Showing 41 results

Archival description
praca przymusowa Image
Advanced search options
Print preview Hierarchy View:

41 results with digital objects Show results with digital objects

Wspomnienia z lat 1939-1946 z czasów zesłania na Syberię

Wspomnienia Sybiraka wywiezionego jako dziecko wraz z całą rodziną z terenu Kresów Wschodnich. Autor opowiada o transporcie na Syberię, o codziennym życiu zesłańców, o przewiezieniu ich Wołgą w rejon Saratowa, gdzie zastał ich koniec wojny i o podróży na Ziemie Zachodnie. Wspomina również swych braci służących w Armii Berlinga. Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Józefówka (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany), Ust-Onołwa, Galaszor (obw. Mołotowsk), Rot-Front (rejon Pierwomajsk), Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie, pow. kłodzki)

Kosowski Mirosław

Strenger Verweis. = Surowa nagana

pismo informujące Zygmunta Garbowskiego na dokumencie błędny zapis imienia, pracownika Vereinigte Ostwerke GmbH w Milecu przedsiębiorstwo należące do Ernst Heinkel Flugzeugwerke, powstałe przypuszczalnie na bazie przedwojennej wytwórni Polskich Zakładów Lotniczych o udzieleniu mu nagany w związku ze znalezieniem u niego grzebienia wykonanego z materiału należącego do zakładu

Vereinigte Ostwerke GmbH

Dorastałam w walce o przetrwanie

Wspomnienia Hanny Wodzickiej z ostatnich wakacji w przedwojennej Polsce oraz z lat II Wojny Światowej, w czasie której autorka wraz z siostrą pracowała w warszawskiej fabryce Monopolu Tytoniowego, była więziona w obozie Altvorwerk (podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof) i wykorzystywana przez Niemców do prac fortyfikacyjnych; autorka opisuje życie rodzinne wśród najbliższych (wyjazd do Monasterzysk), wspomina też wyjazd na kolonie do Rabki i stosunki na nim panujące; z czasów wojny autorka opisuje pomoc, jaką jej rodzina udzielała członkom Kedywu Armii Krajowej, organizację szpitala polowego w fabryce oraz sposoby dywersji i wykradania papierosów na potrzeby AK przez nią i jej siostrę; czas Powstania Warszawskiego wspomina z lokalnej perspektywy (wydarzenia w fabryce, losy dyrektora itp.); z pobytu w obozie Altvorwerk wspomina, oprócz własnych przeżyć dotyczących warunków bytowych, obserwacje z sąsiadującego "przez płot" obozu koncentracyjnego; opisuje ucieczkę z obozu wraz z siostrą, ukrywanie się i pomoc, jaką udzieliły jej przypadkowe osoby, także Niemcy. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rabka (woj. małopolskie), Monastiriska (Monasterzyska, daw. woj. tarnopolskie, Ukraina), Zielonka (pow. Wołomin, woj. mazowieckie), Sztutowo (obóz koncentracyjny Stutthof, woj. pomorskie), Stary Folwark (pow. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Poronin (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Wodzicka Hanna

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Wspomnienia z okresu okupacji niemieckiej i pobytu na robotach przymusowych w Niemczech

Wspomnienia dziewczynki z czasów II wojny światowej. Opisuje jak wyglądała okupacja niemiecka na terenie jej rodzinnego miasta -Tomaszowa Mazowieckiego, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej, najpierw do miasta: Żelazny Bród, a później Hohenelbe. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. Na uwagę wskazuje ciekawy opis relacji Polaków z obywatelami innych państw. W ostatniej części przedstawia dalsze losy swojej matki i swoje. Zakres chronologiczny:1939-1945/1990 Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj.łódzkie), Żelazny Bród (dziś. Zelezny Brod -Czechy), Hohenelbe (dzis. Vrchlabi -Czechy), Zielona Góra, Wrocław.

Bielawska-Tryba Teresa

Bohdan Wróblewski, wspomnienia Sybiraka

Ze wspomnień dowiadujemy się o losach Bohdana Wróblewskiego i jego rodziny w trakcie okupacji radzieckiej. Opisuje realia życia na Syberii, oraz próby przetrwania w niegościnnym terenie. Przedstawia losy swojego brata, w armii gen. Andersa. Autor wspomina również swój tymczasowy pobyt w domu dziecka, oraz powrót do rodzinnego domu. Miejsca wydarzeń: Białystok (woj. podlaskie), Bogdanowek (Kazachstan), Kopiejsk (Rosja) Zakres chronologiczny: 18.03.1932- 21.05.1946

Wróblewski Bohdan

Postkarte = kartka pocztowa

korespondencja Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen, dziś w Republice Federalnej Niemiec, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt do matki, Aleksandry Godyckiej, zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszawy;

Godycki-Ćwirko Witold

Kartka pocztowa

korespondencja Aleksandry Godyckiej zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszaway do syna Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen dziś Republika Federalna Niemiec, kraj związkowy Saksonia-Anhalt;

Aleksandra Godycka

Losy społeczności osady Barany, gmina Iwacewicze, powiat Kosów Poleski, województwo poleskie, począwszy od okresu II Rzeczpospolitej - przyczynek historyczny dla potomnych

Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).

Sterna Halina

Urlaubschein

Zezwolenie na urlop z pracy przymusowej w okupacyjnej Służbie Budowlanej dla Jerzego Woźniaka (w dokumencie: Woźniak Georg); odręczny podpis inspektora Służby Budowlanej Sirkowskiego

Baudienst im Generalgouvernement

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Zaświadczenie powracającego z prac przymusowych

Zaświadczenie dla osoby powracającej z robót przymusowych z Niemiec, z prośbą o ułatwienie jej bezpłatnego przejazdu koleją. Wydrukowane na odwrocie niemieckiego druku Arbeitsgemeinschaft Des Deutschen Fuhr und Kraftfahrgewerbes eGmbH.

Miejski Komitet Opieki Społecznej

Pierwszy strach i pierwsza nienawiść

Wspomnienia młodej dziewczyny Anny Jeleńskiej, z okresu II wojny światowej. Autorka opisuje działania wojenne w rodzinnej wsi na Białorusi, następnie jak wyglądała okupację niemiecka na tym terenie, po czym skupia się na opisie wywózki do III Rzeszy do pracy przymusowej. Opowiada o warunkach pracy, wyżywieniu i stosunkach obywateli III Rzeszy wobec pracowników przymusowych. We wspomnieniach znajduje się ciekawy opis: Bożego Narodzenia, obchodzonego przez Niemców. Relacja kończy się wyzwoleniem przez wojska amerykańską. Zakres chronologiczny: 1941-1945 Miejsca wydarzeń: Witebsk (Białoruś), Wilno (Litwa), Erfurt (Niemcy)

Jeleńska Anna

Stefan Selerowicz Wrocław ul. Piękna

Stefan Selerowicz Wrocław ul. Piękna 1943 r 1. Kiner Stanisław 2. urazdt 3. Świtej Władysław Ferenc Michał 5. Magiera Leon 6. Mikas Karol

N.N.

Moja praca i życie w "III-Rzeszy" w czasie II - wojny światowej

Wspomnienia młodego chłopca, który podczas II wojny światowej został wraz z rodziną przewieziony na tereny ówczesnej III Rzeszy w okolice Wrocławia do pracy przymusowej. Następnie zostaje oddzielony od matki i zmuszony do pracy w okolicznych wsiach (Lubań Śląski, Rogoźnica). Opisuje jak wygladały warunki pracy u poszczególnych Bauerów, jak go karmiono i traktowano. Wspomina o swoich odwiedzinach w obozie Gross-Rosen, do którego zawoził zaopatrzenie, wspomina o relacjach z więźniarkami. Wspomnienia kończy wkroczenie Armii Czerwonej i ucieczka Niemców do Drezna. Zakres chronologiczny 1939-1945

Bankiewicz Jerzy

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Stefania Idasiak

Stefania Idasiak z domu Rodak (pierwsza z lewej) z koleżanką i niemieckimi pracownikami w Niemczech, początek lat czterdziestych.

N.N.

Kartka pocztowa do robotnika przymusowego

Nadawca, Antoni Czerwiński, pisze do Jadwigi Czerwińskiej na adres Metallwarenfabrik Kutzscher Schwarzenberg Rothe Mühle; na awersie data dzienna 21/XII; na rewersie naklejony znaczek z podobizną Adolfa Hitlera i podpisem Deutsches Reich / Genereralgouvernement; pieczęć pocztowa okrągła, słabo czytelna, z datą roczną prawdopodobnie 1944; w legendzie napis Krakau 2; obok druga pieczęć, prostokątna, z tekstem ... die Zeitgebietszahlen!

Reichspost

Kartka pocztowa do robotnika przymusowego

Nadawca, Jerzy Bobiński, pisze do Jadwigi Czerwińskiej, wspomina m. in. o Powstaniu Warszawskim; w prawym górnym rogu awersu data 14/X-44 r.; na rewersie nadrukowany znaczek pocztowy z dziedzińcem arkadowym niezidentyfikowanej budowli i podpisem Generalgouvernement; pieczęć pocztowa okrągła, z datą 18.10.1944, w legendzie napis Petrikau (Distr. Radom) W Schwarzenberg w Saksonii mieściła się fabryka sprzętów metalowych F. W. Kutzscher, dla której musiała pracować Jadwiga Czerwińska

Reichspost

Kartka pocztowa do robotnika przymusowego

Nadawca, Barbara Czerwińska, pisze do matki, Jadwigi Czerwińskiej, przebywającej w Gemeinschaftslager Rote Mühle w Schwarzenberg; na awersie kartki, w prawym górnym rogu awersu słabo czytelna data 6 III 45; tekst kończy się na rewersie, okrążając wydrukowany tekst Der Führer kennt nur Kampf, Arbeit und Sorge. Wir wollen ihm den Teil abnehmen, Den wir ihm abnehmen können w prawym górnym rogu rewersu nadrukowany znaczek pocztowy z podobizną Adolfa Hitlera i podpisem Deutsches Reich; stempel pocztowy okrągły, częściowo zatarty W Schwarzenberg w Saksonii mieściła się fabryka sprzętów metalowych F. W. Kutzscher, dla której musiała pracować Jadwiga Czerwińska

Czerwińska Barbara

Cykl: Dokumenty ze zbiorów Wojciecha Plebańskiego - Wezwanie [dot. odrobienia szarwarku melioracyjnego]

Wezwanie nr 193 wystawione przez Zarząd Gminy w Gniechowicach na nazwisko Daniel Słomka dot. odrobienia szarwarku melioracyjnego na rok 1947 z odręczną adnotacją Technika Powiatowego z Rejonowego Kierownictwa Robót Wodno-Melioracyjnych we Wrocławiu stwierdzającą wywiązanie się ze świadczenia w dniu 22.11.1947. Opatrzone pieczęciami Zarządu Gminy w Gniechowicach i odręcznym podpisem wójta oraz pieczęcią i odręcznym podpisem Technika Powiatowego z Rejonowego Kierownictwa Robót Wodno-Melioracyjnych we Wrocławiu.

Zarząd Gminy w Gniechowicach

Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR Adam Żarski

Wspomnienia Adama Żarskiego dot. II wojny światowej spędzonej w Borysławiu, okupacji radzieckiej i niemieckiej, działalności w Armii Krajowej, walk partyzanckich, schwytania przez władze komunistyczne, wywózce do Kazachstanu, ciężkich warunków pracy w obozach pracy, głodu, biedy. Autor opisuje szczegółowo kilka sytuacji, które obrazują rzeczywistość polskich zesłańców. Maszynopis został wydrukowany w 2003 r. przez Wrocławską Drukarnię Naukową PAN pod tytułem: "Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR".

Żarski Adam

Arbeitskarte = Karta pracy

wystawiona dla Selerowicz Stefan dnia 28 czerwca 1944 roku przez Arbeitsamt we Wrocławiu, na części odklejonej zdjęcie i odciski palców okaziciela oraz pieczęcie wystawcy

Ziółkowski Wojciech

Kartka pocztowa

korespondencja Aleksandry Godyckiej zam. w m. Włochy dziś w granicach administracyjnych Warszaway do syna Witolda Godyckiego-Ćwirko przebywającego na robotach przymusowych w Sangerhausen dziś Republika Federalna Niemiec, kraj związkowy Saksonia-Anhalt;

Aleksandra Godycka