Showing 73 results

Archival description
Józef Stalin Audio With digital objects
Print preview Hierarchy View:

Kazimierz Ilnicki - relacja

Relacja mieszkańca wsi Siedlce (w rozmowie wzięła też udział jego matka, Genowefa, oraz brat) dot. losów jego rodziny na kresach wschodnich podczas II wojny światowej, wysiedlenia z rodzinnych stron, osiedlenia się na ziemiach zachodnich i pierwszych lat życia w nowej "małej ojczyźnie" oraz wyjazdów na Ukrainę w latach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1939-2011.   Miejsca wydarzeń: Żywaczów (Ukraina), Obertyn (Ukraina), Horodenka (Ukraina), Tłumacz (Ukraina), Niezwiska (Ukraina), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie)  

Ilnicki Kazimierz

Kazimierz Pielichaty - relacja

Relacja Kazimierza Pielichatego, dotycząca przeżyć jego i jego rodziny podczas II Wojny Światowej, repatriacji oraz pracy zawodowej do momentu śmierci Stalina.   Zakres chronologiczny: 1933-1953   Miejsca wydarzeń: Jaszkowa Dolna (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kowalówka (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Nowy Targ (woj. małopolskie), Nysa (woj. opolskie), Podhajce (Ukraina), Przeworsk (woj. podkarpackie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Tarnopol (Ukraina), Wilkanów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Winniki (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie)

Pielichaty Kazimierz

Czesława Korczyńska - relacja

Relacja repatriantki z okolic Kołomyi dot. czasu II wojny światowej, wyjazdu wraz z rodziną, przyjazdu na Dolny Śląsk, osadnictwa w Złotoryi, relacji z ludnością niemiecką, żołnierzami radzieckimi, wpływu Kościoła Katolickiego oraz życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1990. Miejsca wydarzeń: Kułaczkowce (obw. iwanofrankiwski, Ukraina) , Kołomyja (obw. iwanofrankiwski, Ukraina), Wąsosz (pow. górowski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katyń (obw. smoleński, Rosja), Miednoje (obw. twerski, Rosja), Ostaszków (obw. twerski, Rosja)

Korczyńska Czesława

Feliks Fluda - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP, dotycząca jego dzieciństwa, wkroczenia Armii Czerwonej, stosunków polsko-żydowskich i polsko-ukraińskich na Kresach, wywózki na Syberię i życia codziennego na Syberii, przesiedlenia na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, stosunków polsko-niemieckich i stosunku do mienia poniemieckiego w Jaworze.   Zakres chronologiczny: 1935-1972   Miejsca wydarzeń: Olesza (d. woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Abakan (Syberia, Rosja), Kujbyszew (Syberia, Rosja), Piotrowice (woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląskie), Buczacz (obwód tarnopolski, Ukraina), Przeworsk (woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Kransk (Rosja), Kransnojarsk (Rosja),Kujbyszew (Rosja), Paszowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie)

Fluda Feliks

Dimitrios Arseniu - relacja

Relacja greckiego uchodźcy politycznego dot. udziału w II wojnie światowej, wojnie domowej w Grecji (1944 - 1949), eksodusu z rodzinnego kraju, osiedlenia się i początków życia w Polsce. W zbiorach Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" znajduje się jeszcze jedna relacja Dimitriosa Arseniu dot. późniejszych lat życia w Polsce.   Zakres chronologiczny: 1925 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Agrinio (Grecja), Tirana (Albania), Wrocław (woj. dolnośląskie) , Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Arseniu Dimitrios

Dimitrios Arseniu - relacja

Druga część relacji greckiego uchodźcy dot. jego życia w Polsce, pracy, relacji osobistych, kontaktów z mniejszością grecką oraz wyjazdów do Grecji. W zbiorach Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" znajduje się jeszcze jedna relacja Dimitriosa Arseniu dot. okresu poprzedzającego jego przyjazd do Polski. Zakres chronologiczny: 1950 -2012. Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowickie), Grecja.

Arseniu Dimitrios

Dimitrios Serafim - relacja

Druga część relacji grackiego uchodźcy politycznego dot. jego życia w Polsce, kontaktów z mniejszością grecką, sytuacji politycznej w powojennej Europie oraz wyjazdów do Grecji. W zbiorach Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" znajduje się jeszcze jedna relacja Dimitriosa Serafima dot. okresu poprzedzającego jego przyjazd do Polski.   Zakres chronologiczny: 1950 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Saloniki (Grecja)

Serafim Dimitrios

Stefan Dołęga - relacja

Relacja Stefana Dołęgi dot. wybuchy II wojny światowej i okresu okupacji, przyjazdu na ziemie zachodnie, wieloletniej pracy na kolei, pobytu w wojsku, relacji polskich osadników z żołnierzami radzieckimi w Szczecinie i okolicach.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2008.   Miejsca wydarzeń: Szczygły Górne (pow. łukowski, woj. lubuskie), Siedlce (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Police (woj. zachodniopomorskie)  

Kozłowski Marek

Wacław Joćko - relacja

Krótka relacja Wacława Joćko, w której świadek wspomina wybuch II wojny światowej, wkroczenie wojsk radzieckich, następnie niemieckich, służbę w wojsku, przyjazd do Polski w 1957 r.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Mikielewszczyzna, Rosja, Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Sztuczyn (pow. grajewski, woj. podlaskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Berlin (Niemcy)  

Joćko Wacław

Krystyna Łyczywek - relacja

Relacja Krystyny Łyczywek dot. działalności w ZHP a następnie w trakcie II wojny światowej w AK, wspomnień związanych z Powstaniem Warszawskim, życia codziennego, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy zawodowej jako romanistka oraz fotograf.   Zakres chronologiczny: 1920 - 1980.   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Gdańsk (woj. pomorskie), Turyn (Włochy), Paryż (Francja)

Łyczywek Krystyna

Andrzej Stróżecki - relacja

Relacja Andrzeja Stróżeckiego dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, życia codziennego i wydarzeń z roku 1956 a następnie 1968.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Koziegłowy (pow. myszkowski, woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Mrzeżyno (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Zawiercie (woj. śląskie), Kluczbork (woj. opolskie)

Stróżecki Andrzej

Jan Hul - relacja

Relacja kresowiaka i przesiedleńca, dotycząca życia codziennego na wsi na kresach wschodnich II RP w dwudziestoleciu międzywojennym, stosunkach polsko-żydowskich, okupacjach radzieckiej i niemieckiej, wstąpieniu do Armii Berlinga i roli tej armii w Powstaniu Warszawskim, osiedleniu się na Dolnym Śląsku, stosunkach polsko-niemieckich, organizacji życia po wojnie oraz refleksji nt. losów kombatantów. W części nagrania aktywny udział bierze osoba trzecia - żona Jana Hula.   Zakres chronologiczny: 1913-1920   Miejsca wydarzeń: Cielaki (d. woj. wileńskie, ob. Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Snowidza (woj. dolnośląskie, pow. jaworski), Jawor (woj. dolnośląskie), Molodeczno (Białoruś), Lida (Białoruś), Wino (Litwa), Wostwowie, Moskwa (Rosja), Tibilisi (Gruzja), Baku (Azerbejdżan)  

Hul Jan

Teofila Cios - relacja

Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP dot. początków II wojny światowej, przemocy ze strony Ukraińców, wywózki na Syberię, warunków życia, pracy, głodu i chorób dotykajacych Polaków, którzy się tam znaleźli, zmiany sytuacji po układzie Sikorski - Majski, transportu w rejon Kujbyszewa, spotkania z gen. Sikorskim, wcielenia mężczyzn do Armii Andersa, powrotu do Polski i osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Mickiewicze (Wołyń), Bieriezniki (rzeka Kama, obwód permski, d. ZSRR), Kujbyszewo (Syberia, obw. Nowosybirski), Człuchów (woj. pomorskie), Leśna (pow. żywiecki, woj. śląskie), Zawiercie (woj. śląskie)

Cios Teofila

Kazimierz Czapliński - relacja

Relacja Kazimierza Czapińskiego dot. II wojny światowej, częstych zmian miejsca zamieszkania w obawie o własne życie, edukacji, sytuacji rodzinnej, pracy, przyjazdu do Wrocławiai zaangażowania w otwarcie dla zwiedzających Panoramy Racławickiej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2009.   Miejsca wydarzeń: Puławy (woj. lubelskie), Janowice (pow. puławski, woj. lubelskie), Częstochowa (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kępina (pow. grójecki, woj. mazowieckie), Rawa Mazowiecka (woj. łódzkie), Skierniewice (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie)

Czapliński Kazimierz

Romuald Gryko - relacja

Relacja sybiraka, dotycząca pobyty na Syberii, życia codziennego na Kresach Wschodnich II RP, osiedlenia się na Dolnym Śląsku i organizacji zycia po wojnie.   Zakres chronologicnzy: 1940-1954   Miejsca wydarzeń: Czyczerniki (ob. Białoruś), Stepniak (Kazachstan), Ukrainka (Ukraina), Piotrowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Jawor (woj. dolnośląski), Mściwojów (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Luboradz (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Drzymałowice (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Bolków (pow. jaworski, woj. dolnośląskie)

Gryko Romuald

Ryszard Franciszek Wysocki - relacja

Relacja Ryszarda Wysockiego dot. II wojny światowej, którą przeżył w miejscowości pod Wilnem, edukacji w radzieckiej szkole, kultu Stalina, służbie w Armii Radzieckiej, przyjazdu do Polski w ramach tzw. II repatriacji, osiedlenia się we Wrocławiu, pracy, życia codziennego, zaangażowania się w sprawy opozycji antykomunistycznej oraz Kościoła Katolickiego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Soleczniki (Litwa), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Wysocki Ryszard

Zbigniew Rudkowski - relacja

Relacja prof. Zbigniewa Rudkowskiego dot. życia i edukacji we Wrocławiu, studiowania na Akademii Medycznej, zaangażowania w pracę naukową, kariery, wyjazdów zagranicznych, rozwijania pediatrii we Wrocławiu oraz na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1929 -2013.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Łańcut (woj. podkarpackie), Chorzów (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Bordeaux (Francja), Paryżu (Francja), Monachium (Niemcy), Hawana (Kuba), Montreal (Kanada)

Rudkowski Zbigniew

Leszek Wisłocki - relacja

Relacja prof. Leszka Wisłockiego dot. II wojny światowej, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, edukacji muzycznej, studiów na wrocławskiej Akademii Muzycznej, późniejszej kariery dydaktycznej oraz kompozytorskiej, podróży samochodowych po Europie, sytuacji na uczelni w kontekście historycznym oraz życia codziennego. W zbiorach Ośrodka PiP znajduje się jeszcze jedna relacja świadka (AHM-216) dot. głównie jego edukacji w jeleniogórskim liceum. Zakres chronologiczny: 1931 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Chorzów (woj. śląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Dobromil (Ukraina), Dobrohycz (Ukraina), Rzeszów (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Lwów (Ukraina), Chyrów (Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Gibraltar, Helsinki (Finlandia), Tallin (Estonia), Ryga (Łotwa), Sztokholm (Szwecja), Oslo (Norwegia), Bergen (Norwegia), Trondheim (Norwegia), Brzuchowice (Ukraina), Kamieniec Podolski (Ukraina), Londyn (Wielka Brytania), Lizbona (Portugalia), Belgrad (Serbia)

Wisłocki Leszek

Wacław Leszczyński - relacja

Relacja prof. Wacława Leszczyńskiego dot. II wojny światowej, przyjazdu wraz z rodziną na Dolny Śląsk, nauki w szkole, studiów na Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu, pracy na uczelni (Akademia Rolnicza/Uniwersytet Przyrodniczy), kariery naukowej, problemów politycznych w czasach PRL-u, wyjazdów zagranicznych, kontaktów ze studentami oraz pracownikami naukowymi.   Zakres chronologiczny: 1938 - 2007.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Opole (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Łódż (woj. łódzkie)

Leszczyński Wacław

Andrzej Dżugaj - relacja

Relacja prof. Andrzeja Dżugaja dot. przyjazdu na studia do Wrocławia w latach '50, życia studenckiego, nieudanej próby przedostania się na zachód, aresztowania w Czechosłowacji, powrotu do Polski, ponownego studiowania, kariery na uczelni, wyjazdów do Stanów Zjednoczonych oraz największych odkryć naukowych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Tarnobrzeg (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Ołomuniec (Republika Czeska), Jerozolima (Izrael), Nowy Jork (Stany Zjednoczozne Ameryki), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Kijów (Ukraina), Moskwa (Rosja), Petersburg (Rosja)

Dżugaj Anrdzej

Andrzej Grodzicki - relacja

Relacja prof. Andrzeja Grodzickiego dot. historii jego rodziny od powstania listopadowego, II wojny światowej, przyjazdu na Dolny Śląsk wraz z rodziną i osiedlenia się w okolicach Kłodzka, edukacji, studiów na Uniwersytecie Wrocławskim, sytuacji na uczelni w związku z wydarzeniami w 1956, 1968 oraz w 1981 roku, wyjazdów zagranicznych, badań geologicznych w okolicach Złotoryi i Lwówka Śląskiego.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Sokołów (pow. pruszkowski, woj. mazowieckie), Barwinów, Warszawa (woj. mazowieckie), Bożków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie),Gorzuchów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bierkowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kórnik (pow. poznańki, woj. wielkopolskie), Moskwa (Rosja), Ułan Bator (Mongolia), Legnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Grodzicki Andrzej

Dorota Jamróz - relacja

Relacja prof. Doroty Jamróz dot. edukacji, studiów we Wrocławiu na Wyszczuj Szkole Rolniczej, kariery naukowej i dydaktycznej, pracy i wyjazdów zawodowych, okresu życia studenckiego, sytuacji politycznych na uczelni w roku '68 a następnie w '81 kiedy to prof. pełniła funkcję prodziekana, życia codziennego, warunków pracy oraz sytuacji kobiet w nauce.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Czechosłowacja, Jena (Niemcy) Zurych (Szwajcaria)

Jamróz Dorota

Regina Bejnarowicz - relacja

Relacja Reginy Bejnarowicz dot. II wojny światowej, sytuacji ludności cywilnej w okupowanych przez Niemców okolicach Wilna, relacji z ludnością żydowską, przesiedlenia się oraz organizacji życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Blidziugi (obw. witebski),  Kalisz Pomorski (woj. zachodniopomorskie)

Bejnarowicz Regina

Jerzy Brzeszczak - relacja

Relacja Jerzego Brzeszczaka dot. sytuacji osobistej w trakcie II wojny światowej, mordów dokonywanych na Polakach przez Ukraińców, przesiedlenia na ziemie zachodnie, niemieckich żołnierzy ukrywających się w lasach na Dolnym Śląsku, edukacji, pracy w hucie w Wałbrzyskim Okręgu Przemysłowym, wspierania ruchu "Solidarności", zatrzymania w przez Milicję Obywatelską w trakcie stanu wojennego oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1993.   Miejsca wydarzeń: Tłumacz (Ukraina), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Brzeszczak Jerzy

Janusz Przyłęcki - relacja

Relacja Janusza Przyłęckiego dot. pracy architekta, powojennej odbudowy Wrocławia, współpracy z Edmundem Małachowiczem, renowacji zabytków Dolnego Śląska.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2012.   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Lubiąż (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wolibórz (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Przyłęcki Janusz

Janusz Jakubowicz - relacja

Relacja Janusza Jakubowicza dot. II wojny światowej spędzonej w przemysłowej miejscowości w dawnym woj. stanisławowskim, życia codziennego pod okupacją radziecką a następnie niemiecką, sytuacji Żydów, likwidacji getta, stosunków Ukraińców względem ludności polskiej, braku żywności oraz odzieży, próby osiedlenia się w wiosce zamieszkanej przez Łemków, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, pracy w fabryce guzików i edukacji w szkole, nadrabiania straconych przez wojnę lat. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Bitków (Ukraina), Nadwórna (Ukraina), Delatyn (Ukraina), Weleśnica Leśna (Ukraina), Stryj (Ukraina), Łańcut (woj. podkarpackie), Bonarówka (pow. strzyżowski, woj. podkarpackie), Wołów (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Stanisławów (Ukraina), Gdańsk (woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Ploeszti (Rumunia), Strzyżów (woj. podkarpackie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Jakubowicz Janusz

Władysława Joćko - relacja

Krótka relacja Władysławy Joćko dot. życia pod okupacją niemiecką i radziecką w trakcie II wojny światowej, sytuacji materialnej rodziny, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Mikielewszczyzna (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Moskwa (Rosja), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie)

Joćko Władysława

Danuta Kofroń - relacja

Krótka relacja Danuty Kofroń dot. życia w okupowanym Lwowie, wielu przeprowadzek rodziny, poszukiwań lepszego domu, zainteresowania lotnictwem, życia młodzieży w powojennym Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1941 - 1968.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (Woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Kofroń Danuta

Róża Kuczera - relacja

Relacja Róży Kuczery dot. deportacji wraz z rodzicami na Sybir w 1951 r., ciężkie sytuacji materialnej, pracy rodziców, edukacji w ZSRR, przyjazdu do Polski, studiów farmaceutycznych, relacji z ludnością żydowską i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1950 - 1970.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Abakan (Rosja), Ust-Abakan (Rosja), Tomsk (Rosja), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Kuczera Róża

Jerzy Kozik - relacja

Relacja Jerzego Kozika dot. przyjazdu po zakończeniu II wojny światowej na ziemie zachodnie, aresztowania ojca i wywozu go na Sybir, osiedlenia się repatriantów, życia codziennego, edukacji, pracy, zmian miejsca zamieszkania, zniszczeń wojennych Wrocławia, studiów prawniczych na Uniwersytecie Wrocławskim, życia codziennego i osobistego.   Zakres chronologiczny: 1943 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Sambor (Ukraina), Bardo (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Ziębice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Ciepłowody (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Kozik Jerzy

Liliana Pauletta Sztor-Marciniak - relacja

Relacja Liliany Sztor-Marciniak dot. historii rodziny (polskich emigrantów we Francji w dwudziestoleciu międzywojennym), II wojny światowej, życia codziennego Polaków we Francji, relacji z Francuzami, poglądów socjalistycznych, przyjazdu do Polski po zakończeniu II wojny światowej, osadnictwo na ziemiach zachodnich, pracy, działalności w organizacjach społecznych między innymi na rzecz walki z alkoholizmem.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Lille (Francja, Paryż (Francja), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dąbrowica (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Boguszów-Gorce (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Sztor-Marciniak Liliana

Inessa Wereszczagina - relacja

Relacja Inessy Wereszczaginy, żydówki urodzonej w Rosji dot. dzieciństwa i młodości spędzonej w Moskwie, historii rodziny matki i ojca, II wojny światowej, nauki, pracy, relacji osobistych, stosunku do religii, przyjazdu do Polski w latach '60, życia codziennego i relacji z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1937 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Moskwa (Rosja), Odessa (Ukraina), Berlin (Niemcy), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Biszkek (Kirgistan), Jelec (Rosja), Kazań (Rosja), Magdeburg (Niemcy), Nowy Jork (Stany Zjednocozne Ameryki), Kiszyniów (Mołdawia), Sewastopol (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kijów (Ukraina)

Wereszczagina Inessa

Rita Schorr - relacja

Relacja Rity Schorr, żydówki urodzonej w przedwojennym Gdańsku dot. wybuchu II wojny światowej, wywózki na Sybir wraz z matką i braćmi, ciężkiej pracy i głodu, powrotu do Polski w 1946 r. i osiedlenia się we Wrocławiu, nauki i życia kulturalnego w mieście, studiów filozoficznych w Warszawie, wyjazdu w 1959 r. do Izraela, życia codziennego i osobistych relacji.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2014   Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Sambor (Ukraina), Jakuck (Rosja), Saratów (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Holon (Izrael), Barcelona (Hiszpania), Łódź (woj. łódzkie), Hamburg (Niemcy), Boston (Stany Zjednoczone Ameryki), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki), Wiedeń (Austrai), Tel Awiw (Izrael), Jerozolima (Izrael), Afula (Izrael)

Schorr Rita

Janina Kwiatkowska - relacja

Relacja Janiny Kwiatkowskiej dot. wywózki w 1940 r. wraz z matką i siostrą na Sybir, śmierci matki, ciężkich warunków materialnych, głodu, powrotu do Polski, osiedleniu się w Białymstoku, organizacji życia po wojnie, pracy i życia codziennego. Świadek opowiada o wyjeździe do Wielkiej Brytanii do ojca, który została tam po wojnie (oficer Wojska Polskiego), początkach życia w Londynie, organizacjach polonijnych, możliwościach zawodowych Polaków na emigracji, autorytetach politycznych, dbaniu o polską kulturę i tradycję, wizytach w Polsce do 1989 r. i po transformacji ustrojowej.  

  • Zakres chronologiczny: 1940 - 2013.  
  • Miejsca wydarzeń: Kożany (pow. białostocki, woj. podlaskie), Kirów (Rosja), Białystok (woj. podlaskie), Częstochowa (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzym (Włochy), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Kwiatkowska Janina

Kazimiera Toporowska - relacja

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Toporowska Kazimiera

Jacek Petelenz-Łukasiewicz - relacja

Relacja Jacka Petelenz-Łukasiewicza dotycząca jego przyjazdu do Wrocławia, studiów polonistycznych i późniejszej pracy dydaktycznej w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, a także wrocławskich środowisk kulturalnych, prądów umysłowych, życia akademickiego, świadek wspomina też przełomowe wydarzenia w 1956, 1968 i 1981 roku, analizuje też częściowo nastroje i umysłowość społeczeństwa w poszczególnych okresach PRL   Zakres chronologiczny: 1945 - 1989   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Leszno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Spała (pow. tomaszowski, woj. łódzkie), Wilno (Litwa), Oława (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Paryż (Francja), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie)

Petelenz-Łukasiewicz Jacek

Janina Sukacz - relacja

Relacja mieszkanki wsi Siedlce dot. losów jej i jej rodziny podczas II wojny światowej, pobytu na zesłaniu w Kazachstanie oraz powrotu do kraju i osiedlania się na ziemiach zachodnich.   Zakres chronologiczny: lata 40.- 60. XX w.   Miejsca wydarzeń: Trościaniec (Ukraina), Kazachstan, Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Horodenka (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Lwów (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Marcinkowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Oława (woj. dolnośląskie), Żywaczów (Ukraina), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Jelcz Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie)

Sukacz Janina

Joto Pandowski - relacja

Relacja uchodźcy z Macedonii dot. eksodusu z ojczystego kraju, osiedlenia się i życia w Polsce oraz społeczności emigrantów macedońskich w Polsce. Zakres chronologiczny: lata 40.-80. XX w. Miejsca wydarzeń: Macedonia, Bułgaria, Szczwno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Bielawa (woj. dolnośląskie), Durrës (Albania), Gostiwar (Macedonia), Ateny (Grecja),Saloniki (Grecja),Călimănești (Rumunia), Police (woj. zachodniopomorski), Lądek Zdrój (woj. dolnośląskie)

Pandowski Joto

Jan Szymon - relacja

Relacja Jana Szymona dotycząca wywózki jego rodziny do obozu pracy w rejonie Archangielska, następnie do obwodu Nukus nad Amu-darią i do sowchozu na Zaporożu na Ukrainie; świadek szczegółowo opisuje warunki życia w obozie i sowchozie, racje żywnościowe, wygląd baraków, ocenia ilość osób, opisuje pracę i podaje niektóre szczegóły dotyczące miejscowej ludności, następnie opowiada skrótowo historię swego brata, który wstąpił do oddziałów gen. Władysława Andersa oraz siostry zaginionej w Azji Środkowej i odnalezionej przez brata   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: kresy wschodnie II Rzeczpospolitej, Kujbyszew (obwo nowosybirski), Archangielsk (obwód archangielski Rosyjska FSRR), obwód nukuski (Uzbecka SRR), obwód zaporoski (Ukraińska SRR), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie)

Szymon Jan

Naso Łazowski - relacja

Relacja uchodźcy z Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju, osiedlenia w Polsce oraz dalszego życia tamże. Zakres chronologiczny: 1949-2006. Miejsca wydarzeń: Rumunia; Lądek-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie),  Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Kluż-Napoka (Rumunia), Kastoria (Grecja)

Łazowski Naso

Aleksander Dowgiałło-Wierbil - relacja

Relacja Aleksandra Dowgiałło-Wierbila, dotycząca wywiezienia na Syberię, pobytu w kołchozie w okolicach Irkucka, pracy jako kontroler wydajności, następnie repatriacji i próbach znalezienia sobie stałego miejsca zamieszkania oraz pracy w biurze inżyniera strzałowego w kopalni w Jastrzębiu; świadek wspomina też lata swojego wczesnego dzieciństwa, śmierć rodziców, życie w domu dziecka w Wilnie w czasie II Wojny Światowej; najwięcej uwagi poświęca epizodowi syberyjskiemu, organizacji wywozu, pracy w kołchozie, życiu codziennemu, relacjom z napotkanymi ludźmi a także szczegółom przyrodniczym; pozostałe części relacji również nasycone są szczegółami.   Zakres chronologiczny: 1936-1970   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Surgieliszki (?, Litwa), okolice Irkucka (Syberia, ZSRR), Gdańsk (woj. pomorskie), Jastrzębie-Zdrój (woj. śląskie), Kuźnica Żelichowska (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Dowgiałło-Wierbil Aleksander

Anna Strzelczyk - relacja

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Strzelczyk Anna

Krystyna Orzechowska-Juzwenko - relacja

Relacja prof. Krystyny Orzechowskiej-Juzwenko, prekursor farmakologii klinicznej w Polsce, założycielki i kierownik Katedry Farmakologii Klinicznej na Akademii Medycznej we Wrocławiu, dotyczącej jej studiów i pracy naukowej na Akademii Medycznej we Wrocławiu; świadek wspomina pierwsze lata pobytu w powojennym Wrocławiu, warunki bytowe panujące w domach i na uczelniach, wspomina wrocławskich profesorów medycyny, mówi o swoich zainteresowaniach naukowych i ich realizacji; wspomina też obowiązkowe prace fizyczne studentów w latach 50.; opowiada o kontaktach naukowych z uczelniami niemieckimi oraz przełamywaniu bariery informacyjnej wobec badań zachodnich; wspomina swój stosunek do systemu komunistycznego, mniej uwagi poświęca wątkom osobistym, jak życie prywatne i zainteresowania - wyjąwszy pasję filmową,; udziela syntetycznych odpowiedzi, nie analizuje.   Zakres chronologiczny: 1946-2015 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Gniechowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Stuttgart (Badenia-Wirtembergia, Niemcy), Heidelberg (Niemcy), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Hradec Kralove (Checzy), Łódź (woj. łódzkie)

Orzechowska-Juzwenko Krystyna

Marek Czapliński - relacja

Relacja prof. Marka Czaplińskiego, byłego dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego dzieciństwa w powojennym Wrocławiu oraz środowiska wrocławskich historyków II połowy XX w.; świadek opisuje codzienność wrocławskiego Oporowa - w latach 40. XX w. oddzielnej wsi - na którym się wychował, szkoły do jakich chodził, zabawy, w jakich uczestniczył; następnie wspomina swoje studia i pracę naukową, jednak główny nacisk kładzie na prezentację poszczególnych postaci historyków, stosunków panujących na wydziale, kwestii funkcjonowania w rzeczywistości komunistycznej i kwestii cenzury; wspomina też swoje wyjazdy i kontakty zagraniczne, zdawkowo opowiada o protestach studenckich w 1968 r. i wyborach w 1989 r., nie unika też tematu przelotnej współpracy z aparatem bezpieczeństwa PRL.   Zakres chronologiczny: 1946-1990   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Oporów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, wieś nieistniejąca), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Merseburg (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Borowa (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ziębice ( pow. ząbkowicki, woj. dolnoślaskie), Bonn (Niemcy), Berlin (Niemcy), Kolonia (Niemcy), Frankfurt (Niemcy), Poczdam (Niemcy), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Czapliński Marek

Bogusław Traczewski - relacja

Relacja Bogusława Traczewskiego, wywiezionego w 1940 r. z rodzinnego Wilna na Syberię, repatrianta, uczestnika strajków w 1956, 1970 i 1980 r.; świadek szczegółowo opowiada o wywiezieniu swojej rodziny przez radzieckiego okupanta, warunkach pobytu w syberyjskim łagrze Bajaryk, poszczególnych zdarzeniach z tamtego okresu, następnie repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, pobycie w obozie przejściowym w Rzęsinie koło Gryfic, stosunkach z zastanymi tam Niemcami - wspomina też o pozostających do 1946 r. w okolicznych lasach niedobitkach Wehrmachtu; następnie wspomina o przenosinach do Szczecina i udziale w demonstracjach podczas kolejnych lat przełomowych w powojennej historii Polski; opowieść jest szczegółowa i precyzyjna, świadek stara się opowiadać tylko o tym, co sam widział lub czego doświadczył; mówi też o swojej postawie i motywach podjętych decyzji.   Zakres chronologiczny: 10.02.1940-2000   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Tûmeň (Tiumeń, Federacja Rosyjska), Bajaryk (Syberia), Brest (Brześć, Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzęsin (pow. Gryfice, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Trzygłów (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Kukań (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Traczewski Bogusław

Mitre Guwedaris - relacja

Relacja uchodźcy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlania się i życia w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-1993. Miejsca wydarzeń: Grecja, Macedonia; Lądek-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Rodevo (Macedonia), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wleń (pow. lwówecki, woj. dolnośląskie), Szczytno (woj. warmińsko-mazurskie), Skopje (Macedonia), Wełes (Macedonia), Katowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Belgrad (Serbia)

Guwedaris Mitre

Nascow Nicola - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się i życia w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-2002. Miejsca wydarzeń: Skopje (Macedonia), Rumunia; Szczawno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Saloniki (Grecja), Mitrowica (Kosowo)

Nascow Nicola

Rysto Torkowski - relacja

Relacja uchodźccy z greckiej Macedonii Egejskiej dot. eksodusu z rodzinnego kraju oraz osiedlenia się, nauki i pracy w Polsce. Zakres chronologiczny: 1948-1982. Miejsca wydarzeń: Macedonia Egejska (Grecja), Jugosławia; Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Duszniki-Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Police (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Saloniki (Grecja), Bela Cerkva (Serbia), Canberra (Australia), Brisbane (Australia), Hamburg (Niemcy), Szczawno Zdrój / Solice Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Torkowski Rysto

Charlotte Martha Maria Skuriat (Judaschke) - relacja

Realcja Charlotte Marthy Marii Skuriat z domu Judaschke zawierająca wspomnienia z dzieciństwa spędzonego w Gardnie Wielkiej, okresu wojennego oraz życia na dawnych terenach niemieckich w powojennej Polsce. Autorka relacji opisuje swoje dzieciństwo, podczas którego musiała pracować w gospodarstwie rolnym. Podaje przykłady życia codziennego: mecze piłki nożnej, festyny, przedwojenną edukację. Opisuje też stosunki z ludonością żydowską i sytuacje Żydów w Słupsku okresu wojennego. W roku 1954 zawiera ewangelicko-katolickie małżeństwo z pochodzącym z Wilna mężem. Porusza też temat podróży do Wilna w 1958 roku, a także miesiąc spędzony w Rosji. Część relacji poświęca też osobie brata męża, który zginął w Katyniu.   Zakres chronologiczny: 1927-2016 Miejsca wydarzeń: Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie) , Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Wilno (Litwa), Berlin (Niemcy), Hamburg (Niemcy)

Skuriat (Judaschke) Charlotte Martha Maria

Adam Drwięga - relacja

Relacja księdza rzymskokatolickiego pracującego na terenie archidiecezji wrocławskiej dot. osoby kard. Bolesława Kominka, okoliczności powstania i konsekwencji Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich, a także relacji polsko-niemieckich. Zakres chronologiczny: 1956-1974.   Miejsca wydarzeń: Sanok (woj. podkarpackie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Przemyśl, Tarnów (woj. podkarpackie) (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj śląśkie), Chojnów (woj. dolnośląskie), Fatima (Portugalia), Boguszów-Gorce (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Moskwa (Rosja), Rzym (Włochy), Komańcza (woj. podkarpackie), Jerozolima (Izrael), Berlin (Niemcy), Dortmund (Niemcy)

Drwięga Adam ks. inf.

Barbara Wolak - relacja

Barbara Wolak, z domu Deręgowska, emerytowana nauczycielka matematyki; opisuje proces osadnictwa w miejscowości Ryjewo po II Wojnie Światowej. Wiele uwagi poświęca budowaniu relacji z osobami przybyłymi z różnych stron Polski oraz pozostałą w Ryjewie, autochtoniczną ludnością niemiecką. W relacji znajduje się także opis funkcjonowania placówek edukacyjnych w Ryjewie.   Zakres chronologiczny: 1945-2016   Miejsca wydarzeń: Czubajowizna (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Sierpc (pow. sierpiecki, woj. mazowieckie), Wąbrzeźno (pow. wąbrzeski, woj. kujawsko-pomorskie), Wołomin (woj. mazowieckie), Sztum (woj. pomorskie)

Wolak Barbara

Juliusz Palibuda - relacja

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Palibuda Juliusz

Jan Ziarko - relacja

Jan Ziarko, opisuje dzieciństwo spędzone pod okupacją niemiecką, funkcjonowanie oświaty w okresie powojennym w Malborku oraz Sztumie a także Związku Nauczycielstwa Polskiego, szerzenie oświaty na terenach wiejskich, osadnictwo oraz konflikty pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną na Ziemiach Zachodnich, problem zniszczeń wojennych w Malborku a także stosunek ludności do Żołnierzy Wyklętych.   Zakres chronologiczny: 1935-2016   Miejsca wydarzeń: Tomaszówka (Białoruś), Hajnówka (woj. podlaskie), Lublin (woj. lubelskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Narewka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Stary Targ (pow. sztumski, woj. pomorskie), Frombork (pow. braniecki, woj. warmińsko-mazurskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorski)

Ziarko Jan

Jadwiga Mazur - relacja

Jadwiga Mazur opisuje życie codzienne na Ziemiach Zachodnich po wojnie, funkcjonowanie oświaty, pracę w stacji sanitarno-epidemiologicznej, zwyczaje typowe dla regionu.   Zakres chronologiczny: 1944-2016   Miejsca wydarzeń: Stary Strachocin (pow. makowski, woj. mazowieckie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Nowy Dwór (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Pułtusk (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Mazur Jadwiga

Kazimierz Medyński - relacja

Kazimierz Medyński opisuje lata wojenne w Połańcu, życie podczas niemieckiej okupacji, exodus połanieckich Żydów, działalność oddziału partyzanki "Jędrusie", ukrywanie Żydów, późniejsze lata wojenne w Warszawie, walki i życie codzienne ludności cywilnej w czasie Postania Warszawskiego, wkroczenie wojsk radzieckich, życie w okresie stalinizmu a także późniejszą działaność opozycyjną.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Połaniec (pow. staszowski, woj. świętokrzyskie), Łomianki (pow. warszawski, woj. świętokrzyskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie), Busko Zdrój (pow. buski, woj. świętkorzyskie)

Medyński Kazimierz

Zofia Helwing- relacja

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

Helwing Zofia

Krystyna Gruszecka - relacja

Krystyna Gruszecka z domu Mimochód opisuje przyjście na świat na terenie Niemiec, gdzie jej rodzice przebywali na robotach przymusowych, powrót do Polski, dzieciństwo, przedszkola i szkoły w Kamieńcu, życie religijne i społeczne, pracę w kamienieckim PKP, Solidarność w kamienieckiej lokomotywowni, stan wojenny, wkroczenie wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji, wyjazd ludności żydowskiej z Dzierżoniowa w 1968 roku. Zakres chronologiczny: 1944-2018 Miejsca wydarzeń: Fürstenau, Cięcina (pow. żywiecki, woj. śląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (dziś część Kamieńca)

Gruszecka Krystyna

Zygmunt Sutkowski - relacja

Relacja Zygmunta Sutkowskiego, trenera tenisa stołowego, dotyczy śmierci ojca walczącego w oddziałach partyzantki, powrotu matki z zesłania na Syberię, zainteresowania tenisem stołowym, służby wojskowej, rozpoczęcia pracy trenera we Wrocławiu, wyjazdu do Francji i możliwości emigracji politycznej po ogłoszeniu stanu wojennego, poprowadzenia do mistrzostwa takich zawodników jak Natalia Partyka czy Andrzej Grubba, oskarżenia o współpracę z SB.   Zakres chronologiczny: 1936-2012   Miejsca wydarzeń: Ostrów Mazowiecki (woj. mazowieckie), Gdynia (woj. pomorskie), Gliwice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie),  Niedolice Wielkie (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Londyn (Wielka Brytania), Nowy Sad (Serbia), Bratysława (Słowacja), Paderborn (Niemcy), Sarajewo (Bośnia i Hercegowina), Moskwa (Rosja)

Sutkowski Zygmunt

Czesław Sowa - relacja

Czesław Sowa, weteran kampanii wrześniowej, opisuje prowadzenie gospodarstwa rolnego, powołanie do wojska i stacjonowanie w Brześciu nad Bugiem, udział w kampanii wrześniowej a także udział ojca w wojnie polsko-bolszewickiej.   Zakres chronologiczny: 1922–2018   Miejsca wydarzeń: Poręby Nowe (pow. miński, woj. mazowieckie), Wólka Piecząca (pow. miński, woj. mazowieckie), Brześć (Białoruś), Puchaczów (pow. łęczyński, woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Radzymin (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Garwolin (woj. mazowieckie), Biała Podlaska (woj. lubelskie), Kraków (woj. małopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie)

Sowa Czesław

Alina Dąbrowska - relacja

Alina Dąbrowska, z domu Bartoszek, więźniarka KL Auschwitz i wieloletnia pracownica Ministerstwa Spraw Zagranicznych, opisuje wstąpienie do Szarych Szeregów i prowadzenie tajnego nauczania, zatrudnionienie jako maszynistka w fabryce zbrojeniowej, aresztowanie i osadzonie w więzieniu w Łodzi, opisuje warunki panujące w więzieniu, codzienność więźniarek, zesłanie do Auschwitz, nawiązanie kontaktu z francuskimi Żydówkami i naukę francuskiego, życie w obozie, marsz śmierci między obozami, ucieczkę z transportu i dotarcie do oddziałów Armii Berlinga, powrót z armią do kraju jako sanitariuszka, ukończenie Szkoły Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie i pracę w placówkach dypolomatycznych w Chinach, na Węgrzech i Holandii, powstanie Solidarności i stan wojenny z perspektywy pracownika polskiej placówki dyplomatycznej.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wesoła (woj. łódzkie), Pabianice (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Oświęcim (woj. małopolskie), Buchenwald (Niemcy), Ravensbruck (Niemcy), Malchow (Niemcy), Lipsk (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Budapeszt (Węgry), Pekin (Chiny), Gdańsk (woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Stanisławów (Ukraina), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

Dąbrowska Alina

Krystyna Mrozowska-Pieracka - relacja

Krystyna Mrozowska-Pieracka opisuje stosunki polsko-żydowskie w przedwojennym Chełmie Lubelskim, przeżycia wojenne, ucieczki przed frontem, niemiecką okupację, problem głodu, powstanie Teatru Wojska Polskiego, organizację życia kulturalnego po wojnie, zamieszkanie w poniemieckim domu, spędzanie urlopów w czasach PRL, tradycje świąteczne.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Radom (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), , Świdnica (woj. dolnośląskie), Solice Zdrój (dziś Szczawno Zdrój, pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Krynica Zdrój (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Mrozowska-Pieracka Krystyna

Walter Dąbrowski - relacja

Relacja Waltera Dąbrowskiego, urodzonego niemieckiej rodzinie, która po 1945 rok decydowała się pozostać na ziemiach polskich i przyjąć polskie obywatelstwo, dotyczy ucieczki niemieckiej ludności z Samina po wejściu wojsk radzieckich, wcielania chłopców do Hitlerjugend w latach II Wojny Światowej, sposóbu traktowania rodziny Waltera Dąbrowskiego przez przybyłą do Samina ludność polską.   Zakres chronologiczny relacji: 1935 - 2017   Miejsca wydarzeń: Samin (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozorty (pow. iławski, woj. warmińsko-mazurskie), Małdyty (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Grunwald (pow. ostródzki, woj. warmińsko-mazurskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Bielefeld (Niemcy)

Dąbrowski Walter

Henryk Truskowski - relacja

Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie.   Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017   Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)

Truskowski Henryk

Władysław Orzech - relacja

Relacja Władysława Orzecha opisuje losy rodziny Świadka w czasie wojny. Wywózkę w głąb Związku Radzieckiego, a następnie powrót wraz z matką w wagonie na ziemie zachodnie po 1945 r. Świadek zwraca również uwagę na historię swojego ojca, który przed wojną pełnił funkcję komendanta na przejściach granicznych w II Rzeczypospolitej, zaś w trakcie wojny działał w strukturach AK. Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Ostoja (obecnie Ukraina), Podkamień (obecnie Ukraina), Jezupol (pow. stanisławowski, obecnie Ukraina), Medyka (woj. podkarpackie)

Orzech Władysław (ur.29.08.1930r.

Wiesława Pieśniakiewicz - relacja

Relacja Wiesławy Pieśniakiewicz opisuje aresztowanie ojca przez NKWD, przetrzymywanie w więzieniu i wywóz do Mołotowsk. Kolektywizacja rolnictwa – zubożenie ludności. Powrót ojca do Polski. Śmierć Stalina i wyjazd reszty rodziny z ZSRR.   Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Drawsko Pomorskie (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Grodno (obecnie Białoruś), Mołodeczno (obecnie Białoruś), Mołotowsk (dawniej ZSRR, obecnie Siewierodwińsk, Rosja), Rymowicze (obecnie Białoruś), Stara Wilejka (obecnie Litwa), Wołożyn (obecnie Białoruś)

Pieśniakiewicz Wiesława

Halina Helena Radtke-Łabaziewicz - relacja

Relacja Haliny Heleny Radtke-Łabaziewicz, opisuje losy rodziny Świadka, która została zmuszona do wyjazdu z Wilna. Przejazd w bydlęcych wagonach do Szczecina, poszukiwanie mieszkania oraz podjęcie pracy przy odgruzowywaniu zniszczonych budynków. Powojenne życie w mieście, rozwój kultury (pierwsze operetki), szkolnictwa. Zaangażowanie Świadka w działalność zespołu tanecznego.   Zakres chronologiczny: 1939-1950     Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wilno (obecnie Litwa), Niemiecka Republika Demokratyczna (obecnie Niemcy)

Radtke-Łabaziewicz Halina Helena

Remigiusz Wira- relacja

Relacja rozpoczyna się od wspomnienia nalotów niemieckich na Wieluń. W dalszym ciągu Świadek skupia się na wojennych losach swojej rodziny, wywiezionej w różne miejsca do pracy przymusowej. Następnie opisuje swoją ucieczkę od rodziny niemieckiej u której spędził wojnę. Druga część relacji skupia się na okresie powojennym: dostanie się do Oficerskiej Szkoły Inżynieryjno-Saperskiej, przynależność do Związku Młodzieży Polskiej, udział w odbudowie Wrocławia, czas studiów w Wojskowej Akademii Technicznej, świadek przemówienia Władysława Gomułki na Placu Defilad w Warszawie w 1956 r., udział w uroczystościach pogrzebowych Bolesława Bieruta. Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Wieluń (pow. wieluński, woj. łódzkie), Kępno (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Moskwa (Rosja)

Wira Remigiusz

Stanisław Mierzwa - relacja

Relacja Stanisława Mierzwy opisuje wywóz na Syberię jego całej dziewięcioosobowej rodziny. Szczegółowo przedstawia warunki w jakich byli transportowani (bydlęce wagony), a następnie życie codzienne w obozie (praca, złe warunki mieszkalne, głód, choroby, relacje między ludźmi), sytuację gospodarczą w ZSRR, zwerbowanie ojca do 1. Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Przyjazd po wojnie całej rodziny Świadka do Świdnicy.   Zakres chronologiczny: 1940-1946   Miejsca wydarzeń: Szutowa (dawny pow. jaworowski, woj. lwowski; obecnie Ukraina), Jaworów (dawny pow. jaworowski, woj. lwowski; obecnie Ukraina), Tułun (obwód irkucki, Rosja), Penza (Rosja), Arszen (rejonie tunkińskim, Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Lenino (Białoruś), Tworzyjanów (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Łobez (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie), Świdnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Mierzwa Stanisław

Mieczysław Huchla- relacja

Mieczysław Huchla, żołnierz Armii Krajowej i WiN-u, opisuje działalność w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość, wieloletnie więzienia i warunki życia poczas uwięzienia, inwigilacje Win-ówców przez Urząd Bezpieczeńśtwa, problemy ze znalezieniem pracy z powodu swej działalności w Państwie Podziemnym i z powodu uwięzienia, nakazy pracy i życie zawodowe jako radca prawny, organizację redakcji „Zeszytów Historycznych” WiN-u.   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Tyczyn (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Monachium (Niemcy), Londyn (Wielka Brytania)

Huchla Mieczysław

Maria Jankowska - relacja

Maria Jankowska opisuje dzieciństwo podczas II Wojny Światowej, wojenne i powojenne losy rodziny, przesiedlenie na teren PRL w 1956 roku, organizacje życia na Ziemiach Zachodnich i pracę zawodową w szpitalu psychiatrycznym.   Zakres chronologiczny: 1941-1990   Miejsca wydarzeń: Dziamonty (Białoruś), Wilno (Litwa), Karelia, Kuźnica (pow. sokólski, woj. podlaskie), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Osetnica (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Czerwińsk (pow. płoński, woj. mazowieckie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Jankowska Maria

Stanisław Toczyski - relacja

Stanisław Toczyski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ukrywanie polskich żołnierzy, łapankę, następnie trafienie do obozu w Działdowie, pobyt w nim oraz tortury, ucieczkę po likwidacji obozu, w trakcie transportu do innego miejsca, uwięzienie w Grodnie, pracę w spichlerzu w Ełku, pracę na kolei w Białymstoku, pogrzeb serca Józefa Piłsudskiego w Wilnie   Zakres chronologiczny relacji: 1922-2018   Miejsca wydarzeń: Iskarówka (obówd charkowski, Ukraina), Charków (Ukraina), Wilno (Litwa), Grodno (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Białystok (woj. podlaskie), Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), Kuźnica (pow. sokólski, woj. podlaskie), Mińsk (Białoruś)

Toczyński Stanisław

Kazimiera Kozieł - relacja

Kaizmiera Kozieł opisuje początek wojny w Jarocinie, roboty przymusowe na terenie Bawarii, życie codzienne podczas zesłania na roboty przymusowe, powrót do Polski, pobyt na kieleczczyźnie u rodziny męża, przeprowadzkę na tereny wielkopolski, życie rodzinne i pracę w gospodarstwie rolnym.   Zakres chronologiczny: 1923-1973   Miejsca wydarzeń: Zalesie (pow. gostyński, woj. wielkopolskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bawaria (Niemcy), Jarocin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Pabianice (woj. łódzkie), Tannenberg (Niemcy), Hamburg (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Mieszków (pow. jarociński, woj. wielkopolskie), Moskwa (Rosja), Starachowice (woj. świętokrzyzskie)

Kozieł Kazimiera

Roman Świdziński - relacja

Relacja Romana Świdzińskiego dotyczy życia w Tarnopolu w czasie II Wojny Światowej, realiów życia w PRL-u oraz pracy w zawodzie pilota samolotów odrzutowych.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Balice (pow. krakowski, woj. małopolskie), Berlin (Niemcy), Biała (pow. prudnicki, woj. opolskie), Bornholm (wyspa, Dania), Bytom (woj. śląskie), Chicago (Stany Zjednocozne Ameryki), Czarnobyl (Ukraina), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Katowice (woj. śląskie), Kijów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Moskwa (Rosja), Norymberga (Niemcy), Opole (woj. opolskie), Petryków (obw. tarnopolski, Ukraina), Redzikowo (pow. słupski, woj. pomorskie), Sachalin (wyspa w Rosji), Słupsk (woj. pomorskie), Smoleńsk (Rosja), Świerklaniec (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Tarnopol (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Wiedeń (Austria), Żytomierz (Ukraina)

Świdziński Roman