Wrocław, 27-02-1989, Uniwersytet Wrocławski, spotkanie Lecha Wałęsy ze studentami. N/z na pierwszym planie od lewej Grzegorz Schetyna, Lech Wałęsa, Ludwik Turko. Fot. NAF Dementi
Warszawa 06-02-1989. Obrady okrągłego stołu, pierwsze posiedzenie, n/z strona rządowa, trzeci z lewej Stanisław Ciosek, czwarty z lewej gen. Czesław Kiszczak. Fot. NAF Dementi
Ugrupowanie Niepodległościowe Zamek wzywa do bojkotu wyborów czerwcowych w 1989 r., uznając, że w obradach Okrągłego Stołu "zdecydowanie zwyciężyli komuniści"
Treść ulotki zawiera 10 punktów: 1. informacja o wprowadzeniu powszechnej indeksacji stawek płac zasadniczych 2. warunki pierwszej indeksacji 3. warunki następnych indeksacji 4. podstawa wprowadzenia indeksacji oraz dalsze ich warunki 5. wprowadzenie przymusu wypłacalności związanego z możliwościami finansowymi zakładów i zobowiązanie rządu do skorelowania wzrostu funduszu płac wolnego od obciążeń ze wzrostem cen 6. wprowadzenie corocznych negocjacji ws. indeksacji między związkami zawodowymi i przedstawicielami pracodawców 7. zapowiedź powołania komisji ds. wskaźników cen i kosztów przy GUS 8. związki zawodowe zwracają się do swych członków i sympatyków o niewystępowanie o większe podwyżki płac 9. informacja o waloryzacjach emerytur i rent 10. informacja o zasiłkach rodzinnych; podpisano: KW Centrum Demokratyczne
Tekst Kornela Morawieckiego, napisany dla paryskiej "Kultury", będący analizą sytuacji politycznej w Polsce, a w szczególności działalności kierownictwa NSZZ "Solidarność" w okresie od grudnia 1987 r., do początku 1989 r.; autor, będąc zwolennikiem radykalnej zmiany ustroju, krytycznie odnosi się do owych działań, uznając je za zmierzające do reformowania systemu politycznego, a nie do jego obalenia; domaga się określenia intencji przez kierownictwo NSZZ "Solidarność" - czy chce ono reformy, czy zmiany; uznaje stronę komunistyczną za niezdolną do długofalowych, skutecznych reakcji i domaga się silnego na nią nacisku; jednocześnie wyraża poparcie dla NSZZ "Solidarność" jako dla jedynego czynnika zdolnego pozbawić PZPR monopolu na władzę; deklaruje rozwój działalności informacyjnej i kształceniowej poprzez nadawanie niezależnych audycji radiowych, jego celem jest dotarcie do osób związanych z reżimem - członków partii, milicji i wojska; opowiada się za pozostaniem w konspiracji, zamiast ujawniania się
Relacja biograficzna Bogdana Szyszko. W pierwszej kolejności świadek opowiadał historię swojego życia w konwencji swobodnej narracji. Wspominał rodziców i swoje dzieciństwo. Następnie przeszedł do wspomnień o Bitwie Wrocławskiej. Nie brał w niej udziału, ale mimo to został aresztowany i internowany. Po tym wydarzeniu postanowił zaangażować się w działalność opozycyjną. Zajmował się kolportażem, zaczął od „Solidarności Nauczycielskiej”. Roznosił materiały różnych organizacji, a główną jego motywacją była walka o szeroko pojętą wolność (m.in. wolność słowa). Studia skończył w 1991 r. i zaczął pracę jako laminator. Obecnie jest wydawcą książek. W kolejnej części zostały zadane świadkowi pytania m.in.: jak postrzegał system polityczny PRL, czy był to wg niego ustrój komunistyczny, stosunek do okrągłego stołu oraz o pielgrzymkę Jana Pawła II do Wrocławia w 1983 r.
Katowice, 16-12-1989. Kopalnia „Wujek”, rocznica masakry górników przez oddział milicji obywatelskiej (ZOMO), w grudniu 1981. N/z premier Tadeusz Mazowiecki. Fot. NAF Dementi
Świadek historii zwięźle omawia swoją historię życia, skąd pochodzi, wspomina rozpoczęcie nauki w Liceum Medycznym w Lubinie, Pochody pierwszomajowe, ślub w 1981 roku. Przedstawia realia życia w czasie Stanu wojennego. Rozmówczyni wspomina kilka dat i wydarzeń, które w szczególny sposób zapamiętała, jak np. rozruchy w Lubinie w 1982 roku, wycofanie wojsk rosyjskich z Polski w 1993 roku, wstąpienie do Unii w 2004 roku, Powódź w 1997 roku. Następnie w krótki sposób opowiada o swoich rodzicach oraz wyborze szkoły średniej. Ważnymi częściami wywiadu są aspekty społeczno-gospodarcze związane z Transformacją ustrojową w 1989 roku, tj. Świadek historii dokonuje niejako porównania czasu sprzed i po dokonanych zmianach. Kolejnym ważnym wątkiem jest temat Powodzi z 1997 roku. W tym przypadku rozmówczyni omawia m.in. jak wyglądała pomoc ofiarom Powodzi. Wywiad zakończony jest podsumowaniem życia przez Świadka.
Wrocław 17-04-1989. Zebranie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. N/z od prawej Władysław Frasyniuk, prof. Czesław Hernas, prof. Mieczysław Zlat, Adolf Juzwenko, prof. Andrzej Morawiecki. Fot. NAF Dementi
Wrocław 17-04-1989. Zebranie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. N/z od lewej Adolf Juzwenko, prof. Mieczysław Zlat, stoją od lewej Rafał Dutkiewicz, Ireneusz Guszpit. Fot. NAF Dementi
Wrocław 17-04-1989. Zebranie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. N/z od lewej Jan Jaromir Aleksiun, prof. Czesław Hernas, prof. Andrzej Morawiecki. Fot. NAF Dementi
Wrocław 17-04-1989. Zebranie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. N/z od lewej prof. Mieczysław Zlat, z prawej Jan Jaromir Aleksiun. Fot. NAF Dementi
Wrocław 17-04-1989. Zebranie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. N/z od lewej prof. Franciszek Połomski, Romuald Siepsiak. NN, Tytus Czartoryski (z tylu), pierwsza z prawej Ewa Szumańska. Fot. NAF Dementi
Wrocław 17-04-1989. Zebranie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. N/z od prawej Rafał Dutkiewicz, Lothar Herbst, z tylu stoi Jarosław Obremski, obok siedzi Władysław Stasiak, obok Herbsta Ewa Szumańska, Barbara Trzeciak-Pietkiewicz, z tylu siedzi Paweł Wrabec. Fot. NAF Dementi
Lublin 13-04-1989. Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL). N/z Dariusz Wójcik, kandydat Konfederacji Polski Niepodległej (KPN) w wyborach do Sejmu. Fot. NAF Dementi
Lublin 13-04-1989. Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL). N/z pierwszy z prawej Dariusz Wójcik, kandydat Konfederacji Polski Niepodległej (KPN) w wyborach do Sejmu. Fot. NAF Dementi
Lublin 13-04-1989. Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL). N/z Dariusz Wójcik, kandydat Konfederacji Polski Niepodległej (KPN) w wyborach do Sejmu. Fot. NAF Dementi
Lublin 13-04-1989. Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL). N/z pierwszy z prawej Dariusz Wójcik, kandydat Konfederacji Polski Niepodległej (KPN) w wyborach do Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa marzec 1989. Krakowskie Przedmieście, Uniwersytet Warszawski. Plakat informujący o konferencji: „Droga do wolności i demokracji w Polsce”. Fot. NAF Dementi
Nagranie relacji biograficznej Eugeniusza Szabanowskiego. Pierwsza część miała konwencję swobodnej narracji. Świadek rozpoczął ją od wspomnień o swoich przodkach. Jego pradziadek brał udział w wojnie rosyjsko-tureckiej w 1878 r., dziadek walczył pod Verdun w czasie I wojny światowej, a ojciec najpierw w Armii Czerwonej w wojnie zimowej, a później w Wehrmachcie pod Stalingradem. Świadek wychowywał się na Śląsku, skąd pochodziła jego matka. Ojciec przed wojną mieszkał pod Grodnem. Swoją przyszłą żonę poznał w Szczecinie. Szabanowski od lat 70. Był zaangażowany w działalność opozycyjną. W czasie strajków sierpniowych w 1980 r. pracował i strajkował w tyskim browarze (był tam kierowcą). Zakładał tam również MKZ. Główną częścią jego relacji było jednak wspomnienie powołania na ćwiczenia do wojska w lutym 1983 r. Podczas ich trwania wyraził sprzeciw wobec planów wyjścia przez jego oddział z bronią na Wrocław. Dzięki temu akcja została cofnięta, a Szabanowski został karnie przesunięty na kuchnię, gdzie przebywał do końca marca 1983 r., a więc do zakończenia swojego pobytu na ćwiczeniach. Następnie zostały zadane pytania dotycząc m.in. powodów i celów zaangażowania opozycyjnego, ścieżki zawodowej oraz stosunku do okrągłego stołu i transformacji ustrojowej. Świadek przekazał także kopie wpisów z książeczki wojskowej oraz listu, w który wyjaśnia co się wydarzyło podczas jego pobytu na ćwiczeniach wojskowych pod Wrocławiem.
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. N/z drugi z lewej Józef Pinior. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. N/z trzeci z lewej Józef Pinior. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Wrocław 22-06-1989. Demonstracja zorganizowana przez PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 30-06-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, zorganizowana przez KPN, PPS i SW przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. N/z Leszek Moczulski. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Warszawa 04-07-1989. Demonstracja pod hasłem: „Jaruzelski musi odejść”, przeciw kandydaturze gen. Wojciecha Jaruzelskiego na urząd prezydenta, zorganizowana przez KPN przed gmachem Sejmu. Fot. NAF Dementi
Nagranie relacji biograficznej Wojciecha Krawczuka. Pierwsza część miała konwencję swobodnej narracji. Świadek rozpoczął ją od wspomnień o swoim dziadku (uczestniku wojny polsko-bolszewickiej) oraz ojcu. Jego rodzina przyjechała do Wołowa z Kresów Wschodnich w 1946 r. Następnie Krawczuk przeszedł do opowiadania o swoim zaangażowaniu w opozycję. Od najmłodszych lat (od 1976 r.) słuchał Radia Wolna Europa, pamięta też strajk z sierpnia 1980 r. w wołowskim PKS. Zaangażował się w opozycję od marca 1981 r. (wydarzenia bydgoskie). Głównie zajmował się kolportażem oraz niszczeniem napisów prorządowych w przestrzeni Wołowa. W 1982 r. był aresztowany i przesłuchiwany przez ok. 3 godziny. Od 1983 r. pracował i uczył się we Wrocławiu. Stamtąd przywoził bibułę do Wołowa. O szczegółach swojego pobytu w wojsku nie chciał mówić. Następnie zostały zadane pytania dotyczące m.in.: rodziny, powodów i celów zaangażowania w opozycję, stosunku od okrągłego stołu i jego konsekwencji oraz o uczestnictwo w pielgrzymce Jana Pawła II we Wrocławiu
Jan Bortkiewicz, opisuje swoją działalność fotograficzną w miesięczniku "Odra" i "Polska",a następnie opowiada o wybuch stanu wojennego, podjęciu nowej pracy w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu jako wykładowca fotografii, obrady okrągłego stołu.Zakres chronologiczny: 1960-1989Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mielec (woj. podkarpackie), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)
