Jadwiga Moskal, opisuje nastroje panujące pośród ludności pochodzenia polskiego i ukraińskiego na Kresach Wschodnich, napaści, rabunki, morderstwa dokonywane przez Ukraińców, wyjazd ostatnim transportem ze Lwowa na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Podhojce (woj. tarnopolskie), Stanisławów (Ukraina)    

Zdzisław Maliszewski, opisuje sytuacje rodziny byłego legionisty podczas II wojny światowej, przejście wojsk niemieckich, likwidacje getta w Skałacie, ukrywanie Żydówki w domu rodzinnym,zmuszenie do wyjazdu na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Horodnica ( Ukraina), Skałat (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Berezowice (Ukraina), Borszczów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Chodaczków Wielki (Ukraina), Chróścina (pow. siematycki, woj. podlaskie), Czortków (Ukraina), Częstochowa (woj. śląskie), Hadyńkowce (Ukraina), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Piszczatyńce (Ukraina), strzelce Opolskie (woj. opolskie), Wołoczyska (Ukraina), Kołodziejówka (Ukraina), Berlin (Niemcy)

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Dnia 3 marca 2017 roku zorganizowano otwartą debatę „Odzyskane? Postulowane? Zintegrowane?” na temat tożsamości Ziem Zachodnich i Północnych. W debacie wzięli udział prof. Andrzej Sakson z Instytutu Zachodni w Poznaniu, prof. Grzegorz Strauchold z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego oraz prof. Robert Traba reprezentujący Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie. Dyskusję poprowadził dr Wojciech Kucharski, wicedyrektor Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”. Debata została zorganizowana w ramach Sieci Ziem Zachodnich i Północnych, dotowanej ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Plakat powiadamiający o  Konferencji, która odbyła się w Ośrodku "Pamięć i Przyszłość" w dniach 6-7 listopada 2017.

Relacja Stanisława Nideckiego opisuje organizacje życia w powojennych Malczycach, podjęcie pracy na kolei, wznowienie działalności fabryki papieru, sytuacje rodzin Niemieckich. Przeprowadzka do Wrocławia z żoną.Zakres chronologiczny: 1945-1960 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mazurowice (woj. dolnośląskie), Malczyce (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Jerzy Walczyński opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wejście wojsk niemieckich i radzieckich, ukrywanie się w lasach, zbrodnie UPA na rodzinie świadka, wywiezienie sióstr na roboty przymusowe do fabryki amunicji w Niemczech, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne i relacje z niemieckimi mieszkańcami.   Zakres chronologiczny: 1928-1955   Miejsca wydarzeń: Huta Stepańska (daw. pow. kostopolski, woj. wołyńskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląski), Prawików (pow. wołoski, woj. dolnośląskie), Offenbach (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie)

Plakat wystawy czasowej "Wrastanie. Ziemie Zachodnie i Północne. Początek".

[Portret zbiorowy uczniów i nauczycieli szkoły podstawowej im. Icchaaka Lejba Pereca przy ul. Rycerskiej 13 w Legnicy, w dolnym rzędzie pierwsza z lewej siedzi Rachela Bogner (z d. Łukomska), pozostali niezidentyfikowani; u góry odciśnięty odręczny podpis kolejnego zdjęcia, lustrzane odbicie: VII klasa, wycieczka do Krakowa; na odwrocie odręczny podpis] 1947 II Szkoła Żydowska w Legnicy im. Pereca [pierwszą szkołą była Szkoła Hebrajska im. Chajima Nachmana Bialika przy ul. Grodzkiej 20/21]

[Portret zbiorowy uczniów i nauczycieli szkoły podstawowej im. I. L. Pereca w Legnicy podczas wycieczki do Krakowa, w dolnym rzędzie trzecia od lewej Rachela Bogner (z d. Łukomska), pozostali niezidentyfikowani, przy postaci chłopca stojącego w górnym rzędzie po prawej stronie znak "x"; na odwrocie odręczny podpis] VII klasa, wycieczka do Krakowa / 1951

Relacja Ireny Marii Wróblewskiej z domu Wiernik, dotyczy dzieciństwa, okupacji niemieckiej, wkroczenia Armii Czerwonej,  rzezi wołyńskiej, przesiedlenia na Ziemie Zachodnie i Północne, życia codziennego na ziemiach powojennego Dolnego Śląska. Zakres chronologiczny: 1918-2017 Czas nagrania: Podkamień (Ukraina), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląski), Wołów (woj. dolnośląskie), Lesko (Ukraina), Karpacz (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Katarzyny Czykiel dotyczy życia codziennego w Leśniewicach,  II Wojny Światowej, przesiedlenia na Ziemie Zachodnie i Północne oraz życia codziennego na tych ziemiach.   Zakres chronologiczny: 1927-2017   Miejsca wydarzeń: Leśniewice (Ukraina), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kręsk (woj. warmińsko-mazurskie), Lwów (Ukraina)

Relacja Agnieszki Stępień rozpoczyna się od opisu, wydarzenia spalenia rodzinnego domu Świadka przez banderowców, wyjazdu do Szczucina, pobytu na froncie i podróży do Kluczborka, a dalej o wyjeździe do Radecza, gdzie poznała swojego przyszłego męża. Następnie opowiada o powstaniu kołchozów i aresztowaniu męża za sprzeciw wobec zapisania się do partii. Dalsza część relacji wspomina Niemców, którzy mieszkali na górze domu, który zajęli tuż po przesiedleniu na zachód. Opis życia rodzinnego jeszcze sprzed II wojny światowej, obchody z okazji śmierci J. Piłsudskiego, wybuch wojny, sytuacje Żydów mieszkających we wsi, wywózki bliskich na Syberię, wycieczkę na wschód po 1950r. W dalszej części Świadek opowiada o obchodach 1 maja w Polsce i wcześniej na wschodzie oraz powojenną historię swojego rodzeństwa. Zakres chronologiczny: lata 30-te XX w.- 2017 Miejsca wydarzeń: Szczucin (woj. małopolskie), Złoczów (obecnie Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Radecz (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie)

Kazimierz Bojczuk opisuje II Wojnę Światową w powiecie zaleszczyckim, wkroczenie wojsk niemieckich i radzieckich, zbrodnie dokonywane przez UPA na Polakach, opisuje jak wojna doświadczyła rodzinę świadka, przyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne, wyjazd ludności niemieckiej, funkcjonowanie parafii we wsi Starczów, budowę kościoła w Goleniowie Śląskim, działaność opozycji antykomunistycznej na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych, wybory "bez skreśleń", pracę w Urzędzie Pocztowym w Kamieńcu Ząbkowickim oraz stan zachowania pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.   Zakres chronologiczny: 1937-2018   Miejsca wydarzeń: Torskie (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Marianna Dudek z domu Barabasz opisuje dzieciństwo spędzone na żywieczczyźnie, okupację niemiecką, wyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne, życie codzienne, religijne i społeczne, wyjazd niemieckiej ludności, pracę w szpitalu gruźliczym, edukację w szkole pszczelarskiej, działność milicji, a także szabrowanie w pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.   Zakres chronologiczny: 1935-2018   Miejsca wydarzeń: Cięcina (woj. śląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. wolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie)

Piotr Przedcieczyński opisuje życie na Podlasiu przed wojną, organziację życia po wojnie na Żuławach, objęcie poniemieckiego gospodarstwa, charakterystykę uprawy ziemi na Żuławach a także pomoc sąsiedzką w powojennych latach.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Michałówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Ostaszewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Groblica (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Dziegciarka (Biała Podlaska, pow. bialski, woj. lubelskie), Leśna Podlaska (pow. bialski, woj. lubelskie), Burwin (pow. bialski, woj. lubelskie), Krasówka (pow. bialski, woj. lubelskie), Łomazy (pow. bialski, woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tczew (woj. pomorskie), Nowa Cerkiew (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miśk Mazowiecki (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Palczewo (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Lichnowy (pow. malborski, woj. pomorskie)

Lucjan Nagrodzki opisuje sytuację w obozie KL Lublin na Majdanku, sytuację ludności żydowskiej na Lubelszczyźnie, wyzwolenie obozu,  przyjazd na Żuławy i przejęcie poniemieckiego gospodarstwa, pracę na roli, działalność w Radzie Gminy.   Zakres chronologiczny: 1934-2018   Miejsca wydarzeń: Lublin (woj. lubelskie), Świdnik (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lubstowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Malbok (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lasowiec (woj. warmińsko-mazurskie), Myszewo (pow. malborski, woj. pomorskie), Nowy Staw (pow. malborski, woj. pomorskie), Zosinowo (pow. radzyński, woj. lubelskie), Radzyń Podlaski (woj. lubelskie), Szadółki (pow. gdański, woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wierciny (pow. nowodworski, woj. pomorskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Kmiecin (pow. malborski, woj. pomorskie)

Maria Mazurek z domu Bydlak opisuje pracę w gospodarstwie w okresie dziecięcym, pomoc Żydom ukrywającym się w lesie w pobliżu Strzegomia, udział brata w Powstaniu Warszawskim, osiedlenie się na Żuławach, trudy życia codziennego po wojnie, m.in. głód, ciężką pracę na roli bez potrzebnego sprzętu, pracę w spółdzielni rolniczej, nabożeństwa majowe.   Zakres chronologiczny: 1930-2018   miejsca wydarzeń: Strzegom (woj. świętokrzyskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie)

Wanda Dolecka z domu Mazur opisuje przesiedlenie na Żuławy, trudy życia na Lubelszczyźnie, przejęcie gospodarstwa we wsi Leszkowy, trudną sytuację we wsi po przesiedleniu, pracę w spółdzielni produkcyjnej, podtopienia i powodzie na Żuławach, melioracje, pomoc sąsiedzką podczas żniw, zabawy wiejskie, działaność Koła Gospodyń Wiejskich, a także o kontaktach z Niemcami po przyjeździe na Żuławy i przyjazdach Niemców na tereny Żuław w okresie późnego PRL-u.   Zakres chronologiczny: 1945-2018   Miejsca wydarzeń: Siedliszczki (woj. lubelskie), Leszkowy (woj. pomorskie), Kiezmark (pow. gdański, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Giemlice (pow. gdański, woj. pomorskie), Cedry Wielkie (woj. pomorskie)

Janina Głowacka z domu Jankowska opisuje wybuch II Wojny Światowej, przesiedlenie na Żuławy, pracę w gospodarce i spółdzielni produkcyjnej, nabożeństwa majowe, porównuje prace gospodarskie w powiecie łomżyńskim i na Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1929-2018   Miejsca wydarzeń: Młynik (woj. podlaskie), Kmiecin (woj. pomorskie), Łomża (woj. podlaskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie)

Portret zbiorowy dzieci pierwszokomunijnych z parafii Kulin, prawdopodobnie przed kościołem, w tle rodzice, obok dzieci ksiądz Adam Dziedzic, pierwszy proboszcz parafii (1946-1953)

Portret zbiorowy założycieli ukraińskiej szkoły, prawdopodobnie w Białym Borze (z relacji świadek nie wynika to dokładnie) - Włodzimierz Szulhan, Stefania Szulhan, Eugenia Koziej (Kowalczyk), Oleksy Kotyński

Nauczyciele szkół ukraińskiej i polskiej, prawdopodobnie w Białym Borze (z relacji świadek nie wynika to dokładnie), zebrani na spotkaniu towarzyskim, podczas spożywania posiłku w niezidentyfikowanym wnętrzu; druga od lewej Eugenia Koziej (Kowalczyk), czwarty od lewej prawdopodobnie Oleksy Kotyński, piąta prawdopodobnie Stefania Szulhan

Uczniowie ukraińskiego internatu, prawdopodobnie na ulicy Białego Boru, w środku prawdopodobnie Mikołaj Kowalczyk

Portret zbiorowy uczniów jednej z klas ukraińskiej szkoły, prawdopodobnie w Białym Borze; w środku stoi Eugenia Koziej (Kowalczyk); jest to drugi dzień funkcjonowania szkoły.

Rodzina Eugenii Kowalczyk zaraz po przesiedleniu w Rzeczenicy: matka Maria Koziej, obok niej Eugenia Kowalczyk (Koziej), na kolanach matki młodszy brat Eugenii, Marian Koziej

Pierwszy ślub w kaplicy grekokatolickiej w Białym Borze - Eugenia i Mikołaj Kowalczykowie wśród wiernych

Ślub w kaplicy grekokatolickiej w Białym Borze; błogosławi ks. Stefan Dziubyna, w środku Józef Ikało (pan młody)

Eugenia i Mikołaj Kowalczyk przed kaplicą grekokatolicką w Białym Borze; na rękach Eugenii Kowalczyk ich córka Elżbieta

Uczniowie szkoły ukraińskiej, prawdopodobnie w Białym Borze, podczas zabawy świątecznej w klasie szkolnej; wśród dzieci Oleksy Kotyński, nauczyciel; w tle choinka i zespół muzyczny, pod oknami siedzą starsze osoby; na ścianie tablica i godło państwowe

Rodzina Eugenii Kowalczyk kilka lat po przesiedleniu w Dzikowie: siedzi ojciec Michał Koziej, stoi matka Maria Koziej, obok niej Eugenia Kowalczyk (Koziej)

Portret zbiorowy uczniów i nauczycieli szkoły przesiedleńców ukraińskich w Białym Borze, w drugim rzędzie od dołu siedzą nauczyciele, od lewej: Włodzimierz Szulhan, Stefania Szulhan, Eugenia Koziej (Kowalczyk), Oleksy Kotyński

Franciszek Komasara opisuje walkę w Batalionach Chłopskich podczas II wojny światowej, przyjazd na Żuławy w 1947 roku, prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego, pełneinie funkcji prezesa Kółka Rolniczego w Stogach, oraz prezesa Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych w Elblągu, przewodnicego rady Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Elblągu, przewodnicego rady Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Malborku, przewodnicego komisji rewizyjnej Centralnego Związku Przedsiębiorczości Mleczarskiej w Warszawie, działalność w Polskim Stronnictwie Ludowym.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Komorów (pow. buski, woj. świętokrzyskie), Stogi (pow. malborski, woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie), Pacanów (woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Słupia (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Malbork (woj. pomorskie), Busko Zdrój (woj. świętokrzyskie), Kałdowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (woj. mazowieckie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Stara Kościelnica (pow. malborski, woj. pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Stegna (woj. pomorskie)

Występ chóru "Wierchowyna" założonego przez ukraińskich przesiedleńców z Akcji "Wisła", członkowie chóru w strojach ludowych, w pierwszym szeregu kobiety, w drugim mężczyźni, przed chórem dyrygent. Autorem fotografii być może jest Jan Gawan (wg świadka niejaki Galan)

Występ chóru "Wierchowyna" założonego przez ukraińskich przesiedleńców z Akcji "Wisła" podczas akademii poświęconej Tarasowi Szewczence; członkowie chóru w strojach ludowych, w pierwszym szeregu kobiety, w drugim mężczyźni, stoją na scenie, na tle portretu Tarasa Szewczenki i dat jego urodzin i śmierci Autorem fotografii być może jest Jan Gawan (wg świadka niejaki Galan)

Robotnicy pracujący przy melioracji gruntu w okolicach Wałcza w wykopanym przez siebie rowie, w tle zagajnik; robotnikami są młodzi przesiedleńcy narodowości ukraińskiej, w środku Stefan Łajkosz

Wertep - teatr bożonarodzeniowy - założonego przez ukraińskich przesiedleńców z Akcji "Wisła"; portret zbiorowy ucharakteryzowanych aktorów z rekwizytami

Relacja Szczepana Oleszczuka, żołnierza Armii Krajowej, dotyczy pracy w rolnictwie i PGR-ach na Ziemiach Zachodnich pod Ełkiem, emigracji do Ameryki i pracy w fabryce w Chicago, działalności w Armii Krajowej w okresie okupacji oraz po zakończeniu działań wojennych w podziemiu antykomunistycznym.   Zakres chronologiczny relacji: lata 20 XX wieku - 2017   Miejsca: Liza Stara (pow. białostocki, woj. podlaskie), Białystok (woj. podlaskie), Bielsko-Biała (Woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Rutka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Siemiatycze (woj. podlaskie), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Bąblin (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Baranowicze (Białoruś), Moskwa (Rosja), Gdynia (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Waltera Dąbrowskiego, urodzonego niemieckiej rodzinie, która po 1945 rok decydowała się pozostać na ziemiach polskich i przyjąć polskie obywatelstwo, dotyczy ucieczki niemieckiej ludności z Samina po wejściu wojsk radzieckich, wcielania chłopców do Hitlerjugend w latach II Wojny Światowej, sposóbu traktowania rodziny Waltera Dąbrowskiego przez przybyłą do Samina ludność polską.   Zakres chronologiczny relacji: 1935 - 2017   Miejsca wydarzeń: Samin (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozorty (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Małdyty (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Grunwald (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Bielefeld (Niemcy)

Relacja Marianny Rzeszotalskiej dotyczy życia przed wojną na Kresach, rzezi dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów, ucieczki na zachód, robót przymusowych, relacji Polaków z innymi narodowościami przebywającymi na robotach, okresu po wojnie i osiedlenia na ziemiach dawnych Prus Wschodnich, zwyczajów i tradycji charakterystycznych dla życia zarówno na Kresach przed wojną jak i wsi warmińskiej.   Zakres chronologiczny: 1925-2017   Miejska wydarzeń: Głęboczek, Fiugajki (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Tułodziad (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Lidzbark (pow. działdowski, woj. warmińsko-mazurskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), Marwałd (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda  (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dąbrówno (pow. ostórdzki, woj. warmińsko-mazurskie)

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze, redaktora naczelnego zakładowej gazety "Wspólny Cel", wspominającego przyjazd do Jeleniej Góry, odbudowę zakładu, swoją służbę w wojsku przypadającą na rok 1956 i powstanie w Poznaniu, pracę w gazecie zakładowej, tematy w niej poruszane, w mniejszym stopniu stosunki panujące w zakładzie i zakończenie działalności fabryki po 1989 r.; autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 31.08.1952 - 12.1989 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Jelenia Góra, Poznań.

Michalina Mrozowska opisuje przeżycia wojenne, wywózkę na roboty przymusowe do dzisiejszego Lewina Brzeskiego, pracę w gospodzie oraz w gospodarstwie rolnym, trudy powrotu do rodzinnego domu, przyjazd do Topoli w 1945 roku, pierwsze lata w Topoli na Ziemiach Zachodnich, koegzystencję z ludnością niemiecką i wyjazd tej ludności w 1946 roku, życie kulturalne i społeczne w pierwszych latach po wojnie, jak również takie wydarzenia jak pożar pałacu w Kamieńcu.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Zator (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Lewin Brzeski (pow. brzeski, woj. opolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Topola (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Sławęcin (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Złoty Stok (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Doboszowice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Zbigniewa Adamskiego, pracownika Dolnośląskich Zakładów Włókienniczych w Jeleniej Górze. Opisuje on pierwsze spotkanie rady zakładowej dotyczące gazety zakładowej "Wspólny Cel" w 1951 r. Relacjonuje przebieg owego spotkania, m.in. osób zaangażowanych w powstanie czasopisma. Następnie dokonuje rysu historycznego wyżej wspomnianego wydawnictwa oraz swojego osobistego wkładu w życie kulturalne zakładu. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, ale wymienia z nazwiska wielu pracowników, w tym z kadry kierowniczej, tekst uzupełniają wklejone doń skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1950- 1990 Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (Województwo Dolnośląskie) 

Henryk Różycki opisuje powojenne życie wsi Starczów, swoją edukację w szkole podstawowej w Starczowie, a następnie w Goleniowie Śląskim, budowę kościoła w Goleniowie Śląskim, księży pracujących w parafii, opisuje swój pobyt w jednostce wojskowej w Opolu, inwazję Wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 roku i wpływ tej inwazji na miejscowości położone niedaleko polsko-czeskiej granicy, pracę w PKP w Kamieńcu Ząbkowickim,powstanie Solidarności, pobyt w Gdańsku w związku z uroczystością odsłonięcia pomnika poległych stoczniowców w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1947-2018   Miejsca wydarzeń: Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (dziś część Kamieńca Ząbkowickiego), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie) , Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Wojciech Matusiak opisuje edukację w szkole powszechnej w Kamieńcu, śmierć Józefa Stalina, protest uczniów podczas odwilży w październiku 1956, pracę w Świdnickiej Fabryce Urządzeń Przemysłowych, później w parowozowni w Kamieńcu Ząbkowickim. Wiele uwagi poświęca na opis powojennego Kamieńca.   Zakres chronologiczny: 1944-2018   Miejsca wydarzeń: Piotrków Trybunalski (woj. łódzkie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Sulejów (pow. piotrowski, woj. łódzkie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Szczytna (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Zaproszenie na spotkanie prezentujące książkę "Ziemie Zachodnie - historia i perspektywy". Spotkaniu będzie towarzyszyć dyskusja o powojennej historii Ziem Zachodnich i o placówce wystawienniczej majacej ją prezentować. W dyskusji udział wezmą:- prof. Krzysztof Ruchniewicz- prof. Grzegorz Strauchold- Marek Mutordyskusję będzie moderował dr Wojciech Kucharski

Rozalia Jakimiszyn opisuje dzieciństwo spędzone we wsi Żabnica, okupację niemiecką, działalności partyzantki, egzekucję jaka miała miejsce w Żabnicy, wyjazd do pracy na Śląsk, pracę przymusową w szpitalu wojskowym, przyjazd do Kamienieńca po wojnie, wspomina stacjonowanie Armii Czerwonej, swojeją działalności w organizacji wiejskiej Wici, w Służbie Polsce, pracę w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w Kamieńcu Ząbkowickim. Wspomina też życie społeczne i religijne po wojnie, jak również sytuacje związane z ówczesną władzą i aparatem przymusu.   Zakres chronologiczny: 1929-2018   Miejsca wydarzeń: Żabnica (pow. żywiecki, woj. śląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Żywiec (woj. śląskie), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Paczków (pow. nyski, woj. opolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Zaproszenie na spotkanie prezentujące książkę "Ziemie Zachodnie - historia i perspektywy". Spotkaniu będzie towarzyszyć dyskusja o powojennej historii Ziem Zachodnich i o placówce wystawienniczej majacej ją prezentować. W dyskusji udział wezmą:- prof. Krzysztof Ruchniewicz- prof. Grzegorz Strauchold- Marek Mutordyskusję będzie moderował dr Wojciech Kucharski

Relacja Janiny Kolankiewicz opisuje losy Świadka podczas okupacji niemieckiej w rodzinnej wsi, relacje z okupantem, przesiedlenie po wojnie na ziemie zachodnie, poszukiwanie szkoły licealnej i mieszkania na terenach poniemieckich. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Tuchów (pow. tarnowski, woj. małopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakliczyn (pow. tarnowski, woj. małopolskie)

Relacja Mariana Orzechowskiego rozpoczyna się od wspomnień dzieciństwa z okresu II wojny światowej, m.in. naloty niemieckie na zakłady zbrojeniowe w Starachowicach, relacje między Polakami a Niemcami, Volksdeutsche. Tuż po wojnie wyjazd do Radomia, a następnie do Wrocławia (opis zniszczeń miasta, powojenna kultura i szkolnictwo), gdzie kończy Liceum Ogólnokształcącego nr III. Na studia wyjeżdża do Rostowa, a później przenosi się do Leningradzkiej uczelni. Po czym wraca do kraju i rozpoczyna studia doktoranckie na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1969–1972 staje się dyrektorem Instytutu Nauk Politycznych, a następnie w latach 1971–1975 awansuje na rektora Uniwersytetu Wrocławskiego, oraz od 1984 do 1986 rektorem Akademii Nauk Społecznych przy Komitecie Centralnym PZPR. Wiele uwagi poświęca opisie swoich wyjazdów służbowych, podczas których spotkał m.in. Michaiła Gorbaczow. Zakres chronologiczny:1939-1989Miejsca wydarzeń: Starachowice (woj. świętokrzyskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rostów na Donem (Rosja), Leningrad (obecnie Petersburg, Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Lubin (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Płock (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Praga (Czechy), Noworosyjsk (Rosja), Phenian (obecnie Pjongjang, Korea Północna), Różki (pow. radomski, woj. mazowieckie), Augustów (pow. radomski, woj. mazowieckie).

Relacja Ludwiki Kały z domu Sawieckiej, dotyczy dzieciństwa w II Rzeczpospolitej, zesłania na Sybir i życia codziennego podczas zesłania, powrótu do Polski, edukacji, orgaznizacji ZNP, życia codziennego we Wrocławiu i Brzegu po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1927-1017   Miejsca wydarzeń: Byteń (Białoruś), Brzeg Dolny, Mińsk (Białoruś), Kańsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Władywostok (Rosja), Baranowice (Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Taszkient (Uzbekistan), Archangielsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Przyborowo (Białoruś), Słonim (Białoruś)

Ośrodek "Pamięć i Przyszłość" i Instytut Pamięci Narodowej zapraszają na spotkanie prezentujące książkę "Dzieci, młodzież i studenci na Ziemiach Zachodnich po II wojnie światowej". Spotkaniu będzie towarzyszyć dyskusja o działaniach i aktywności młodzieży na terenach Ziem Zachodnich po II wojnie światowej oraz projekcja filmu "Oczami dziecka" ukazującego historię Zbigniewa Nowaka - fotografa i wieloletniego współpracownika "Wieczoru Wrocławia", który jako dziecko był świadkiem powstań: Warszawskiego oraz w Getcie Warszawskim, a następnie przeniósł się wraz z rodzicami do jeszcze należącego do Niemiec Wrocławia. Film przedstawia świat wojny i pierwszych dni po jej zakończeniu widziany z perspektywy dziecka.

Ośrodek "Pamięć i Przyszłość" i Instytut Pamięci Narodowej zapraszają na spotkanie prezentujące książkę "Dzieci, młodzież i studenci na Ziemiach Zachodnich po II wojnie światowej". Spotkaniu będzie towarzyszyć dyskusja o działaniach i aktywności młodzieży na terenach Ziem Zachodnich po II wojnie światowej oraz projekcja filmu "Oczami dziecka" ukazującego historię Zbigniewa Nowaka - fotografa i wieloletniego współpracownika "Wieczoru Wrocławia", który jako dziecko był świadkiem powstań: Warszawskiego oraz w Getcie Warszawskim, a następnie przeniósł się wraz z rodzicami do jeszcze należącego do Niemiec Wrocławia. Film przedstawia świat wojny i pierwszych dni po jej zakończeniu widziany z perspektywy dziecka.

Bilet wstępu na ekspozycję "Pociąg do historii" zorganizowaną przez Ośrodek "Pamięć i Przyszłość" na głównym dworcu kolejowym we Wrocławiu.

Bilet wstępu na ekspozycję "Pociąg do historii" zorganizowaną przez Ośrodek "Pamięć i Przyszłość" na głównym dworcu kolejowym we Wrocławiu.

Stefania Idasiak z domu Rodak opisuje ucieczkę przed Niemcami, wywiezienie na roboty przymusowe do Niemiec, relacje z Niemcami, którzy pilnowali robotników przymusowych, znęcanie się nadzorcy nad pracownikami za nienoszenie znaku „P”, lęk przed rosyjskimi żołnierzami, kolejne miejsca zamieszkania po wojnie, w Kowalówce oraz w Namysłowie.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Galowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Kowalówka (woj. podkarpackie), Namysłów (woj. opolskie), Galewice (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), III Rzesza (obecnie Niemcy), Wieliczka (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępno (pow. kaliski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Irena Wojciechowska z domu Baranowska opisuje młodość na przedwojennych Kresach, edukację, pracę, relacje z Żydami przed i w czasie wojny, wkroczenie Armii Czerwonej do Puchacza, relacje z Rosjanami i Ukraińcami pod okupacją radziecką, wkroczenie wojsk niemieckich, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, długi pobyt na dworcu w Bytmoniu, pracę zawodową w Wałbrzychu i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1923-1990   Miejsca wydarzeń: Puchacz (obw. rówieński, Ukraina), Bazaltowe (obw. rówieński, Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karasin (obwód wołyński, Ukraina), Klesów (obwód rówieński, Ukraina), Sarny (obwód rówieński, Ukraina), Rokietnica (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Zarys dziejów Zakładu Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza opisany przez Zbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. Autor podaje dane dotyczące liczby osób zatrudnionych w zakładzie oraz ilość wytworzonych produktów na przestrzeni lat. Skupia się również na budowie nowego komina. Zakres chronologiczny: 1950- 1989 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie) 

Zofia Wójciak z domu Bandyk opisuje dzieciństwo, udział ojca w I wojnie światowej, czas II wojny światowej, aresztowania i wywóz na przymusowe prace do Niemiec, naukę na kursie koronki klockowej, życie na gospodarstwie po wojnie w okresie PRL-u, przyjazdy letników do Ochotnicy, wizyty w Ameryce i pracę na emigracji zarobkowej.   Zakres chronologiczny: 1923-2019   Miejsca wydarzeń: Ochotnica Dolna (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Ochotnica Górna (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Nowy Targ (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Syców (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Stany Zjednoczone Ameryki

Kazimiera Sałata opisuje dzieciństwo na Wołyniu, warunki życia, stosunki pomiędzy ludnością polską, ukraińską i żydowską, a także czeską, rzeź wołyńską, powojenne losy rodziny, życie na Żuławach, pracę na gospodarstwie, życie rodzinne. Zakres chronologiczny: 1930-2018Miejsca wydarzeń: Kolonia Złoczowiecka (wołyń), Łuck (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Pasłęk (pow. elbląski, woj. warmińsko-mazurskie)

Relacja Kazimierza Papiewskiego dotyczy rzezi wołyńskiej, działaności UPA, przyjazdu na Ziemie Zachodnie i Północne, rolnictwa na Żuławach, działalności Banku Spółdzielczego w Malborku, działalnośćcispółek wodnych na Żuławach, a także działaności żony jako posłanki Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w rządzie.   Zakres chronologiczny: 1940-2018   Miejsca wydarzeń: Serchów (obw. wołyński, Ukraina), Kowel (Ukraina), Malbork (woj. pomorskie), Krzyżanów (pow. kutnowski, woj. łódzkie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Łódź (woj. łódzkie), Klecie (pow. malborski, woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Grójec (woj. mazowieckie), Królewo (pow. malborski, woj. pomorskie), Kaczynos (pow. malborski, woj. pomorskie), Krzyżanowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Szaleniec (pow. malborski, woj. pomorskie), Kławki (pow. malborski, woj. pomorskie), Szlagnowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Ząbrowo (pow. malborski, woj. pomorskie), Lębork (woj. pomorskie), Stare Pole (pow. malborski, woj. pomorskie)

Relacja dotyczy życia Adama Szwół, w powojennym Perlinie.   Zakres chronologiczny: 1944-2019   Miejsca wydarzeń: Radomyśl nad Sanem (pow. stalowowolski, woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Choczewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Perlino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Lubiatowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Gniewino (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Czarnobyl (Ukraina), Żarnowiec (pow. prudnicki, woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Łętowo (pow. wejherowski, woj. pomorskie). Tarnów (woj. małopolskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Zęblewo (pow. wejherowski, woj. pomorskie), Mielec (woj. podkarpackie), Kostków (pow. jarosławski, woj. podkarpackie)

Relacja Leokadii i Stanisława Bieńki dotyczy wydarzeń na Wołyniu podczas II Wojny Światowej, osadnictwa na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II Wojnie Światowej i pracy rolnika na Żuławach.   Zakres chronologiczny: 1932- 2000   Miejsca wydarzeń: Kruków (pow. opatowski, woj. świętokrzyskie), Lisewo (woj. pomorskie), Stara Kościelnica (pow. malborski, woj. pormorskie), Cisy (pow. malborski, woj. pomorskie), Kolonia Zabłecznik (obw. Łuck, Wołyń), Łuck (obw. wołyński, Ukraina), Grobelno (pow. malborski, woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Malbork (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

spotkaniu towarzyszyła dyskusja o powojennej historii Ziem Zachodnich i o placówce wystawienniczej mającej ją prezentować

spotkaniu towarzyszyła dyskusja o powojennej historii Ziem Zachodnich i o placówce wystawienniczej mającej ją prezentować

Portret zbiorowy uczennic Państwowej Szkoły Położnych we Wrocławiu przy ul. Jaworowej 6

Portret Współczesny Świadka Historii

Portret zbiorowy uczennic Państwowej Szkoły Położnych we Wrocławiu wraz z niezidentyfikowanymi nauczycielami; w dolnym rzędzie w czepkuTeresa Ślusarek

Portret zbiorowy uczennic Państwowej Szkoły Położnych we Wrocławiu wraz z niezidentyfikowanymi nauczycielami; w dolnym rzędzie w czepkuTeresa Ślusarek

Portret zbiorowy uczennic Państwowej Szkoły Położnych we Wrocławiu przy ul. Jaworowej 6; u dołu, na oryginalnym zdjęciu, dopisane flamastrem miejsce i data: Wrocław 14. IV. 48 r.

Teresa Ślusarek (w jasnej sukni) z koleżanką na tle ruin we Wrocławiu

Portret współczesny świadka historii