia Sióstr Zakonnych z Nienadowa i Huciska
Siostra Gerarda Genowefa Fiut opowiada historię działalności sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Rodzina Maryi w Hucisku i Nienadowie. Opiera sie przy tym na swoich wspomnieniach oraz na przekazach siostry Ireny Maryniuk, tutejszej nauczycielki. Ze wspomnień wyłania się obraz życia na wsi przed wojną, w tym życia religijnego. Opisuje działalność misyjną, oświatową, medyczną i kulturalną sióstr, a także stosunek społeczeństwa do nich. Ukazana jest również rola hrabiostwa Milczewskich, we wspieraniu ochronki, którą prowadziły siostry. Wspomniana jest również okupacja niemiecka podczas II wojny światowej oraz pokrótce czasy komunizmu. Na końcu autorka relacji, przedstawia dalsze losy zakonnic oraz wspomina Święto Bożego Ciała. Zakres chronologiczny: 1906-2003 Miejsca wydarzeń: Nienadowa (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Dubieck (pow. przemyski, woj.podkarpackie), Kraków,Częstochowa
Fiut Gerarda Genowefa
Krótka biografia Kazimierza Iwanowskiego, spisana na podstawie jego wspomnień przez Eugeniusza Fudali. Kazimierz Iwanowski był synem kapitana lwowskiego dowódcy kompanii ochrony granicy. Służył w krakowskim oddziale Armii Krajowej, a po II wojnie światowej został wcielony do Drugiej Armii Wojska Polskiego. Po zdemobilizowaniu ukończył edukację w Poznaniu i rozpoczął pracę we Wrocławiu. W dalszej części są wspomniane losy jego rodziny. Zakres chronologiczny: 1939-2008 Miejsca wydarzeń: Kowel (Ukraina), Przemyśl, Kraków, Poznań, Wrocław
Iwanowski Kazimierz
Zbiory Zygmunta Noseckiego - Zaświadczenie [dot. repatriacji]
Zaświadczenie nr 620398 wydane na nazwisko Władysław Nosecki przez Państwowoy Urząd Repatriacyjny, Szczecin 6.11.1945.
Państwowy Urząd Repatriacyjny
Zbiory Stanisława Wróblewskiego - Zaświadczenie na prawo ewakuacji do Polski
Zaświadczenie nr 954 na prawo ewakuacji do Polski wydane na nazwisko Michał Wróblewski przez Pełnomocnika Okręgowego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, 1945.
Pełnomocnik Okręgowy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
Wspomnienia Adama Bronieckiego - żołnierza, który dołączył do nowoformowanej I Dywizji Piechoty wojska Polskiego, nazwanej później od imienia Tadeusza Kościuszki. Opisuje w nich swoją drogę, kampanię która przebył podczas wojny z pod Lenino aż po Berlin. Skupia się na opisie bitwy pod Lenino i o warszawską Pragę. W drugiej części opisuje operację forsowania Odry na Pomorzu Zachodnim.
Broniecki Adam
Wspomnienia z okresu okupacji niemieckiej i pobytu na robotach przymusowych w Niemczech
Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.
Bielawska-Tryba Teresa
Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej. Na zdjęciu: studentki podczas obozu letniego; Kazimiera Rolińska siostra babci Darczyńcy siedzi na samym przodzie, 3. od prawej, 20.07.1948.
N.N.
Bohdan Wróblewski, wspomnienia Sybiraka
Ze wspomnień dowiadujemy się o losach Bohdana Wróblewskiego i jego rodziny w trakcie okupacji radzieckiej. Opisuje realia życia na Syberii, oraz próby przetrwania w niegościnnym terenie. Przedstawia losy swojego brata, w armii gen. Andersa. Autor wspomina również swój tymczasowy pobyt w domu dziecka, oraz powrót do rodzinnego domu. Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Bogdanowek (Kazachstan), Kopiejsk (Rosja) Zakres chronologiczny: 18.03.1932- 21.05.1946
Wróblewski Bohdan
Zbiory Krystyny Jeż - Akt uznania obywatelstwa
Akt uznania obywatelstwa polskiego wydany na nazwisko Wiktor Waśniewski i jego żona, Wiktoria przez Starostwo Lidzkie, Lida 4.05.1922.
Starosta Lidzki
Hołd dla Taty; Eugeniusz Czagan
Wspomnienia Eugeniusza Czagana spisane po jego śmierci przez córkę - Dorotę. Są to wspomnienia o jednym z Wrocławian, który bez reszty oddał się budowaniu przemysłu fermentacyjnego i spożywczego w stolicy dolnego Śląska. Pracował w: "Polmosie", Wrocławskich Zakładach Przemysłu Piekarskiego, Zakładach Piwowarskich we Wrocławiu, Spółdzielczych Zakładach Piekarsko-ciastkarskich we Wrocławiu i w "Przeglądzie Piekarskim i Cukierniczym". Wewnątrz znajduje się także krótki życiorys spisany przez bohatera wspomnień. Praca zawiera sporo zdjęć będącymi ilustracjami tematu. Zakres chronologiczny: 1930-2009
Czagan Dorota
Zbiory Zdzisława Jesionki - Portret Władysława Jesionki
Portret Władysława Jesionki, lata 40.-50. XX w. Władysław Jesionka (ur. 6.09.1916, Niedary) w 1939 r. jako strzelec straży granicznej trafił do niemieckiej niewoli, w której spędził całą wojnę (początkowo w obozie jenieckim Stalag II-C, skąd 1.04.1941 zwolniony został do urzędu pracy w Stralsund); po wojnie wykonywał zawód instalatora wodociągów i kanalizacji.
N.N.
Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).
Sterna Halina
Moja droga do Solidarności i uczestnictwo w przemianach demokratycznych
Autobiografia Zbigniewa Pohla. Autor na początku przedstawia po krótce losy swojej rodziny, aż do II wojny światowej i napaści ZSRR na Polskę. Następnie wspomina o wywiezieniu i pobycie na Syberii oraz aresztowaniu swojego ojca i zesłania go do łagru. W dalszej części opowiada o swojej edukacji oraz o pracy dydaktycznej na Politechnice Wrocławskiej. Przedstawia także swój stosunek do obecnej władzy, opisuje swoją działalność w opozycji oraz represje jakie go z tego powodu spotkały. Zakres chronologiczny: 1897-1990 Miejsce wydarzeń: Nowogródek (Białoruś), Wrocław, Gniezno
Pohl Zbigniew
Autor relacji wspomina o tajnej akcji ,,R", czyli -repatriacji dzieci polskich z ZSRR. Opowiada o ich pobycie w Państwowm Domu Wczasów Dziecięcychw Kudowie Zdrój, gdzie sam pracował. Opisuje ich podróż pociągiem z ZSRR do Polski, oraz dokładnie wylicza wszystkie najważniejsze miejsca postoju. Wymienia również osoby odpowiedzialne za pobyt dzieci w Kudowie Zdroju oraz pracowników PDWD w Kudowie. Zakres chronologiczny: 1951-1953 Miejsce zdarzeń: Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląski), Grodno (Białoruś), Kuźnica Białostocka (pow. sokólski, woj. podlaskie), Warszawa
Mazurkiewicz Romuald
Chronologia wydarzeń, poglądów, opinii i nastrojów
W pierwszej części notatek autor dzieli się swoimi przemyśleniami związanymi z sytuacją i z wydarzeniami politycznymi w kraju. W drugiej prowadzi nieregularnie dziennik. Dużo uwagi poświęca plenarnym posiedzeniom KC, sytuacji w obrębie partii PZPR (zwraca szczególną uwagę na wewnętrzny konlikt). Przygląda się mediom rządowym oraz zagraniczym i ich sposobie przedstawiania informacji. Wspomina o sytuacji na świecie, a szczególnie o relacjach amerykańsko -radzieckich, w kontekście ich znaczenia dla Polski. Opisuje działalność ,,Solidarności" w okresie karnawału. Zakres chronologiczny: 10.11.1980 -23.04.1981 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Jastrzębie (woj. śląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Zabrze (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko -pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Katowice (woj. śląskie)
N.N.
Jan Jerzy Głowacki OKRUCHY i okruszki Z ŻYCIA
Jan Jerzy Głowacki we wspomnieniach opisuje losy swojej rodziny oraz własne. Na początku wspomina swoje dzieciństwo, a także wydarzenia związane z jego rodzinnym gospodarstwem - Kolonia Przybysz. Głównie skupia się na życiu codziennym. Wielokrotnie wspomina o swoich przeżyciach związanych z okupacja niemiecką. Opowiada o relacjach Polaków z Niemcami, Rosjanami, Ukraińcami, Żydami oraz Łużyczanami i Czechami. Opisuje również szczegółowo swój pobyt w wojsku i udział w walkach zbrojnych podczas II wojny świaotwej, studia prawnicze, a także pracę. Ukazuje przy tym wszystkie absurdy PRL. Ostatni fragment dotyczy przejścia na emeryturę oraz życia w III Rzeczpospolitej. Praca ma układ tematyczny, a nie chronologiczny, jak określa autor na samym wstępie. Na końcu znajduje się krótki fragment poświęcony najbliższym członkom rodziny, życiorys, spis treści, orazZestaw Zdjęć Rodzinnych. Zakres chronologiczny: 1925 -2005 Miejsca wydarzeń: Wołczyna (gm.Sobibór, pow.Kluczbork, woj.opolskie), Włodawa (pow.włodawski, woj.lubelskie), Lublin, Wrocław
Głowacki Jan
Zbiory Franciszka Jakubiaka - Żołnierze Ludowego Wojska Polskiego
Grupa żołnierzy z II kompanii najprawdopodobniej z II Samodzielnego Batalionu Miotaczy Ognia, Skierniewice lipiec 1946. Na zdjęciu nie podano od której strony stoją: Bronisław Wróblewski, Józef Witkowski, Franciszek Jakubiak, Jan Rubanieniko ?, Stanisław Kielar; siedzą: Jan Swacha, Jan Góralczyk, Józef Sanojca, Stanisław Tchórz.
N.N.
Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje (częściowo w formie wywiadu) losy czterech weteranów (w tym własne). Dzięki relacjom możemy poznać wiele szczegółów dotyczących okresu 20-lecia międzywojennego: życia codziennego, gospodarki, wojska.Weterani dzielą się swoimi przeżyciami z okresu II wojny światowej. W dalszej części przedstawione są ich losy w powojennym Wrocławiu, aż do czasów współczesnych. Autor opowiada także szerzej o życiu codziennym mieszkańców, o rozwoju przemysłu, przedstawia sytuację polityczną i gospodarczą w kraju i ich skutki dla stolicy Dolnego Śląska oraz przytacza kilkakrotnie szczegółowe opisy i historie niektórych wrocławskich budynków. Na uwagę zasługują również opis: podróży pociągiem repatriacyjnym (wspomnienia jednego z weteranów), wysiedlenia Niemców, przygotowań do otwarcia: Wystawy Ziem Odzyskanych, Ogrodu Zoologicznego oraz Światowego Kongresu Intelektualistów, epidemi ospy (1963), wizyt Janna Pawła II we Wrocławiu (1978 i 1997), stanu wojennego we Wrocławiu (1981-1982), Powodzi Tysiąclecia (1997), oraz wycofanie się wojsk (pocz.lat 90 XX w.) We wspomnieniach możemy znaleźć teksty kilku piosenek ułańskich. Praca ma układ tematyczno-chronologiczny. Autor opatrzył ją przypisami, a także ustępami wspomnień innych osób. Zakres chronologiczny: 1904 -1999 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Gródek Jagielloński (Kresy, Lwów, Pomorze, Hrubieszowo, województwo poznańskie, Rybno (pogranicze Prus Wschodnich), Nowe Miasto, Rajcza (k. Żywca)
Góralski Jan
Zbiory Zofii Siudak - Świadectwo szczepienia
Świadectwo szczepienia przeciw durowi brzusznemu wystawione na nazwisko Maria Siudak przez Powiatową Kolumnę Sanitaraną w Kamiennej Górze, 1951 r.
Ministerstwo Zdrowia, Powiatowa Kolumna Sanitarna w Kamiennej Górze
Jan Góralski w swoich wspomnieniach opisuje pierwszy rok w powojennym Wrocławiu, począwszy od 6 maja 1945, a skończywszy na 9 maja 1946 roku. Odnosi się do wcześniejszych wydarzeń związanych z oblężeniem Wrocławia. Skupia się przede wszystkim na opisie tworzenia się: władz miasta, administracji (sądownictwo, opieka medyczna), instytucji: naukowych, kulturalnych, religijnych, społecznych oraz politycznych; komunikacji (poczta, komunikacja miejska, kolej), a także przemysłu. Dokładnie opisuje zniszczenia wojenne oraz zmagania i trudności związane z ich usuwaniem. Wspomina o życiu codziennym mieszkańców. Praca ma układ tematyczny. Autor wielokrotnie przytacza wspomnienia innych pionierów i dawnych mieszkańców Wrocławia. Opatrzył ją przypisami, w których powołuje się na liczne opracowania (publikacje naukowe i popularnonaukowe, gazety). Na końcu pracy znajduje się Kalendarium ważniejszych wydarzeń roku, oraz bibliografia. Zakres chronologiczny: 6 maj 1945 - 9 maj 1946 Miejsca wydarzeń: Wrocław
Góralski Jan
Wspomnienia Andrzeja Milczyńskiego z lat 50 XX wieku. Autor opisuje w nich życie codzienne we Wrocławiu oraz działalność katedralnego chóru chłopięco-męskiego. Przedstawia dokładnie warunki życia w internacie, zajęcia szkolne, sposób spędzania wolnego czasu. Wspomina swoich kolegów oraz nauczycieli, z których warto wymienić: dyrygenta Edmunda Kajdesza, ordynariusza Kazimierza Lagosza, oraz późniejszego biskupa Józefa Pazdura.Opisuje własne zmagania z przewlekłą chorobą w dzieciństwie. Zakres chronoliczny:1953-2009 Miejsca wydarzeń: Rabka (obecn. Rabka -Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowotarski), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Brzeg (woj.opolskie), Stare Bogaczowice (pow. wałbrzyski, woj.dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)
Milczyński Andrzej
Zbiory Antoniego Barszczewskiego - Zaproszenie
Zaproszenie na 1-Majowe Spotkanie Młodych Przodowników Pracy organizowane dnia 28.04.1971 we Wrocławiu przez Związek Młodzieży Socjalistycznej we Wrocławiu.
Związek Młodzieży Socjalistycznej
Decyzja dot. przyznania prawa własności ziemi dla żołnierza I Armii WP
Decyzja o przyznaniu rozkazem marsz. Michała Żymierskiego st. strzelcowi Konstantemu Bejnarowiczowi prawa do otrzymania na własność 10 ha ziemi wraz z zabudowaniami gosp. w powiecie Lwówek, wystawiona przez dowódcę I Armii Wojska Polskiego.
Dowódca I Armii Wojska Polskiego
Pierwszy strach i pierwsza nienawiść
Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)
Jeleńska Anna
Bez nienawiści. Tekst na podstawie wspomnień ludzi pokrzywdzonych przez stalinizm
fragment wstępu ... Scenariusz "Bez Nienawiści" składa się z fragmentów wspomnień nadesłanych na konkurs ogłoszony w maju 1989 przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce, we Wrocławiu .... W scenariuszu znajdują się fragmenty wypowiedzi Sybiraków cytowane in extenso, zgodne z tekstem oryginałów pochodzące z archiwum Komitetu Pamięci Ofiar Stalinizmu - Instytutu Badań Stalinizmu i Patologii Władzy. Teksty podzielono na 5 działów: I. Wojna i okupacja sowiecka; II. W drodze na Sybir; III. Na zesłaniu; IV. Stalinowskie represje w PRL; V. Powojenne ofiary KGB.
Skonka Leszek
Moja praca i życie w "III-Rzeszy" w czasie II - wojny światowej
Wspomnienia młodego chłopca, który podczas II wojny światowej został wraz z rodziną przewieziony na tereny ówczesnej III Rzeszy w okolice Wrocławia do pracy przymusowej. Następnie zostaje oddzielony od matki i zmuszony do pracy w okolicznych wsiach (Lubań Śląski, Rogoźnica). Opisuje jak wygladały warunki pracy u poszczególnych Bauerów, jak go karmiono i traktowano. Wspomina o swoich odwiedzinach w obozie Gross-Rosen, do którego zawoził zaopatrzenie, wspomina o relacjach z więźniarkami. Wspomnienia kończy wkroczenie Armii Czerwonej i ucieczka Niemców do Drezna. Zakres chronologiczny 1939-1945
Bankiewicz Jerzy
Wspomnienia Marka Petrusewicza z okresu wprowadzenia stanu wojennego (13 X 1981). Opisuje w nich moment pacyfikacji budynku zarządu regionu dolnośląskiej Solidarności przy ulicy Mazowieckiej. Opowiada o brutalności zomowców i milicjantów podczas tych działań.
Petrusewicz Marek
P.P. Wrocławska Stocznia Rzeczna. Zarys czterdziestodziewięcioletniej działalności
Historia Wrocławskiej Stoczni Rzecznej od zakończenia II wojny światowej, do momentu przejęcia zarządu stoczni przez syndyka masy upadłościowej w 1995 roku. Autor tektsu skupia się głównie na zagadnieniach technicznych, opisuje typy i ilości jednostek produkowanych w stoczni. Opisuje kontrakty krajowe i zagraniczne realizowane we Wrocławiu. Opisuje pokrótce strajk okupacyjny w stoczni w sierpniu 1980 roku. Opowiada o działalności dobroczynnej pracowników. Zakres chronologiczny: 1946-1995
Kałamarski Aleksander
Gdzieś daleko stąd został rodzinny dom
Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk
Bondarowicz Irena
Wspomnienia Ksawerego Jaroszuka
Wspomnienia Ksawerego Jaroszuka. W rękopisie odnajdziemy informacje o jego wczesnym dzieciństwie pod zaborami. Opisuje jak wyglądała edukacja młodzieży przed I wojną światową. Opowiada o prześladowaniach religijnych jakie dotykały unitów w carskiej Rosji. Wspomina o wojnie polsko-bolszewickiej oraz o swojej własnej służbie w 22 pułku piechoty, za sprawą której uczestniczył w wydarzeniach puczu majowego, w którym brał udział po stronie Marszałka. Po wydarzeniach majowych wstapił do policji i tak żył aż do wybuchu wojny. W drugiej części wspomnień opisuje swą niedolę podczas kampanii wrześniowej, a następnie opowiada jak wyglądała reszta wojny z jego perspektywy. Na koniec umieszcza swoje przemyślenia odnośnie stanu wiedzy historycznej, a przekłamań jakie nastepowały po wojnie w tej dziedzinie. Opisuje także jak działała służba zdrowia, opowiada jakie były warunki pracy w II RP, oraz jakie było prawo karne Polski dwudziestolecia międzywojennego.
Jaroszuk Ksawery
Krótka relacja Stanisława Chmury z dnia 30 sierpnia 1980 roku. Opisuje w niej moment kiedy został wybrany na przedstawiciela fabryki "Spomasz" w Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym i udał się do zajezdni przy ulicy Grabiszyńskiej oczekując na postanowienia poczynione w Gdańsku.
Chmura Stanisław