Relacja Jerzego Sygneckiego, nauczyciela historii, tłumacza języka niemieckiego. Świadek opowiada o swoich doświadczeniach z II wojny światowej, którą przeżył wraz z rodziną na Kujawach, o tym jak Niemcy traktowali, osoby nie ukrywające swojego polskiego pochodzenia, oraz jak odnosili się do nich Polacy przybyli po '45 roku na Kujawy, o sytuacji w rejonie nadgranicznym, edukacji, życiu codziennym, pracy naukowej i rozwoju Gorzowa Wielkopolskiego.   Zakres chronologiczny: 1941 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Złotów (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Oranienburg (Niemcy), Berlin (Niemcy), Bielefeld (Niemcy), Lipsk (Niemcy)

Relacja Weroniki Bernaś dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków bytowych całej rodziny w trakcie wojny, na kielecczyźnie, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedleniu się w Świdnicy. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Tempoczów-Rędziny (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie), Korczyn Wielki (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Sosnowiec (woj. śląskie), Skalmierz (pow. sieradzki, woj. łódzkie)

Relacja Weroniki Gospodarskiej dot. II wojny światowej na Wołyniu, okrutnych morderstw na ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek opowiada o konkretnych morderstwach swoich sąsiadów i krewnych, ucieczce Polaków przed banderowcami, strachu i ciężkiej sytuacji materialnej, przesiedleniu się za Bug a następnie na Dolny Śląsk, edukacji, pracy i relacjach osobistych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Rudnia (Ukraina), Jamki (Ukraina), Krzemieniec (Ukraina), Troczyn (Ukraina), Antonówka (Ukraina), Hrubieszów (woj. lubelskie), Robkowice, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Kisielówka (Ukraina)

Relacja Franciszka Kowalskiego dot. życia codziennego przed II wojną światową i w jej trakcie w kresowym miasteczku Buczacz i jego okolicach. Świadek opowiada o stosunkach społecznych, relacjach między Polakami a Żydami i Ukraińcami, okupacji niemieckiej i radzieckiej, konfliktach narodowościowych, mordowaniu Żydów przez Niemców, akcjach nacjonalistów ukraińskich przeciwko Polakom, wywózce do obozów pracy w Niemczech, zakończeniu wojny, powrocie do Polski, edukacji i życiu codziennym.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Buczacz (Ukraina), Czortków (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Plaszow (Płaszów), Stanisławów (Ukraina), Hanower (Niemcy), Berlin (Niemcy), Żórawina (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Marii Maleńczak dot. II wojny światowej, sytuacji Polaków na Wołyniu, rzezi wołyńskiej, okrutnych morderstw ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek wspomina konkretne osoby z własnej rodziny oraz sąsiadów, którzy stracili życie, opowiada o ucieczce z terenów opanowanych przez Ukraińców, przesiedleniu się na Ziemie Zachodnie, organizacji życia po wojnie, edukacji, działalności w organizacjach młodzieżowych, pracy nauczycielki i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Kamionka (Ukraina), Bohorodyczyn (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Izbiczno (woj. wielkopolskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Racibórz (woj. śląskie), Żukocin (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Majdańska Huta (Ukraina), Horodenka (Ukraina)

Relacja Tadeusza Szewczyka dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, sytuacji ludności cywilnej w małych miejscowościach na Podolu, stosunków społecznych między Polakami, Ukraińcami i Żydami. Świadek opowiada o mordach jakich dokonywali ukraińscy nacjonaliści na Polakach, wspomina konkretne przypadki ze swojej rodziny oraz najbliższych znajomych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945   Miejsca wydarzeń: Jagielnica, miasteczka i wsie na Podolu w większości już nieistniejące, Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Czortków (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Bereza Kartuska (obw. brzeski, Białoruś), Skole (Ukraina), Sopot (woj. pomorskie)

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Relacja Elżbiety Szlapińskiej dot. II wojny światowej, uprowadzenia ojca oraz wiadomości o jego śmierci, przymusowego przesiedlenia, ciężkich warunków transportowych, osadnictwa na ziemiach zachodnich oraz organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsce wydarzeń: Stanisławów (Ukraina), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Tadeusza Sochackiego dotyczące konfliktów polsko-ukraińskich w czasie II Wojny Światowej, okupacji radzieckiej i pracy przymusowej ojca świadka, przyjazdu na Ziemie Odzyskane, pierwszych lat życia i stosunków z zastałymi na miejscu Niemcami, niepokojów społecznych związanych m. in. z rozdziałem dóbr materialnych i prowokacjami UB, wciągnięcia autora do struktur Związku Młodzieży Polskiej, życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Helenków (Ukraina), Kozowa (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Wiry (pow. Sobótka, woj. dolnośląskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Witnica (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie). Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jagodnik (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Maniów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Mietków (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Irminy Wilczewskiej dotyczące pierwszych dni II Wojny Światowej, życia codziennego w warunkach okupacji radzieckiej i niemieckiej, przeprowadzki na Ziemie Odzyskane i pierwszego okresu pobytu tamże   Zakres chronologiczny: 01.09.1939 - 1949   Miejsca wydarzeń: Skaje (pow. Grajewo, woj. podlaskie), Boguszów-Gorce (pow. Wałbrzych, woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. Świdnica, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Felicji Bobrowskiej dotyczące pierwszych lat jej pobytu w Szczecinie i służby wojskowej jej męża w czasie II Wojny Światowej   Zakres chronologiczny: 1941 - 1948   Miejsca wydarzeń: Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie)

Wspomnienia Aleksandra Januszkiewicza dotyczące jego wstąpienia i działalności w Armii Krajowej w czasie II Wojny Światowej w Wilnie, werbowania i szkolenia nowych żołnierzy, walk o Wilno w 1944 r., internowania przez Rosjan i ucieczki z obozu, przesiedlenia do Ostródy i ucieczki przed prześladowaniem ze strony UB do Wrocławia, pracy w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, stosunków ze współpracownikami, działalności opozycyjnej i działalności w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1996   Miejsca wydarzeń: Dawidziszki (Litwa), Kowno (Litwa), Poniewież (Litwa), Wilno (Litwa), Miedniki (Litwa), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Młoty (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Teheran (Iran), Workuta (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Romualda Stankiewicza dotyczące jego ojca Władysława, który uczestniczył w kampanii wrześniowej, był członkiem konspiracyjnej organizacji "Olimp" zajmującej się działalnością wywiadowczą we Wrocławiu w czasie II Wojny Światowej, więźniem obozów w Oświęcimiu, Rogoźnicy i Oranienburgu, następnie pracował w urzędach celnych w Mieroszowie i Darłowie, miał styczność z dolnośląskimi Niemcami tuż po wojnie, działał też w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na rzecz więźniów obozów koncentracyjnych oraz postawienia pomnika ku czci członków organizacji "Olimp"   Zakres chronologiczny: 1939 - 1979   Miejsca wydarzeń: Darłowo (woj. zachoniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdynia (woj. pomorskie), Berlin (Niemcy), Oranienburg (Niemcy), Rogoźnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie)

Wspomnienia Paulina Kości, dotyczące walk partyzanckich na lubelszczyźnie, wkroczenia wojsk radzieckich i zbrodni hitlerowskiej w tym rejonie, następnie osadnictwa na tzw. Ziemiach Odzyskanych, organizacji życia i sporów z władzą komunistyczną, represji wobec Polaków wracających z armii polskich stacjonujących na Zachodzie, ucieczki jednego z pilotów wojskowych ppor. Franciszka Jareckiego na Zachód i codziennej służby wojskowej w batalionie obsługi lotniska.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1957   Miejsca wydarzeń: Chrzanów (pow. Janów Lubelski, woj. lubelskie), Kalinówka (pow. Rudna, woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Goraj (woj. lubelskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie)

Wspomnienia Stanisława Kuzynowskiego dotyczące epizodu walki z Niemcami podczas II Wojny Światowej, przyjazdu do Szczecina, zetknięcia się z mieszkającymi tam jeszcze Niemcami oraz pracy w Milicji Obywatelskiej   Zakres chronologiczny: 1944 - 1951   Miejsca wydarzeń: Piaski (woj. lubelskie), Siedliszczki (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Wspomnienia Zdzisława Pawlaka dotyczące jego edukacji w warunkach wojennych, prób dostania się na studia wyższe i trudności z tym związanych (wynikających z politycznej postawy świadka), następnie studiów w Warszawie i przenosin do Wrocławia; świadek wymienia wykładowców poszczególnych przedmiotów Politechniki Wrocławskiej, opisuje pracę we wrocławskich Miejskim Biurze Projektowym i Wojewódzkim Biurze Projektowym przedstawiając realia pracy architekta w warunkach zakreślonych przez ustrój komunistyczny oraz omawiając niektóre projekty aż po czasy współczesne.   Zakres chronologiczny: 1943 - 2012   Miejsca wydarzeń: Pająków (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Karole (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Łaguszów (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (woj. dolnośląskie), Obornicki Śląskie (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Jana Specylaka dotyczące służby wojskowej jego ojca w czasie II Wojny Światowej, procesu przesiedlenia jego rodziny z Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane, stosunków z Ukraińcami i Łemkami, którzy przyjechali do miejsca zamieszkania świadka, realiów transportu i znajdywania nowego gospodarstwa pod Wrocławiem, stosunków z zastanymi na miejscu Niemcami, życia codziennego w pierwszych latach powojennych, kolektywizacji w Polsce i represji UB wobec opornych rolników - świadek wymienia konkretne osoby będące ofiarami tych represji.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1978   Miejsca wydarzeń: Wołostków (Ukraina), Mielnik (Czechy), Sądowa Wisznia (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Piotrków Borowski (pow. Strzelin, woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oława (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)

Wspomnienia Teresy Bielawskiej-Tryby dotyczące wywózki jej i jej mamy do obozu pracy w Železným Brodzie i Hochenelbe (Vrchlabí) podczas II Wojny Światowej, pracy i warunków tamże, planu najbliższej okolicy, rozłączenia z matką wywiezioną do obozu koncentracyjnego, prawdopodobnie Briesen, pod koniec wojny oraz wyzwolenia obozu Hochenelbe i atmosfery w tym momencie panującej; świadek wspomina też pojawienie się konnego patrolu czeskich partyzantów i powrót do Polski.   Zakres chronologiczny: 1943 - 1945   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Železný Brod (Czechy), Vrchlabí (Czechy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Liberec (Czechy), Trutnov (Czechy)

Relacja Janusza Deglera dotycząca wczesnego dzieciństwa w realiach II Wojny Światowej, życia codziennego i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i studiów w powojennym Wrocławiu - profesor wspomina środowisko akademickie Wrocławia, zwłaszcza związane z Instytutem Filologii Polskiej, następnie swoje zainteresowanie Witkacym (S. I. Witkiewicz), pracę w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (m. in. wyjazdy do Ameryki Południowej) i wrocławskim oddziale Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej, a także problemy z cenzurą i Służbą Bezpieczeństwa; świadek opowiada też o przemianach po 1956 r., sytuacji w PWST podczas stanu wojennego oraz o wrocławskich kawiarniach i miejscach spotkań światka akademickiego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Sosnowiec (woj. śląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kamienica Polska (pow. częstochowski, woj. śląskie), Glasgow (Wielka Brytania), Bornholm (Dania), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Relacja Władysława Bogdanowicza dotycząca losów jego rodziny w czasie II Wojny Światowej na wileńszczyźnie, wstąpienia do Armii Krajowej w Lesie Grandowskim i akcjach konspiracyjnych, życia codziennego i kolektywizacji w Litewskiej SRR do 1956 r., przymusowego powołania do szkoły mechanicznej niedaleko Olity, powołania do Armii Czerwonej, przyjazdu do Polski i pracy w PGR, przyjazdu do Szczecina i obserwacji pacyfikacji Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego podczas protestów w grudniu 1970 r.; świadek podaje istotne szczegóły, np. rozpoznaje formacje militarne, tłumaczy konsekwencje sprzeciwiania się władzom radzieckim, wskazuje stronę agresywną podczas demonstracji w grudniu 1970 r. itp.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1991 Miejsca wydarzeń: Pajauta (woj. wileńskie, Litwa), majątek Oława k. Olity (Litwa), Taszkient (Uzbekistan), Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Słupsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Stefanii Młyniec, z d. Ofiara, dotycząca jej lat dziecinnych w kolonii polskiej w Firminy i nauki w Villard-de-Lans we Francji, następnie przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane; wypowiedzi uzupełnia syn świadek, Eugeniusz Młyniec, rozwijając głównie wątek życia codziennego wśród reemigrantów z Francji w Jedlinie Zdroju.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2015   Miejsca wydarzeń: Firminy (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wieliczka (woj. małopolskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Cannes (Francja), Londyn (Wielka Brytania), Ricamarie (Francja), Le Chambon-Feugerolles (Francja)

Relacja Renaty Fyda-Karwowskiej, córki polskiego attaché wojskowego we Francji, wysłanego tam z powodu politycznych zawirowań w Polsce w l. 30. XX w.; świadek opowiada o swoich rodzicach i życiu na kresach wschodnich przed II Wojną Światową, nauce we francuskiej szkole podstawowej i liceum polskim w Villard de Lans, nauczycielach i koleżankach, rzeczywistości wojennej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, wstąpieniu do Związku Harcerstwa Polskiego, zainteresowaniach lekkoatletycznych, studiach architektonicznych i członkostwie w Akademickim Związku Sportowym na Politechnice Gdańskiej, pracy w szczecińskich przedsiębiorstwach "Miastoprojekt" i "Inwestprojekt"; świadek wtrąca też refleksje na temat obyczajowości i różnicach kulturowych polsko-francuskich   Zakres chronologiczny:1918-1960   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Paryż (Francja), Villard de Lans (Francja), Grenoble (Francja), Compiègne (Francja), Dachau (Niemcy), Mauthausen (Austria), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodnopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Mandelieu-la-Napoule (Francja), Cannes (Francja), Helsinki (Finlandia), Londyn (Wielka Brytania), Moskwa (Rosja)

Relacja Ireny Mróz z d. Adamczyk dotycząca jej dzieciństwa we Francji, nauki w polskich liceach w Villard de Lans i Paryżu, warunkach życia i warunkach nauczania, atmosferze w nich panującej, nauczycielach oraz koleżankach i kolegach, zmianach w szkołach pod koniec wojny związanych z przemianami politycznymi w Polsce, a także o działalności w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, wydarzeniach w Vassieux-en-Vercors i pomocy w ukrywaniu jednego z dowódców polskiej konspiracji, na końcu o przyjeździe na tzw. Ziemie Odzyskane, pracy i życiu codziennym w powojennym Wałbrzychu.   Zakres chronologiczny: 1929-1956   Miejsca wydarzeń: Tocquegnieux (Francja), Ricamarie (Francja), Villard de Lans (Francja), Paryż (Francja), Lyon (Francja), Grenoble (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wielkopole (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja Władysława Wieczorka dotycząca życia codziennego w polskiej kolonii w Trumilly w Alzacji, warunków pracy, szkolnictwa francuskiego i polonijnego, nauki i życia w polskim liceum w Paryżu, relacji polsko-francuskich i rzeczywistości wojennej we Francji, organizacjach polonijnych, następnie świadek opowiada o repatriacji i warunkach życia podczas jej trwania, a także o pierwszym okresie pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych w Bolesławcu, wspomina też swoją pracę we wrocławskich przedsiębiorstwach PAFAWAG, Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, Zakłady Sprzętu Grzewczego oraz pobyt w Tunezji na kontrakcie zarobkowym; relacja jest nasycona wieloma szczegółami i pobocznymi wątkami wnoszącymi dodatkowe informacje na tematy obyczajowe i społeczne w optyce relacji polsko-francuskich i relacji polskich imigrantów z różnych stron Europy.   Zakres chronologiczny: 1930-2015   Miejsca wydarzeń: Ormoy-le-Davien (Francja), Trumilly (Francja), Paryż (Francja), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Bordeaux (Francja), Chomentówek (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Susa (Tunezja), Tunis (Tunezja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Relacja Stanisławy Musiał-Bielińskiej, dotycząca emigracji zarobkowej jej ojca do Francji, jej nauki w szkołacj francuskich i liceum polskim w Villard-de-Lans, nauczycieli, koleżanek i kolegów, działalności ojca w Towarzystwie Uniwersytetu Robotniczego a jej samej w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, życia codziennego w kolonii górniczej w Hénin-Liétard, następnie pracy jako nauczycielka w polskich szkołach na północy Francji, wydaleniu z Francji z powodów politycznych; świadek traktuje niektóre wątki szczegółowo, np. system szkolnictwa francuskiego, porównanie szkół francuskich i polskich, niektóre wydarzenia z okresu przedwojennego i wojennego   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Fouqières-lès-Lens (Francja), Hénin-Liétard (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Paryż (Francja), Lille (Francja), Beaumont-en-Artois (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaćmierz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Borysław (Ukraina), Czarny Bór (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Relacja Ryszarda Bogdańskiego dotycząca emigracji jego rodziców do Francji, motywów i okoliczności, jego dzieciństwa we Francji, nauki w szkole francuskiej i polskim liceum w Villard-de-Lans, życia codziennego w tejże szkole, podziałów społecznych i politycznych wśród polonii francuskiej, zetknięcia z partyzantką polską we Francji, następnie przejazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki w liceum handlowym w Wałbrzychu i pracy w tamtejszej kopalni "Chwalibóg", służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim; świadek wtrąca wiele anegdot i interesujących ocen grup społecznych, rozwija wątek walk partyzanckich w rejonie Villard-de-Lans, mówi też o swoich poglądach politycznych   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Rouen (Francja), Le Martinet (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Pińsk (Białoruś), Będzin (woj. śląskie), Jedlina Zdrój (woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Głuszyca (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Gniezno (woj. wielkopolskie)

Relacja Jana Szymona dotycząca wywózki jego rodziny do obozu pracy w rejonie Archangielska, następnie do obwodu Nukus nad Amu-darią i do sowchozu na Zaporożu na Ukrainie; świadek szczegółowo opisuje warunki życia w obozie i sowchozie, racje żywnościowe, wygląd baraków, ocenia ilość osób, opisuje pracę i podaje niektóre szczegóły dotyczące miejscowej ludności, następnie opowiada skrótowo historię swego brata, który wstąpił do oddziałów gen. Władysława Andersa oraz siostry zaginionej w Azji Środkowej i odnalezionej przez brata   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: kresy wschodnie II Rzeczpospolitej, Kujbyszew (obwo nowosybirski), Archangielsk (obwód archangielski Rosyjska FSRR), obwód nukuski (Uzbecka SRR), obwód zaporoski (Ukraińska SRR), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie)

Relacja Ireny Jessy dotycząca jej życia we wsi Walkowice w czasie II Wojny Światowej, wydarzeń z początku i końca wojny, pracy jako służąca w domu niemieckiego pracownika śluzy na rzece Noteć, następnie relacji z osiedlającymi się w regionie repatriantami, a także powojennej pracy na śluzie i życia codziennego; świadek wspomina też ostatnie lata przedwojenne i działającą w regionie organizację Młode Polki   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Walkowice (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Nowie (pow. ujski, woj. wielkopolskie), Drezdenko (pow.strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Jana Jura dotycząca jego dzieciństwa spędzonego w małej miejscowości na pograniczu polsko-niemieckim, warunków życia, pracy u okolicznych gospodarzy, próbach założenia sklepu, relacji z Niemcami, w tym zamieszkującymi po polskiej stronie granicy, następnie szeroko omówione są zdarzenia z czasów II Wojny Światowej, pracy u niemieckich osadników, wkroczenie Rosjan na okoliczne tereny, kwestie szabrowania przez ludność mienia poniemieckiego, a także przyjazd nowych osadników z terenów wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swoich kolejnych pracach zarobkowych: stróża, pomocnika budowlanego, pracownika zakładów ogrodniczych i pracownika melioracji; świadek szczegółowo omawia wiele wydarzeń.   Zakres chronologiczny: 1930-1981   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Relacja Felicji Just dotycząca czasu przedwojennego, II Wojny Światowej i pierwszych lat powojennych we wsi Romanowo Górne i jej okolicach; świadek porusza wątki wzajemnych relacji Polaków i Niemców zamieszkujących te tereny, wydarzeń z czasów okupacji, momentu wybuchu wojny i wyzwolenia, przyjazdu repatriantów z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i wzajemnych stosunków z nimi, a także różne inne związane z administracją wsi (stróża, sołtys w czasie wojny, liczba katolików i protestantów)   Zakres chronologiczny: 1930-1955   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie)

Relacja Marii Dury dotyczących przesiedlenia jej rodziny w czasie II Wojny Światowej przez Niemców do Parczewa, życia w Parczewie i zetknięcia się tam z Żydami, powrotu do domu w 1945 r., i pracy po wojnie w świetlicy wiejskiej i jako sprzątaczka w fabryce płyt pilśniowych w Czarnkowie; świadek opowiada o okolicznościach wywózki, warunkach życia w Parczewie, kontaktach z ludnością żydowską i obserwacjach ich zwyczajów, trudnościach zastanych po powrocie do rodzinnej wsi (dawne gospodarstwa Polaków scalone w większe dla osadników niemieckich), relacjach z Polakami z Kresów Wschodnich, osadzonymi w okolicy po wojnie, wspomina też swoją pracę w Klubie Rolnika, przedwojenną ludność niemiecką w regionie, losy poszczególnych postaci ze wsi.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Parczew (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wieleń (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Białystok (woj. podlaskie), Tarnów (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Berlin (Niemcy)

Relacja Stefanii Terleckiej dotycząca jej życia w czasach II Wojny Światowej i powojennych; świadek opowiada o pracy swojej matki i aresztowaniu ojca w czasie okupacji niemieckiej, o osiedleniu się w Romanowie tuż po wojnie i pracy zarobkowej, pytana wspomina ogólnikowo o repatriantach osiedlających się w okolicy, mówi też o miejscowym dialekcie, tzw. platówie   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krosina (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Jędrzejewo (woj. wielkopolskie), Wodzisław Śląski (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Jerzego Dąbrowskiego dotycząca jego życia w Poznaniu i Trzciance, głównie w pierwszych latach powojennych, ale obecne są również wątki wojenne, jak szykanowanie Polaków przez Niemców i moment wkroczenia wojsk niemieckich do Poznania; świadek skupia się na sytuacji w powojennej Trzciance, stosunkach z miejscowymi Niemcami i przyjezdnymi Polakami z Kresów Wschodnich, opowiada o wysiedleniu Niemców i tragicznych sytuacjach z tym związanych (samobójstwo niemieckiej rodziny), o porządkowaniu miasta ze zniszczeń wojennych, zmianach urbanizacyjnych, próbach integracji społecznej (teatr), wspomina też swoją służbę wojskową w kopalni "Bolesław Chrobry" w Wałbrzychu, oprócz tego wtrąca wiele ciekawych obserwacji społecznych   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina), Baranowicze (Białoruś), Swąrzedz (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Relacja Jana Zalewskiego zawierająca jego wspomnienia z czasów II Wojny Światowej, opis pracy przymusowej przy kopaniu rowów przeciwczołgowych dla Niemców nad Narwią, ucieczkę na stronę rosyjską, następnie pracy przy odbudowie Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu, służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim w szkole oficerskiej w Jeleniej Górze i Polskiej Marynarce Wojennej, pracy w przedsiębiorstwie "Budpol" i Szpitalu 40-lecia na stanowisku kierownika obrony cywilnej; świadek wspomina niektóre wydarzenia i anegdoty z okresu służby wojskowej, niektóre mające zasięg międzynarodowy, opowiada o niektórych procedurach związanych z militaryzacją zakładów pracy, mówi o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego i działalności propagandowej państwa w latach 70.-80., w relacji obecne są też osobiste odczucia świadka związane z sytuacją międzynarodową w okresie zimnej wojny   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: tereny woj. podlaskiego nad Narwią, Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Hel (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachoniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Hieroszima (Japonia), Nagasaki (Japonia)

Wspomnienia Romana Sutko z wywózki na Sybir, pobytu w obozie, repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, służby wojskowej i szkolenia na kombajnistę w PGR; świadek dużo miejsca poświęca historii swojego ojca, który wstąpił do armii gen. Andersa i pozostał po wojnie w Anglii, oraz prób utrzymania z nim kontaktu przez rodzinę   Zakres chronologiczny: 1940-1986   Miejsca wydarzeń: Asowyja (Osowa, Białoruś), Nawagrudak (Nowogródek, Białoruś), Archangielsk (daw. ZSRR), Saratow (daw. ZSRR), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Piekary (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Norwich (Wielka Brytania)

Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Wspomnienia Longiny Nowickiej, głównie dotyczące okresu II Wojny Światowej, ucieczki przed zbliżającym się frontem, represji podczas okupacji, wywózki do Niemiec do pracy przymusowej, powrotu do domu rodzinnego w 1945 r., osobistych losów powojennych świadek - dwukrotnego małżeństwa, przeprowadzki z Koźmina do Jędrzejewa, trudnościach związanych ze znalezieniem domu; świadek przywołuje też postawy poszczególnych Niemców i osób niemieckiego pochodzenia, zwracając uwagę na różne zachowania wobec Polaków; opowiada o warunkach pobytu w Stuttgarcie, przytacza poszczególne wydarzenia z okresu okupacji.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Koźmin (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Września (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Zduny (pow. krotoszyński, woj. wielkopolskie), Jarocin (woj. wielkopolskie), Stuttgart (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Wspomnienia Elżbiety Kozy, dotyczące okresu II Wojny Światowej w Gulczu i powojennego czasu w okolicy; świadek opowiada o eksmisji swojej rodziny przez Niemców, wkroczeniu Armii Czerwonej i zachowaniu się żołnierzy, o wysiedleniu Niemców, następnie o sytuacji w Gulczu, parcelacji majątku miejscowych posesjonatów, stosunkach z repatriantami zza Buga, pracy w Radach Narodowych w Ciszkowie i Czarnkowie; świadek wspomina warunki bytowe z czasów II Wojny Światowej i czasów powojennych, dużo uwagi poświęca odmiennościom Polaków z kresów wschodnich i Wielkopolan, wspomina wycieczkę za Noteć, mówi o miejscowej szkole i parafii.   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Ciszkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Ludmiły Muńko, wspominającej okres II Wojny Światowej w swojej rodzinnej wsi Sieniawka na dzisiejszej Białorusi, wkroczenie wojsk radzieckich we wrześniu 1939 r., przejście frontu latem 1944 r. i zniszczenie wsi, pobyt u rodziny ojca, następnie tzw. repatriację i przyjazd do Wielkopolski, ukończenie szkoły i zdobycie uprawnień pedagogicznych, a także niełatwą koegzystencję z Polakami z zachodniej Polski; świadek opowiada o swojej wieloetnicznej rodzinie, zwyczajach i relacjach w niej panujących, a także o społeczeństwie rodzinnej wsi; przytacza zdarzenia z okresu okupacji radzieckiej; wiele miejsca i refleksji poświęca stosunkowi autochtonów z Wielkopolski do przyjezdnych Zabużan; podaje też wiele szczegółów dotyczących życia codziennego   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Sieniawka (daw. pow. nieświeski, Białoruś, wieś nieistniejąca), Višniaviec (Wiśniowiec, Howiezna, daw. pow. nieświeski, Białoruś), Grzępy (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Huta (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Łowicz (woj. łódzkie), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś),  Iłowa (pow. żagański, woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Komorzewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Relacja Heleny Kadamus, dotycząca okresu II Wojny Światowej i wczesnych lat powojennych; świadek opowiada głównie o swoim pobycie w Niemczech w przymusowej pracy na rzecz rodziny niemieckiej, później w obozie przejściowym dla tzw. osób przemieszczonych (displaced persons), następnie o przybyciu na tzw. Ziemie Odzyskane, przejęciu gospodarstwa rolnego i pierwszych latach pobytu; świadek wspomina też swoją rodzinną wieś Kłubowce, opisuje moment wywiezienia do Niemiec a później rzeczywistość obozu dla osób przesiedlonych; udziela odpowiedzi ogólnych, czasem zdawkowych, nie pogłębia ocen.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Kłubowce (daw. pow. tłumacki, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Etgersleben (Saksonia-Anhalt, Niemcy), Osnabrück (Dolna Saksonia, Niemcy), Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy), Lwów (Ukraina), Magdeburg (Niemcy), Wanzleben (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Trzcianka (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Radom (woj. mazowieckie)

Relacja Aleksandra Dowgiałło-Wierbila, dotycząca wywiezienia na Syberię, pobytu w kołchozie w okolicach Irkucka, pracy jako kontroler wydajności, następnie repatriacji i próbach znalezienia sobie stałego miejsca zamieszkania oraz pracy w biurze inżyniera strzałowego w kopalni w Jastrzębiu; świadek wspomina też lata swojego wczesnego dzieciństwa, śmierć rodziców, życie w domu dziecka w Wilnie w czasie II Wojny Światowej; najwięcej uwagi poświęca epizodowi syberyjskiemu, organizacji wywozu, pracy w kołchozie, życiu codziennemu, relacjom z napotkanymi ludźmi a także szczegółom przyrodniczym; pozostałe części relacji również nasycone są szczegółami.   Zakres chronologiczny: 1936-1970   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Surgieliszki (?, Litwa), okolice Irkucka (Syberia, ZSRR), Gdańsk (woj. pomorskie), Jastrzębie-Zdrój (woj. śląskie), Kuźnica Żelichowska (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Relacja Bronisławy Prymus, dotycząca jej rodzinnej wsi Rychlik (niem. Karolina) w okresie przedwojennym i powojennym; świadek przekazuje relacje swojej mamy oraz własne obserwacje; opowiada o swojej niemiecko-polskiej rodzinie, relacjach z innymi mieszkańcami - przy czym najwięcej uwagi poświęca okresowi powojennemu i swojej edukacji - wspomina też inne rodziny, które zdecydowały się po wojnie zostać we wsi, zmianach nazwisk i nauce języka polskiego; mówi o nazewnictwie Rychlika i jego ulic, rozplanowaniu i pozostałościach po niemieckiej przeszłości wsi, wspomina też relacje z przyjezdnymi repatriantami i życiu codziennym powojennego Rychlika.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Rychlik (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Śmieszkowo (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Miśk (Białoruś), Drezdenko (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Relacja Anny Strzelczyk, wspominająca zakończenie I Wojny Światowej w jej rodzinnej wsi oraz swoje losy podczas II Wojny Światowej; okresowi międzywojennemu świadek poświęca ledwie kilka zdań, wspomina rodzinę niemiecką, u której pracowała sezonowo, niechętną osobie Hitlera; główne wątki w relacji to ucieczka przed wojskami niemieckimi we wrześniu 1939 r. oraz praca przymusowa w fabryce broni w Dinslaken koło Essen; świadek wspomina szczegółowo poszczególne wydarzenia i osoby; wspomina też niemiecką administrację w okolicach Wielunia oraz osobę zarządcy, Ślązaka życzliwego Polakom; później świadek opisuje swoje małżeństwo i motywy przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane oraz swoje pierwsze lata w Malczycach; zapytana wspomina też zbrodnie niemieckie na Żydach w czasie wojny; pojawiła się też kwestia zakłamywania historii przez władze komunistyczne.   Zakres chronologiczny: 1914-1950 Miejsca wydarzeń: Naramice (pow. wieluński, woj. łódzkie), okolice Zduńskiej Woli (woj. łódzkie), Dinslaken (Nadrenia Północna-Westfalia, Niemcy), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Essen (Niemcy), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Legnica (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Relacja prof. Bolesława Gleichgewichta, wykładowcy matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego życia i działalności opozycyjnej; świadek barwnie i szczegółowo opisuje poszczególne wydarzenia, w których brał udział i ludzi, z którymi się zetknął - w tym pierwszoplanowe postacie opozycji demokratycznej lat 60.-80. XX w. oraz wrocławskich i lwowskich matematyków - często opisując szersze społeczne i polityczne tło danego wydarzenia; prowadzi swoją narrację spójnie i chronologicznie; główne poruszane wątki: życie codzienne w Warszawie międzywojennej, wrażenia z kampanii wrześniowej, ucieczka przed Niemcami, roboty przymusowe na terenie ZSRR, pobyt w obozie sowieckim, wcielenie do Armii Czerwonej, udział w obronie przeciwlotniczej Baku, studia w Odessie i praca nauczyciela na Ukrainie, repatriacja, przyjazd do Wrocławia, nawiązanie kontaktów z lwowskimi matematykami zatrudnionymi we Wrocławiu, wydarzenia marca 1968, kontakty ze środowiskiem Komitetu Obrony Robotników, działalność opozycyjna jego i jego syna, represje, jakich doświadczyli, działalność w "Solidarności", ukrywanie się w czasie stanu wojennego, osiągnięcia wrocławskich matematyków   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Lwiw (Lwów, Ukraina), Łućk (Łuck, Ukraina), Ostroh (Ostróg, Ukraina), Tambow (Federacja Rosyjska), Nachiczewan (Azerbejdżan), Baku (Azerbejdżan), Odessa (Ukraina), Pierwomajśk (Pierwomajsk, Ukraina), Grabanów (woj. podlaskie, pow. Biała Podlaska), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Moskwa (Federacja Rosyjska), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Gernika-Lumo (Hiszpania), Radzymin (pow. wołomiński, woj. mazowieckie), Białystok (woj. podlaskie), Wierzchów (Ukraina), Woroneż (Rosja), Szczawno Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Mikołajewo (woj. podlaskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Golędzianów (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Podkowa Leśna (pow. grodziski, woj. mazowieckie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Ratyzbona (Niemcy), Wiedeń (Austria), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Jerozolima (Izrael), Opole (woj. opolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Budapeszt (Węgry), Treblinka (pow. sokołowski)

Relacja Anieli Sławik dotycząca czasu II Wojny Światowej w Łopusznej na Ukrainie, zbrodni ukraińskich popełnianych na ludności polskiej, zakończenia wojny, ucieczki przed banderowcami, drogi na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat w nowym miejscu zamieszkania.   Zakres chronologiczny: 1939-1955 Miejsca wydarzeń: Lopušna (Łopuszna, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Krynica-Zdrój (woj. małopolskie), Chomiąża (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Lili Grabowskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej w rejonie wsi Modrzewiny, do której sprowadziła się jeszcze przed wojną rodzina świadek, a także pierwszych lat powojennych i trudności bytowych związanych z sytuacją ekonomiczną kraju; świadek wspomina obecność oddziału mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala" oraz grup partyzanckich w okolicy Modrzewin, mówi o rekwizycjach dokonywanych przez Niemców, później o opuszczeniu wsi motywowanym względami ekonimicznymi i poszukiwaniu miejsca zatrudnienia; wypowiedzi świadek są na dużym stopniu ogólności.   Zakres chronologiczny: 1932-1963 Miejsca wydarzeń: De Novant (Francja), Modrzewiny (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Błotnica (pow. konecki, woj. świętokrzyskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie).

Relacja Jadwigi Hilman dotycząca jej losów w czasie II Wojny Światowej; świadek wspomina okupację niemiecką, obecność partyzantów w okolicznych lasach, wypędzenie z rodzinnej wsi i wycofywanie się Niemców w 1944 r.; wspomina postać księdza Jana Sławińskiego, który ocalił kościół przed wysadzeniem w powietrze; relację kończą wrażenia z pobytu u rodziny pozostałej na Białorusi w 2007 r.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Terespol (obwód grodzieński, Białoruś), Masusziny (Mosuszyn, obwód grodzieński, Białoruś)

Relacja Julii Krzaklewskiej dotycząca czasu II Wojny Światowej we Lwowie, wysiedlenia zeń i pierwszych lat pobytu we Wrocławiu; świadek prowadzi narrację głównie w oparciu o losy męża, aresztowanego i więzionego przez sowieckiego okupanta, później studiującego weterynarię i medycynę i pracującego w PGR niedaleko Ołtaszyna; świadek wspomina też losy niektórych członków swojej rodziny, którzy zginęli na Kresach, warunki życia w okupowanym Lwowie, wysiedlenie i transport do Wroclawia, warunki bytowe w zniszczonym Wrocławiu tuż po wojnie, szabrowników, życie na Ołtaszynie i działalność męża zmierzającą do utworzenia muzeum Panoramy Racławickiej; świadek mówi też, iż ślub, jaki wzięła z mężem był pierwszym ślubem w katedrze wrocławskiej po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939- 1985 Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bytom (woj. śląskie)

Relacja Stanisława Srokowskiego, który jako dziecko przeżył rzeź wołyńską w miejscowości Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), a następnie został wraz z rodziną przesiedlony na Ziemie Zachodnie do wsi Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński).   Zakres chronologiczny: 1939-1956.   Miejsca wydarzeń: Hnilcze (woj. tarnopolskie, pow. Podhajce), Podhajce (woj. tarnopolskie), Zielin (woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński), Stanisławów (obecnie Iwano-Frankiwsk, Ukraina), Huta Pieniacka (obw. lwowski, Ukraina), Panowice (obw. tarnopolski, Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Opole (woj. opolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kostrzyn (pow. poznański, woj. wielkopolskie),  Mieszkowice (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Bolesława Dula, kresowiaka, kaprala LWP, dotycząca życia w Horodkowie przed wojną, wywózki do Rosji i pracy przymusowej w tartaku, powołania do I Armii Wojska Polskiego, i służby w 5. pułku piechoty 2. Warszawskiej Dywizji Piechoty oraz pierwszych lat powojennych na tzw. Ziemiach Odzyskanych; świadek opisuje szczegóły wysiedlenia i transportu do Swierdłowska (dziś Jekaterynburg), warunki pracy i mieszkania, a następnie powołanie do wojska; opowiada o ćwiczeniach w Sielcach nad Oką, próbie forsowania Wisły pod Puławami, postój w Warszawie w czasie trwania Powstania Warszawskiego, zdawkowo wspomina o walkach na Wale Pomorskim; opisuje też odnalezienie rodziny ekspatriowanej na Dolny Śląsk i okoliczności zamieszkania w Lipnicy; mniej szczegółowo opowiada o swojej edukacji na Kresach Wschodnich i stosunkach z Ukraińcami przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1932-1946   Miejsca wydarzeń: Horodków (daw. pow. Rohatyn, Ukraina, wieś nieistniejąca), Rogatin (Rohatyn, daw. woj. stanisławowskie, Ukraina), Nowy Zawod (obłast swierdłowska, Federacja Rosyjska), Sel'cy (Sielce nad Oką, Federacja Rosyjska), Puławy (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Żagań (woj. dolnośląskie), Lipnica (pow. Środa Śląska, woj. dolnośląskie), Żytmierz (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kowel (Ukraina), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Mława (woj. mazowieckie), Opole (woj. opolskie), Berlin (Niemcy)

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Petroneli Kozłowicz, mieszkanki Wilna, będącej świadkiem wejścia Armii Czerwonej do miasta w 1939 r., a następnie Wehrmachtu w 1941 r.; świadek skupia się jednak głównie na opisie sytuacji tuż po wyzwoleniu przez Armię Krajową i ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej, wspomina represje Rosjan i moment ucieczki do Ełku i na Dolny Śląsk przed wywózką; przytacza też kilka szczegółowych historii z okupacji niemieckiej i opowiada o ojcu, zmobilizowanym w 1939 r. do armii polskiej i odnalezionym w 1947 r. w Podzamku koło Kłodzka.   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Kowno (Litwa), Podzamek (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Relacja Janiny Czwartackiej na temat sytuacji w jej rodzinnej wsi Tiutków i okolicach Trembowli w latach 1939-1945 oraz wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane; świadek opisuje morderstwa dokonywane przez nacjonalistów z UPA na okolicznej ludności polskiej, ukrywanie się przed Ukraińcami, wkroczenie Armii Czerwonej w 1943 r., i drogę pociągiem z Trembowli do Wrocławia-Brochowa - konieczność wyżywienia inwentarza, straty dobytku, zabójstwo jednego z współwywiezionych; wspomina też ucieczkę ludności cywilnej z centralnej i zachodniej Polski przez rejon Trembowli, napięte relacje z Ukraińcami przed II Wojną Światową oraz regionalizmy Polaków mieszkających w innych wsiach; osobno opowiada o śmierci swojego brata w bitwie pod Budziszynem; relacja jest dość chaotyczna, choć bogata w szczegóły.   Zakres chronologiczny: 1938-1946   Miejsca wydarzeń: Tût'kìv (Tiutków, Ukraina), Pantaliha (Pantalicha, Ukraina), Terebovlâ (Trembowla, Ukraina), Bautzen (Budziszyn, Niemcy), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zazdrość (Ukraina), Ostrowczyk (Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Ołyka (Ukraina), Ruzdwiany (Ukraina), Darachów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Adama Kisiela, lwowiaka, świadka obrony miasta w 1939 r., żołnierza AK, aresztowanego przez Rosjan i wywiezionego do pracy przymusowej w kopalni węgla w Krasnym Donie, po wojnie zmuszonego do wyjazdu z Lwowa do Wrocławia i następnie z Wrocławia do Łodzi w obawie przed represjami.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: L'viv (Lwów, Ukraina), Krasnyj Don (prawdopodobnie Krasnodon/Sorokine, Ukraina), Starobìl's'k (Starobielsk, Ukraina), Dnìpropetrows'k/Dnipro (Dniepropietrowsk, Ukraina), Moskwa (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Stanisława Cielesza, kresowiaka, wspominającego czasy II Wojny Światowej w rodzinnej okolicy, od momentu budowy okopów przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r., poprzez okupację niemiecką i wkroczenie Armii Czerwonej, następnie opisuje niektóre aspekty swojej służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i poszukiwanie mieszkania po zakończeniu służby; najwięcej szczegółów świadek poświęca aresztowaniu przez NKWD i kilkakrotną próbę ucieczki, ukrywanie się przed radzieckimi służbami, a także kwestii obecności religii w Wojsku Polskim i KBW, próbom zwerbowania w struktury Urzędu Bezpieczeństwa oraz pomocy, jakiej udzielili mu poszczególni wojskowi podczas poszukiwania pracy i mieszkania po zakończeniu służby wojskowej; wspomina też o represjach, jakie dotknęły jego rodzinę na Kresach po zajęciu ich przez ZSRR, represjach jakich dopuszczało się NKWD na żołnierzach AK i kontroli, jaką UB sprawowało nad szeregowymi żołnierzami WP.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Dzmisevičy (Dmisiewicze, Białoruś), Nemnovo (Niemnowo, Białoruś), Vojtovcy (Wójtowce, Białoruś), Sapockin (Sopoćkinie, Białoruś), Grodna (Grodno, Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lębork (woj. pomorskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Namysłów (woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Juliusz Palibuda opowiada o wywózce na roboty do Wrocławia, życiu w oblężonym Wrocławiu, latach powojennych w stolicy Dolnego Śląska, harcerstwie, zakładach pracy i służbie wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1932-1990   Miejsca wydarzeń: Mikorzyn (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Ostrzeszów (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kazuń (pow. nowodworski, woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Michał Sobków, wrocławski lekarz, opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi: Polakami, Ukraińcami a Żydami na przedwojennych Kresach, okupacje sowiecką, wkroczenie wojsk niemieckich na Kresy, relacje Polaków z Ukraińcami przed jak i w trakcie wojny, rzezie Ukraińców na Polakach, a także stosunek ukraińskiego duchowieństwa do tych rzezi, migracje na Ziemie Zachodnie, budowę życia codziennego w powojennym Wrocławiu, studia medyczne i pracę lekarza inspekcyjnego.   Zakres chronologiczny: 1927-2010   Miejsca wydarzeń: Koropiec (Ukraina), Wiszniów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Stanisławów (Ukraina), Charków (Ukraina), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie)

Relacja dotyczy życia Mariana Hawryszczyszyna, opisuje w niej sytuacje Polaków na przedwojennych Kresach, działalność starszego brata w harcerskiej organizacji podziemnej, uniknięcie wywozu całej rodziny na Syberię, wyjazd na nowo przyłączone tereny Polski, życie codzienne w PRL, manifestacje w Centrum Naukowo-Produkcyjnym Podzespołów i Urządzeń Elektronicznych "UNITRA-DOLAM".   Zakres chronologiczny: 1945 - 1983   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Mieczysław Maćkała, kresowianin opisuje relacje pomiędzy trzema grupami narodowościowymi (Polakami, Ukraińcami, Żydami) w okresie XX-lecia międzywojennego oraz w trakcie II wojny światowej na terenach wschodnich. Świadek opowiada o okupacji sowieckiej, a następnie o wkroczeniu wojsk niemieckich na Kresy. Wspomina przy tym o grabieżach, wywózkach na Syberie oraz o rzeziach dokonywanych przez Ukraińców na Polakach. Ostatnie minuty relacji skupiają się na czasach powojennych kiedy to rodzina Świadka przyjeżdża na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1932- lata 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Rychcice, Drohobycz (dwa. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Workuta (Rosja), Bronica (Ukraina), Sambor (Ukraina)

Józefa Mikołajczak, opisuje wydarzenia związanie z przejściem frontu niemiecko-radzieckiego w 1944 r. przez teren Bieszczad, stosunki polsko-ukraińskie w czasie okupacji niemieckiej, przesiedlenie na tereny Opolszczyzny i relacje z ludnością niemiecką. Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Katynia (woj. lwowski, obecnie Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina)

Tadeusz Piekarczuk, opisuje migracje na Ziemie Zachodnie, trudy życia codziennego, Pierwszą Komunię Św., powstawanie szkolnictwa, rabunki dokonywane przez Rosjan, odbudowę przemysłu. Zakres chronologiczny: 1945 - 1980   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (woj. dolnośląskie), Cucułowsce (daw. woj. stanisławowskie, obecnie Wilchiwci, Ukraina), Oława (woj. dolnośląskie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Chwałowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie)

Jadwiga Moskal, opisuje nastroje panujące pośród ludności pochodzenia polskiego i ukraińskiego na Kresach Wschodnich, napaści, rabunki, morderstwa dokonywane przez Ukraińców, wyjazd ostatnim transportem ze Lwowa na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Podhojce (woj. tarnopolskie), Stanisławów (Ukraina)    

Antoni Marcinko,opisuje życie podczas wojny w rodzinnej wsi, okupacje: niemiecką i radziecką, warunki życia i głód, traktowanie przez okupantów, wywózki na Syberie, napady i mordy dokonywane przez ludność Ukraińską, przyjazd na tzw. Ziemie Odzyskane, warunki mieszkaniowe, życie codzienne i rodzinne. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Winniki (woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Oświęcim (woj.małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Jarosław (woj. podkarpackie), Kluczbork (woj. opolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Przemyśl (woj. podkarpackie)

Jan Walukiewicz, opisuje życie codzienne podczas wojny, udział w działaniach partyzanckich - Bataliony Chłopskie, życie w PRL. Zakres chronologiczny: 1939 - 1994   Miejsca wydarzeń: Wilno (woj. wileńskie, obecnie Litwa), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie)

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Zdzisław Maliszewski, opisuje sytuacje rodziny byłego legionisty podczas II wojny światowej, przejście wojsk niemieckich, likwidacje getta w Skałacie, ukrywanie Żydówki w domu rodzinnym,zmuszenie do wyjazdu na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1955   Miejsca wydarzeń: Horodnica ( Ukraina), Skałat (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Berezowice (Ukraina), Borszczów (Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Chodaczków Wielki (Ukraina), Chróścina (pow. siematycki, woj. podlaskie), Czortków (Ukraina), Częstochowa (woj. śląskie), Hadyńkowce (Ukraina), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Piszczatyńce (Ukraina), strzelce Opolskie (woj. opolskie), Wołoczyska (Ukraina), Kołodziejówka (Ukraina), Berlin (Niemcy)

Józefa Stefanienko, opisuje okupacje niemiecką na Kresach Wschodnich, pomoc materialną udzieloną przez matkę świadka dla ludności narodowości Żydowskiej, napad Ukraińców na wagony przewożące przesiedleńców. Wspomina również o referendum ludowym (3xtak) z 1946r.Zakres chronologiczny: 1939-1946Miejsca wydarzeń: Sądowa Wisznia (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chorośnica (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Mościska (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Mielin

Julian Głuchowski, opisuje wkroczenie najpierw wojsk niemieckich, a następnie rosyjskich do Lwowa. Przedstawia losy ojca świadka, który działał w AK. Ucieczkę całej rodziny z Kresów Wschodnich, powojenną rzeczywistość. Przynależność do grupy oporu- Młodzieżowych Brygad AK, a następnie pozbawienie wolności na okres 3 lat, obóz pracy w Jaworzynie. Wieloletnie represje (niemożność podjęcia studiów, wielokrotne zwolnienia z pracy). W stanie wojennym członek „Solidarności Walczącej”, ukrywał w swoim mieszkaniu Kornela Morawieckiego, kolportował prasę podziemną. Zakres chronologiczny: 1939-1990 Miejsca wydarzeń: Lwów (obecnie Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Ostróda (woj. warmińsko- mazurskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)    

Helena Gryśkowa, opisuje sytuacje Polaków na Wołyniu po wybuchu II wojny światowej, relacje z ludźmi narodowości ukraińskiej, wywózka całej rodziny na Syberie i ich życie codzienne w tym miejscu. Reakcje ludności polskiej na pakt Sikorski- Majski.Wstąpienie do I Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater oraz przystąpienie do szkolenia oficerskiego, po paru miesiącach przeniesienie do Szkoły Oficerskiej w Murom. W 1943 r. świadek został skierowany do I Korpusu Wojska Polskiego, a następnie do III Zapasowego Pułku Piechoty w 1944 r. Dostanie rozkazu wyjazdu do Rzeszowa by sformować X Dywizje Wojska Polskiego i przejście z nim aż po Breslau.Zakres chronologiczny: 1939 - 1945Miejsca wydarzeń: Murom (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Włodzimierz Wołyński (daw. woj. wołyńskie, obecnie Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Katowice (woj. śląskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie)

Bogna Grabowska z domu Czaplińska, wywodził się z ziemiańskiej rodziny, opisuje w relacji losy swojej rodziny. W dalszej części skupia się na II wojnie światowej: pomoc partyzantom ukrywającym się w lasach niedaleko jej domu, ślub świadka z Jerzym Grabowskim w 1940 r., życie codzienne w okupowanej Polsce, zamordowanie męża przez gestapo. Udział w Powstaniu Warszawskim najpierw w roli łączniczki, a później sanitariuszki. Przeprowadzka na pomorze i pomoc starszej siostrze (Ruta Czaplińska) w działaniach konspiracyjnych NZW, podjęcie decyzji o ujawnieniu się (Amnestia z dn. 22.02.1947 r.). Przeprowadzka do Malborka, a następnie do Wrocławia w 1948 r. Kontynuacja studiów na Wydziale Rolnictwa na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1951-1969 rozpoczęcie pracy jako asystent w Wyższej Szkole Rolniczej. Zaangażowanie świadka w marzec 1968 r. Zakres chronologiczny: 1920-1969 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Mrzezin (woj. pomorskie), Książenice (woj. mazowieckie), Wacławów (woj. mazowieckie), Sory (Litwa), Zułowo (Litwa), Sołdanów (woj. warmińsko-mazurskie), Syczyn (woj. lubelskie), Kroczew (woj. lubeslkie), Radom (woj. mazowieckie), Częstochowa (woj. śląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Zwoleń (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Opypy (woj. mazowieckie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Malbork (woj. pomorskie)

Świadek opisuje swoje życie. Urodzony w 1930 r. w Gliwicach, posiadał w przedwojennym Wrocławiu rodzinę i znajomych, dzięki czemu opisuje dokładnie wygląd i wydarzenia z czasów oblężenia miasta przez Armię Radziecką. Po wojnie rozpoczyna prace w kopalni aż do 1950 r. Dwa lata później kończy szkołę baletową i otrzymuje angaż w operetce śląskiej, problemy w pracy i decyzja o przeprowadzeniu się do Wrocławia w 1956 r. Dostanie angażu w operetce wrocławskiej, gdzie pracuje aż do emerytury. Problemy z wyjazdem do rodziny w Niemczech. Współpraca ze szkołą w Tęczynie. Dalsze wyjazdy po obaleniu muru berlińskiego.Zakres chronologiczny: 1944-2000 Miejsca wydarzeń; Wrocław (woj. dolnośląskie), Tęczyn (woj. zachodniopomorskie), Gliwice (woj. śląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Racibórz (woj. śląskie), Bytom (woj.śląskie), Katowice (woj. śląskie), Hamburg (Niemcy), Sopot (woj. pomorskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)

Rudolf Tauer, świadek walk o Festung Breslau, opisuje życie w przedwojennym Wrocławiu, działaność Domu Polskiego, duszpasterstwa Polaków przy kościele św. Marcina, harcerstwo polskie, polskie bursy, wybuch II Wojny Światowej, represje na ludności polskiej, aresztowania członków Związku Polaków, przydział do Volkssturmu, obozy pracy, życie podczas oblężenia Wrocławia, decyzję o pozostania w Polsce po wojnie, trudności jakie napotykał przez wzgląd na pochodzenie z polsko-nimieckiej rodziny, działaność Towarzystwa Miłośników Wrocławia po 1957 roku.   Zakres chronologiczny: 1922-1960   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sieradz (woj. łódzkie), Twardogóra (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Goszcz (pow. oleśnicki, woj. dolnośląskie), Grodzisk Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Mauthausen (Austria), Londyn (Wielka Brytania), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie)

Kazimierz Medyński opisuje lata wojenne w Połańcu, życie podczas niemieckiej okupacji, exodus połanieckich Żydów, działalność oddziału partyzanki "Jędrusie", ukrywanie Żydów, późniejsze lata wojenne w Warszawie, walki i życie codzienne ludności cywilnej w czasie Postania Warszawskiego, wkroczenie wojsk radzieckich, życie w okresie stalinizmu a także późniejszą działaność opozycyjną.   Zakres chronologiczny: 1936-1990   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Połaniec (pow. staszowski, woj. świętokrzyskie), Łomianki (pow. warszawski, woj. świętokrzyskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie), Busko Zdrój (pow. buski, woj. świętkorzyskie)

Irena Kosiecka, opisuje wojenne losy swojej rodziny mieszkającej na terenach Kresów Wschodnich, współżycie z Ukraińcami, mordy, grabieże, opór stawiany przez Polaków. Wysiedlenie z rodzinnych stron i osiedlenie się na Dolnym Śląsku oraz życie w nowej "małej ojczyźnie".Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Tiutków (obecnie Ukraina), Słobódka (obecnie Ukraina), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Mrozów (pow. sieradzki, woj. dolnośląskie), Strusów (obecnie Ukraina), Trembowla (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie)

Tadeusz Medyński opisuje swoje dzieciństwo spędzone na Kresach Wschodnich, relacje między ludnością Polską i Ukraińską w trakcie II wojny światowej (napady, grabieże). Przejście wojsk niemieckich przez miejscowość.
Zakres chronologiczny: 1940-1944
Miejsca wydarzeń: Barysz (dawniej woj. tarnopolskie, obecnie Ukraina), Mazury, Tarnopol, Buczacz

Relacja Bożeny Łukaszek rozpoczyna się od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego. Decyzja ojca Świadka o przeprowadzce do Pruszkowa, obóz przejściowy, wypędzenia ludności Polskiej przez Niemców po kapitulacji stolicy, wywózki, łapanki. Po wojnie wyjazd na Ziemie Zachodnie, życie codzienne z rodowitymi mieszkańcami tych terenów. Zakres chronologiczny: 1944-1945Miejsca wydarzeń: Włochy (obecnie dzielnica Warszawy), Pruszków (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kudowa- Zdrój (woj. dolnośląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Koluszki (woj. łódzkie)

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Czesław Palczak, opisuje lata wojenne we wsi Konkolniki i Stanisławowie, relacje pomiędzy różnymi grupami narodowymi, okupację niemiecką i radziecką, eksterminację ludności polskiej podczas rzezi wołyńskiej, naloty i bombardowania, ucieczkę do Stanisławowa, wywózkę na zachód,osiedlenie się w Legnicy i przybycie na studia do Wrocławia.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Konkolniki (dawny powiat rohatyński, woj. stanisławowskie), Stanisławów (daw. woj. stanisławowskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Krasnojarsk (Rosja), Słoboda Konkolnicka (Ukraina), Gliwice (woj. śląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Wilno (Litwa)

Maria Pawliczak opisuje okres II wojny światowej na Wołyniu, zmiany w relacjach między Polakami a Ukraińcami, rzeź ludności polskiej, transport ludności polskiej na Ziemie Zachodnie i Północne, funkcjonowanie Pańswoywych Urzędów Repatriacyjnych, pierwsze lata na Ziemiach Zachodnich, relacje między dziećmi polskimi a niemieckimi.   Zakres chronologiczny: 1935-1950   Miejsca wydarzeń: Kostopol (woj. wołyńskie), Chełm (woj. lubelskie), Kwidzyn (woj. pomorskie), Romanów (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ziębice (woj. dolnośląskie)

Zbigniew Pawęska opisuje okupację niemiecką podczas II wojny światowej, zagładę Żydów, pacyfikacje polskich wsi, relacje Polaków z austriackimi żołnierzami, losy partyzantów, relacje z czerwonoarmistami, późniejsze aresztowanie i przesłuchanie przez UB, lata spędzone w więzieniach w latach pięćdziesiątych jako więzień polityczny.   Zakres chronologiczny: 1939-2008   Miejsca wydarzeń: Malenik (woj. lubelskie), Tarnogórd (pows. biłgorajski, woj. lubelskie), Bobolice (pow. myszkowski, woj. śląskie), Domaszków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Międzylesie (woj. dolnośląskie). Jaworzono (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Tadeusz Osicki opisuje lata II wojny światowej, okupację sowiecką i niemiecką, pracę ojca w Korpusie Ochrony Pogranicza, zagładę wołyńskich Żydów, strach przez wywózkami na Sybir, obozy internowania dla Polaków na Węgrzech, walki między Niemcami a Rosjanami, mordy Polaków przez Ukraińców, repatriację na ziemie zachodnie i edukację.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Mizocz (pow. zdobunowski, woj. wołyńskie), Wilejka (woj. wileńskie), Łuck (woj. wołyńskie), Równe (woj. wołyńskie), Łódź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bytom (woj. śląskie), Gliwice (woj. śląskie), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Adam Nowak opisuje życie podczas II wojny światowej pod niemiecką okupacją, bombardowania, wywózki na roboty do Niemiec, pracę w niemieckich zakładach przemysłowych, walki pomiędzy niemieckimi a radzieckimi wojskami, czas odbudowy zniszczeń wojennych oraz aresztowania żołnierzy AK przez funkcjonariuszy UB.   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Wadowice (woj. małopolskie), Andrychów (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Bogumin (Czechy), Częstochowa (woj. śląskie), Inwałd (woj. małopolskie), Kalwaria Zebrzydowska (pow. wadowicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Tarnów (woj. małopolskie), Krzystkowice (woj. lubuskie), Żywiec (woj. śląskie)

Helena Zubowska opisuje losy swojej rodziny zamieszkałej w Obertynie, przesuwanie się linii frontu podczas działań wojennych, działalność UPA w okolicach Obertyna, życie codzienne podczas wojny, problem głodu, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie i Północne, organizację powojennego życia w Siedlcach, zniszczenia wojenne we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1935-1980   Miejsca wydarzeń: Obertyn (pow. horodeński, woj. stanisławowskie), Siedlce (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zadubrowce (Ukraina), Radwanice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Marcinkowice (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Relacja Michała Haniszewskiego, opisuje okupację radziecką, a następnie niemiecką we Lwowie, bombardowanie, ponowne zajęcie miasta przez Rosjan, napady band ukraińskich. Wyjazd na Ziemie Zachodnie, relacje z ludnością zamieszkującą te tereny. Przynależność do powojennego harcerstwa, działalność ojca Świadka w WiN. W latach osiemdziesiątych współuczestnictwo w prowadzeniu nielegalnej drukarni Solidarności.Zakres chronologiczny: 1939-1982 Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Pyskowice (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dżuryn (Ukraina), Żmigrród (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie)

Relacja Franciszka Pawluczuka opisuje losy rodziny Świadka podczas II wojny światowej, kopanie okopów, pomoc Radzieckim więźniom, epidemia tyfusu we wsi, wyjazd brata na roboty do Niemiec, kradzieże, egzekucje, przeszukania gestapo. Relacje z partyzantami, sytuacja we wsi podczas Akcji Wisła, edukacja podczas wojny i w okresie PRL, śmierć J.Stalina, wyjazd na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1968Miejsca Wydarzeń: Wólka Polinowska (woj. lubelskie), Jakówki (wieś, woj. lubelskie), Konstantynów (woj. lubelskie), Solinki (woj. lubelskie), Komarno (woj. lubelskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Danuty Marciniak opisuje przeżycia Świadka związane z mordami dokonywanymi na ludności polskiej przez ukraińskich nacjonalistów na terenach Galicji Wschodniej i Wołynia, działalność w AK jako łączniczka i sanitariuszka. W 1945r. przesiedlenie do Szczecina, odgruzowywanie, organizacja życia w mieście, podjęcie pracy.Zakres chronologiczny: 1939-1946 Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lwów (dawniej woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie)

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Jadwiga Materna z domu Podoba opisuje dzieciństwo w Wilnie podczas II Wojny Światowej, szkolnictwo i życie religijne w Wilnie, relacje pomiędzy ludnością polską a litewską, sytuacje ludności żydowskiej w Wilnie podczas wojny, uwięzienie i wywózkę na Sybir ojca a także repatriacje na Ziemie Zachodnie i Północne.   Zakres chronologiczny: 1934-2000   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jawornik (pow. myślenicki, woj. małopolskie), Odessa (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Marii Popławskiej, opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Jeszcze na początku zostają oni ewakuowani (ojciec pracował w banku) na Lubelszczyznę (droga do miejsca docelowego, warunki życia pod okupacją, reakcja ludności cywilnej na wejście armii T. Kościuszki i ogłoszenia końca wojny). Druga część relacji dotyczy powojennych losów Świadka (edukacja, liczne przeprowadzki związane z pracą śpiewaczki operetkowej, rozwój życia kulturalnego m.in. w Bydgoszczy i Szczecinie).Zakres chronologiczny: 1939-1978Miejsca wydarzeń: Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wolica (woj. lubelskie), Rumunia, Zaleszczyki (woj. tarnopolskie, ob. Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Bydgoszcz (woj. woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Paryż (Francja).

Wspomnienia Adama Żarskiego dot. II wojny światowej spędzonej w Borysławiu, okupacji radzieckiej i niemieckiej, działalności w Armii Krajowej, walk partyzanckich, schwytania przez władze komunistyczne, wywózce do Kazachstanu, ciężkich warunków pracy w obozach pracy, głodu, biedy. Autor opisuje szczegółowo kilka sytuacji, które obrazują rzeczywistość polskich zesłańców. Maszynopis został wydrukowany w 2003 r. przez Wrocławską Drukarnię Naukową PAN pod tytułem: "Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR".

Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk

fragment wstępu ... Scenariusz "Bez Nienawiści" składa się z fragmentów wspomnień nadesłanych na konkurs ogłoszony w maju 1989 przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce, we Wrocławiu .... W scenariuszu znajdują się fragmenty wypowiedzi Sybiraków cytowane in extenso, zgodne z tekstem oryginałów pochodzące  z archiwum Komitetu Pamięci Ofiar Stalinizmu - Instytutu Badań Stalinizmu i Patologii Władzy. Teksty podzielono na 5 działów: I. Wojna i okupacja sowiecka; II. W drodze na Sybir; III. Na zesłaniu; IV. Stalinowskie represje w PRL; V. Powojenne ofiary KGB.