• Wspomnienia Jadwigi Janickiej od momentu zajęcia Pińska przez Armię Czerwoną (20 września 1939), poprzez represje jakim poddawana była lokalna ludnośc przez żołnierzy radzieckich aż do momentu deportacji części mieszkańców Pińska na wschód.]
• Zakres chronologiczny: 1939
• Miejsca wydarzeń: Pińsk

Cmentarz Oficerów Armii Radzieckiej w dzielnicy Krzyki we Wrocławiu - wejście główne przy Al. Karkonoskiej; na środku centralna część cmentarza - mauzoleum w formie gloriety;

zaświadczenie o służbie w Armii Czerwonej wydane dla Wandy Kiałki (z d. Ciejko)

Kopertówka wydana z okazji 50 rocznicy wejścia Armii Czerwonej na ziemie polskie oraz w 10 rocznicę powstania KPN.

zaświadczenie o służbie w Armii Czerwonej wydane dla Wandy Kiałki (z d. Ciejko)

Wrocław, 08-1989. Osiedle Popowice, awaria wodociągów. Mieszkańcy w kolejce do awaryjnego ujęcia wody. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Napis: "Hurra. Jedziemy do domu". Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. N/z Jacek Drobny, prezydent Świdnicy, były działacz min. NZS. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. N/z jeden z żołnierzy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone osiedle mieszkaniowe, w którym mieszkały rodziny żołnierzy garnizonu Armii Sowieckiej. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone osiedle mieszkaniowe, w którym mieszkały rodziny żołnierzy garnizonu Armii Sowieckiej. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone osiedle mieszkaniowe, w którym mieszkały rodziny żołnierzy garnizonu Armii Sowieckiej. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone osiedle mieszkaniowe, w którym mieszkały rodziny żołnierzy garnizonu Armii Sowieckiej. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone osiedle mieszkaniowe, w którym mieszkały rodziny żołnierzy garnizonu Armii Sowieckiej. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone osiedle mieszkaniowe, w którym mieszkały rodziny żołnierzy garnizonu Armii Sowieckiej. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. N/z komendantura sowieckiego garnizonu. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. N/z komendantura sowieckiego garnizonu. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Napis: "Hurra. Jedziemy do domu". Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Świdnica, 05-02-1991. Opuszczone koszary Armii Sowieckiej w Świdnicy. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 01-03-1990. Demonstracja SW i Partii Nowej Prawicy pod hasłem: „Precz z sowiecką okupacją” Fot. NAF Dementi

Wrocław, 01-03-1990. Demonstracja SW i Partii Nowej Prawicy pod hasłem: „Precz z sowiecką okupacją” Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 30-03-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. N/z Antoni Roszak, drukarz, poeta. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 05-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niepodległości Litwy i przeciw stacjonowaniu Armii Sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1989. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 1988-1989. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 3-05-1989, demonstracja zorganizowana przez SW i FMW (Federacja Młodzieży Walczącej) w święto Konstytucji 3 Maja. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Wrocław, 26-04-1990, Demonstracja SW i KPN na rzecz uznania przez rząd Mazowieckiego niezależności i państwowości Litwy (Litewska Rada Najwyższa ogłosiła deklarację niepodległości 11 marca 1990 r.) i przeciw stacjonowaniu armii sowieckiej w Polsce. Fot. NAF Dementi

Relacja Elizy Skop dot. wybuchu II wojny światowej, okresu okupacji, którą przeżyła w Siedlcach, kontaktów rodziny z działaczami konspiracyjnymi, prześladowań ze strony władz komunistycznych, przyjazdu i osiedlenia się w Bolesławcu w 1947 r. oraz podjęcia pracy w Inspektoracie Szkolnym.   Zakres chronologiczny: 1928 - 1990   Miejsca wydarzeń: Stok Lacki (pow. siedlecki, woj. mazowieckie), Siedlce (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Paryż (Francja), Monte Cassino (Włochy), Katyń (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie)

Relacja Władysława Bogdanowicza dotycząca losów jego rodziny w czasie II Wojny Światowej na wileńszczyźnie, wstąpienia do Armii Krajowej w Lesie Grandowskim i akcjach konspiracyjnych, życia codziennego i kolektywizacji w Litewskiej SRR do 1956 r., przymusowego powołania do szkoły mechanicznej niedaleko Olity, powołania do Armii Czerwonej, przyjazdu do Polski i pracy w PGR, przyjazdu do Szczecina i obserwacji pacyfikacji Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego podczas protestów w grudniu 1970 r.; świadek podaje istotne szczegóły, np. rozpoznaje formacje militarne, tłumaczy konsekwencje sprzeciwiania się władzom radzieckim, wskazuje stronę agresywną podczas demonstracji w grudniu 1970 r. itp.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1991 Miejsca wydarzeń: Pajauta (woj. wileńskie, Litwa), majątek Oława k. Olity (Litwa), Taszkient (Uzbekistan), Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Słupsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Wspomnienia Danieli Dąbrowskiej, głównie dotyczące czasów okupacji niemieckiej w jej rodzinnej wsi Stajkowo i pierwszych lat powojennych; świadek szczegółówo opowiada o zajęciu polskich domów przez niemieckich gospodarzy, zachowaniu poszczególnych Niemców, pracy na ich rzecz, warunkach bytowych, przytacza też historię swojego ojca, weterana kampanii wrześniowej, wywiezionego do Rzeszy na roboty; następnie świadek opowiada o zakończeniu wojny, wkroczeniu Armii Czerwonej do Stajkowa, przeprowadzce do Radolina po drugiej stronie Noteci, relacjach z zastanymi tam Niemcami i przyjezdnymi Polakami zza Buga, wspominając wzajemną nieufność; mówi też o powojennych trudnościach bytowych, motywach kolejnej przeprowadzki i ułożeniu sobie życia w Trzciance   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Stajkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Piła (woj. wielkopolskie) Trzcianka (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Lubasz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kuźnica Czarnkowska (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Wspomnienia Elżbiety Kozy, dotyczące okresu II Wojny Światowej w Gulczu i powojennego czasu w okolicy; świadek opowiada o eksmisji swojej rodziny przez Niemców, wkroczeniu Armii Czerwonej i zachowaniu się żołnierzy, o wysiedleniu Niemców, następnie o sytuacji w Gulczu, parcelacji majątku miejscowych posesjonatów, stosunkach z repatriantami zza Buga, pracy w Radach Narodowych w Ciszkowie i Czarnkowie; świadek wspomina warunki bytowe z czasów II Wojny Światowej i czasów powojennych, dużo uwagi poświęca odmiennościom Polaków z kresów wschodnich i Wielkopolan, wspomina wycieczkę za Noteć, mówi o miejscowej szkole i parafii.   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Ciszkowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Leszno (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Relacja Ludmiły Muńko, wspominającej okres II Wojny Światowej w swojej rodzinnej wsi Sieniawka na dzisiejszej Białorusi, wkroczenie wojsk radzieckich we wrześniu 1939 r., przejście frontu latem 1944 r. i zniszczenie wsi, pobyt u rodziny ojca, następnie tzw. repatriację i przyjazd do Wielkopolski, ukończenie szkoły i zdobycie uprawnień pedagogicznych, a także niełatwą koegzystencję z Polakami z zachodniej Polski; świadek opowiada o swojej wieloetnicznej rodzinie, zwyczajach i relacjach w niej panujących, a także o społeczeństwie rodzinnej wsi; przytacza zdarzenia z okresu okupacji radzieckiej; wiele miejsca i refleksji poświęca stosunkowi autochtonów z Wielkopolski do przyjezdnych Zabużan; podaje też wiele szczegółów dotyczących życia codziennego   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Sieniawka (daw. pow. nieświeski, Białoruś, wieś nieistniejąca), Višniaviec (Wiśniowiec, Howiezna, daw. pow. nieświeski, Białoruś), Grzępy (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Huta (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rzepin (pow. słubicki, woj. lubuskie), Brześć (Białoruś), Białystok (woj. podlaskie), Kutno (woj. łódzkie), Łowicz (woj. łódzkie), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś),  Iłowa (pow. żagański, woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Komorzewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie)

Relacja Bolesława Wiśniewskiego, pracownika Zakładu Naprawy Nadwozi Samochodowych w Jelczu, urodzonego na Kresach Wschodnich II RP, wspominającego swą rodzinną wieś (kolonię) Alfredówkę, położoną tuż przy granicy z Ukraińską SRR, przejście żołnierzy radzieckich w 1944 r., wysiedlenie i transport na tzw. Ziemie Odzyskane, pierwsze lata w Laskowicach i pracę przy budowie i naprawie ciężarowych samochodów pożarniczych; świadek szczegółowo opisuje warunki transportu, wspomina zamieszkałych w Laskowicach Niemców, wysiedlonych w 1948 r., wspomina też niektóre wydarzenia z pracy i mówi o swoim stosunku do niej.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Alfredówka (Ukraina, kolonia nieistniejąca); Podrałówka (kolonia nieistniejąca, Ukraina); Moczulanka (Močulânka, obw. Równe, Ukraina); Laskowice Oławskie (dziś Jelcz-Laskowice, pow. Oława, woj. dolnośląskie)

Relacja Stanisława Cielesza, kresowiaka, wspominającego czasy II Wojny Światowej w rodzinnej okolicy, od momentu budowy okopów przez Wojsko Polskie we wrześniu 1939 r., poprzez okupację niemiecką i wkroczenie Armii Czerwonej, następnie opisuje niektóre aspekty swojej służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego i poszukiwanie mieszkania po zakończeniu służby; najwięcej szczegółów świadek poświęca aresztowaniu przez NKWD i kilkakrotną próbę ucieczki, ukrywanie się przed radzieckimi służbami, a także kwestii obecności religii w Wojsku Polskim i KBW, próbom zwerbowania w struktury Urzędu Bezpieczeństwa oraz pomocy, jakiej udzielili mu poszczególni wojskowi podczas poszukiwania pracy i mieszkania po zakończeniu służby wojskowej; wspomina też o represjach, jakie dotknęły jego rodzinę na Kresach po zajęciu ich przez ZSRR, represjach jakich dopuszczało się NKWD na żołnierzach AK i kontroli, jaką UB sprawowało nad szeregowymi żołnierzami WP.   Zakres chronologiczny: 1939-1952   Miejsca wydarzeń: Dzmisevičy (Dmisiewicze, Białoruś), Nemnovo (Niemnowo, Białoruś), Vojtovcy (Wójtowce, Białoruś), Sapockin (Sopoćkinie, Białoruś), Grodna (Grodno, Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opatów (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lębork (woj. pomorskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Wołczyn (pow. kluczborski, woj. opolskie), Namysłów (woj. opolskie), Kluczbork (woj. opolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Władysław Czyżewski, opisuje życie codzienne w Prusach Wschodnich podczas wojny, zbrodnie Armii Czerwonej, powojenne losy tj. powołanie na 2 lata do wojska do tzw, Batalionów Budowlanych, wznowienie nauki w liceum, Studium Nauczycielskim, a następnie na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjęcie pracy jako nauczyciel historii, aktywność w prasie podziemnej jako publicysta, reakcje społeczeństwa na wprowadzenie Stanu Wojennego, internowanie. Zakres chronologiczny: 1939-1989 Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bytom (woj. śląskie), Drezdenko (woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Horodeczno (Białoruś), Baranowicze (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Brześć (Białoruś), Smoleńsk (Rosja)  

Helena Gryśkowa, opisuje sytuacje Polaków na Wołyniu po wybuchu II wojny światowej, relacje z ludźmi narodowości ukraińskiej, wywózka całej rodziny na Syberie i ich życie codzienne w tym miejscu. Reakcje ludności polskiej na pakt Sikorski- Majski.Wstąpienie do I Samodzielnego Batalionu Kobiecego im. Emilii Plater oraz przystąpienie do szkolenia oficerskiego, po paru miesiącach przeniesienie do Szkoły Oficerskiej w Murom. W 1943 r. świadek został skierowany do I Korpusu Wojska Polskiego, a następnie do III Zapasowego Pułku Piechoty w 1944 r. Dostanie rozkazu wyjazdu do Rzeszowa by sformować X Dywizje Wojska Polskiego i przejście z nim aż po Breslau.Zakres chronologiczny: 1939 - 1945Miejsca wydarzeń: Murom (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Włodzimierz Wołyński (daw. woj. wołyńskie, obecnie Ukraina), Lublin (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Katowice (woj. śląskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Smoleńsk (Rosja), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie)

Jan Matelski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ucieczkę w stronę Warszawy, spotkanie armii niemickiej, wyjazd do Poznania, aresztowanie i prace w zakładach lotniczych, nadejście wojsk radzieckich, masowe grabieże dokonywane przez Armię Czerwoną i problem alkoholizmu wśród czerwonoarmistów. Poszukiwanie pracy na Ziemiach Zachodnich i Północnych.   Zakres chronologiczny: 1939-1978   Miejsca wydarzeń: Boguszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gniewków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Gniezno (woj. wielkopolskie), Inowrocław (woj. kujawsko-pomorskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Kutno (woj. łódzkie), Łask (woj. łódzkie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Sochaczew (woj. mazowieckie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. donlośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wejherowo (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wronki (pow. szamotulski, woj. wielkopolskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Zbigniew Pawęska opisuje okupację niemiecką podczas II wojny światowej, zagładę Żydów, pacyfikacje polskich wsi, relacje Polaków z austriackimi żołnierzami, losy partyzantów, relacje z czerwonoarmistami, późniejsze aresztowanie i przesłuchanie przez UB, lata spędzone w więzieniach w latach pięćdziesiątych jako więzień polityczny.   Zakres chronologiczny: 1939-2008   Miejsca wydarzeń: Malenik (woj. lubelskie), Tarnogórd (pows. biłgorajski, woj. lubelskie), Bobolice (pow. myszkowski, woj. śląskie), Domaszków (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Międzylesie (woj. dolnośląskie). Jaworzono (woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie)

Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2017   Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)

Relacja Ireny Marii Wróblewskiej z domu Wiernik, dotyczy dzieciństwa, okupacji niemieckiej, wkroczenia Armii Czerwonej,  rzezi wołyńskiej, przesiedlenia na Ziemie Zachodnie i Północne, życia codziennego na ziemiach powojennego Dolnego Śląska. Zakres chronologiczny: 1918-2017 Czas nagrania: Podkamień (Ukraina), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Chojnów (pow. legnicki, woj. dolnośląski), Wołów (woj. dolnośląskie), Lesko (Ukraina), Karpacz (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Łucja Rutkowska z domu Wiśniewska opisuje życie codzienne przed wojną, edukację, wkroczenie Armii Czerwonej, ucieczkę przed frontem do Czech, zbrodnie rosyjskich żołnierzy na ludności, wyjazd rodziny do NRD, pracę męża w PGR, życie codzienne i relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1928-2018   Miejsca wydarzeń: Hałdrychowice (woj. dolnośląskie), Syców (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Międzybórz (pow. olesnicki, woj. dolnośląskie), Smolec (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Biernacice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie)

Jan Leszczyński opisuje życie w Warszawie do wybuchu Powstania Warszawskiego, udział matki w Powstaniu w stopniu porucznika Armii Krajowej, mobilizacje ojca, nowe życie w okolicach Opola, problem szabrownictwa, bezkarności żołnierzy Armii Czerwonej, braki w zaopatrzeniu, następnie studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej we Wrocławiu, manifestacje poparcia dla Rewolucji Węgierskiej w 1956 roku a także sprzeciw wobec marksistowskiemu nauczaniu na uczelni, opisuje również oprowadzanie zagranicznych wycieczek po Wrocławiu, pracę na kierowniczych stanowiskach w państwowych zakładach: Zakładach Przemysłu Tereneowego Materiałów Budowlanych numer 2, gdzie zajmował się poszukiwaniem poniemieckich zasobów budowlanych, w Polarze, w Diorze, w którym negocjował zasady współpracy z innymi firmami oraz w Intermodzie, gdzie został przewodniczącym rady robotniczej.   Zakres chronologiczny: 1933-2016   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Milanówek (pow. grodziski, woj. mazowieckie), Pokój (pow. namysłowski, woj. opolskie), Nowy Targ (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Koniówka (pow. nowotarski, woj. małopolskie), Opole (woj. opolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Londyn (Wielka Brytania), Lwów (Ukraina), Krasków (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Gołaszyce (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bielawa (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Pilawa (pow. garwoliński, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Henryka Jachym, pracownika i fotografa zakładu Elwro, dotyczy II wojny światowej z perspektywy dziecka, życia pod okupacją, pracy w zakładach chemicznych na Górnym Śląsku, w handlu i w Motozbycie, w Elamie, w Elwro i pełnienia funkcji fotografa zakładu oraz strajków w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1937-2017   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Łekawica (woj. małopolskie), Tarnów (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Ruda Śląska (woj. śląskie), Chorzów (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Ustrzyki Dolny (woj. podkarpackie), Zabrze (woj. śląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Relacja Tadeusza Głożeka, weterana II Wojny Światowej, dotyczy służby w wojsku podczas II Wojny Światowej, walk na froncie, przemarszy wojsk, otrzymania odznaczeń wojskowych, działaności konspiracyjnej w czasie wojny, przynależności do ZBoWiD-u, pracy na roli, działalności w ochotniczej straży pożarnej w Jutrzynie, życia religijnego.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Zabojki (Ukraina), Grudziąż (woj. kujawsko-pomorskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Jutrzyna (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Brońka (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Budziszyn (Niemcy), Praga (Republika Czeska), Česká Lípa (Republika Czeska), Lubań (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Gliwice (woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Berlin (Niemcy), Lwów (Ukraina), Legnica (woj. dolnośląskie)

Katarzyna Glier z domu Hardyn, opisuje pracę w wielu majątkach ziemskich przed wojną, a także pracę opiekunki w przedwojennym Krakowie, tworzenie list Volksdeutscherów, eksterminację Żydów w czasie II wojny światowej w Krakowie, przesiedlenia osadników wojskowych na Ziemie Zachodnie i Północne, obecność Armii Czerwonej w Polsce po zakończeniu II wojny światowej oraz organizację życia codzinnego i administracyjnego na Żuławach po 1945 roku.   Zakres chronologiczny: 1920-1918   Miejsca wydarzeń: Zabierzów Bocheński (pow. wielicki, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Cedry Wielkie (pow. gdański, woj. pomorskie), Wampierzów (pow. mielecki, woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Bochnia (woj. małopolskie)

Marian Laśkiewicz, żołnierz ZWZ/AK, opisuje życie codzienne przed wojną i w trakcie wojny, wybuch II Wojny Światowej, życie pod okupacją niemiecką, ucieczki przed łapankami, działalność w AK, ucieczkę przed aresztowaniem, pracę w Suwałkach w organizacji Todta, a następnie pobyt w Łowiczu, losy ojca w czasie zaborów, relacje pomiędzy ludnością polską i żydowską w Nieporęcie przed wojną, porównuje niemieckich i rosyjskich żołnierzy, powojenną Warszawę i pracę zawodową po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1905-2018   Miejsca wydarzeń: Nieporęt (pow. legnionowski, woj. mazowieckie),  Łódź (woj. łódzkie), Legionowo (woj. mazowieckie), Suwałki (woj. podlaskie), Łowicz (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Izabelin (pow. warszawski, woj. mazowieckie)

Relacja rozpoczyna się od wspomnienia nalotów niemieckich na Wieluń. W dalszym ciągu Świadek skupia się na wojennych losach swojej rodziny, wywiezionej w różne miejsca do pracy przymusowej. Następnie opisuje swoją ucieczkę od rodziny niemieckiej u której spędził wojnę. Druga część relacji skupia się na okresie powojennym: dostanie się do Oficerskiej Szkoły Inżynieryjno-Saperskiej, przynależność do Związku Młodzieży Polskiej, udział w odbudowie Wrocławia, czas studiów w Wojskowej Akademii Technicznej, świadek przemówienia Władysława Gomułki na Placu Defilad w Warszawie w 1956 r., udział w uroczystościach pogrzebowych Bolesława Bieruta. Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Wieluń (pow. wieluński, woj. łódzkie), Kępno (pow. kępiński, woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Moskwa (Rosja)

Irena Wojciechowska z domu Baranowska opisuje młodość na przedwojennych Kresach, edukację, pracę, relacje z Żydami przed i w czasie wojny, wkroczenie Armii Czerwonej do Puchacza, relacje z Rosjanami i Ukraińcami pod okupacją radziecką, wkroczenie wojsk niemieckich, przesiedlenie na Ziemie Zachodnie, długi pobyt na dworcu w Bytmoniu, pracę zawodową w Wałbrzychu i we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1923-1990   Miejsca wydarzeń: Puchacz (obw. rówieński, Ukraina), Bazaltowe (obw. rówieński, Ukraina), Bytom (woj. śląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karasin (obwód wołyński, Ukraina), Klesów (obwód rówieński, Ukraina), Sarny (obwód rówieński, Ukraina), Rokietnica (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Urszula Sosna z domu Adamek opisuje dzieciństwo w okresie międzywojennym, obowiązki domowe i gospodarskie w Górnikach w okresie wojennym, początek wojny na Śląsku, zajęcia Bytomia przez Armię Czerwoną, obowiązk stawienia się na przymusowe roboty, pobyt w obozie pracy w Kędzierzynie Koźlu, deportację mężczyzn do ZSRR, wspomina również życie rodziny na Górnym Śląsku podczas Powstań Śląskich i po plebiscycie.   Zakres chronologiczny: 1928-2000   Miejsca wydarzeń: Bytom (woj. śląskie), Kędzierzyn-Koźle (woj. opolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Wieszowa (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Górniki (dziś dzielnica Bytomia, woj. ślaskie), Miedary (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Pyskowice (pow. gliwicki, woj. śląskie), Stolarzowice (dziś część miasta Bytom), Zbrosławice (pow. tarnogórski, woj. śląskie), Żagań (woj. lubuskie)

Relacja Weroniki Guźniczak dotyczy życia na Górnym Śląsku, prac przymusowych  podczas II Wojny Światowej oraz życia zawodowego w powojennym Bytomiu.   Zakres chronologiczny relacji: 1925–2015   Miejsca wydarzeń: Będzin (woj. śląskie), Bobrek (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Brzeg (woj. opolskie), Bytom (woj. śląskie), Czeladź (pow. będziński, woj. śląśkie), Gliwice (woj. śląskie), Grodziec (pow. złotorysjki, woj. dolnośląskie), Łagiewniki (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Neu Limburg (Błota, woj. opolskie, powiat brzeski), Opole (woj. opolskie), Piekary Śląskie (woj. śląskie), Sosnowiec (woj. śląskie), Wilno (Litwa), Wojkowice (pow. będziński, woj. śląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Franciszek Stopka wraz z rodziną wyjechał w czerwcu 1945 r. z Żywca na Ziemie Zachodnie w poszukiwaniu lepszych warunków życia. Autor relacjonuje długą podróż wagonem towarowym, tymczasowe zakweterowanie w koszarch w Nysie oraz podróż samochodem do Kamieńca Ząbkowieckiego, gdzie dostał mieszkanie. Opisuje zniszczenie wojenne w miasteczkach Dolnego Śląska oraz kłopoty ze stacjonującymi w Kamieńcu Ząbkowickiem czerwonoarmistami (rabunki, handel alkoholem, podpalenie zamku). Dalsza część relacji dotyczy represji wobec autora za działalność w konspiracyjnej organizacji: od aresztowania w marcu 1953 r. i pobytu w areszcie UB w Ząbkowicach Śląskich oraz w więzieniu w Kłodzku, poprzez rozprawę sądową we Wrocławiu przed Komisją Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, aż po odbycie kary (12 miesięcy obozu pracy) w kamieniołomie wapienia w Wojcieszowie. Autor opisuje również problemy ze znalezieniem pracy po odbyciu kary (więzień polityczny) i życie pod nadzorem UB. Zakres chronologiczny: 1945 - 1958 Miejsca wydarzeń: : Żywiec, Nysa, Kamieniec Ząbkowicki, Ząbkowice Ślaskie, Kłodzko, Wojcieszów

  W 1941 r. Zofia Czarnecka (vel Irmina Szpak) jako 16-letnia dziewczyna została wysłana z Piaseczna na roboty przymusowe do Niemiec. W swojej relacji opisuje warunki pracy w kilku gospodarstwach niemieckich w okolicach Złocieńca (Falkenburg) oraz swoje relacje (bardzo złe oraz bardzo dobre) z ich właścicielami i innymi robotnikami przymusowymi. Autorka, która dwukrotnie podjęła próbę ucieczki z dwóch różnych miejsc pracy, za co za każdym razem aresztowana była przez Gestapo i karnie zesłana do obozów: obozu Karnego w Inowrocławiu oraz obozu przy fabryce benzyny syntetycznej w Policach, pod Szczeciniem, opisuje również warunki życia i pracy w ww. obozach oraz represje wobec więżniów. Końcowa częśc relacji dotyczy tułaczki będącej następstem ucieczki mieszkańców Złocieńca przed zbliżajcą się armią sowiecką w marcu 1945 r, podróży do Warszawy oraz - motywowanej stopniem zrujnowania miasta - decyzji o powrocie na Ziemie Zachodnie i osiedleniu się w Drawsku Pomorskim.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Piaseczno, Warszawa, Złocieniec, Kutno, Inowrocław, Police, Drawsko

Zbigniew Tyszko (ur. 1931), warszawiak, syn inżyniera, pracownika PKP, spędził we Wrocławiu 3 powojenne lata (1945-1948). W swojej relacji opisuje rabunek mienia przemysłowego przez Sowietów, wakacje'45 w Jeleniej Górze oraz warunki życia w mieszkaniu przy ul. Pankiewicza na Biskupienie. Autor pisze również o życiu szkolnym (I gimnazjum przy ul. Poniatowskiego we Wrocławiu) oraz o służbie harcerskiej w I Wrocławskiej Drużynie Harcerzy. W zastępie Z. Tyszki przez pewien czas służył Marek Hłasko, który wspomniał o tym w swoich pamiętnikach wydanych w 2002 r.; skany odnośnych fragmentów tej publikacji są załączone do relacji.   Zakres chronologiczny: 1945-1948 Miejsca wydarzeń: Wrocław, Jelenia Góra

Autor rozpoczyna swoją opowieść od przytoczenia wspomnień dziadków. Przedstawia pokrótce historię swojej rodzinnej wsi Huciska Nienadowskiego od początku XX w. do zakończenia II wojny światowej. Opisuje swoje dzieciństwo i młodość (edukację i pracę w PGR). Następnie wspomina swój pobyt w Nienadowej gdzie kontynuował edukację w szkole rolniczej, a później w Przemyślu w Zespole Szkół Budowlanych. Opisuje swój pobyt we Wrocławiu (praca, rozwijanie pasji muzycznych). Przedstawia realia służby w wojsku. Później wspomina swoje dalsze losy (praca w Lubaniu Śląskim i we Wrocławiu, ślub, studia, wyjazd do Budapesztu, wieloletnia praca we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Ogólnego). Dzięki wspomnieniom autora, możemy poznać wiele cennych informacji na temat budownictwa w PRL. Autor dokładnie opisuje swoją działalność w Polskim Towarzystwie Miłośników Astronomii i Wrocławskim Towarzystwie Obserwatorów Nieba. W ostatnim rozdziale wspomina o zasłużonych ludziach dla Wrocławia, pochodzących z Huciska Nienadowskiego. Jako dodatek załącza krótką biografię Kazimierza Iwanowskiego. Zakres chronologiczny: 1913-1993 Miejsca wydarzeń: Hucisko Niewiadomskie (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Nienadowa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław, Strachowice (woj. dolnośląskie), Lubań Śląski (woj. dolnośląskie), Wąsocz Grajewski (woj. podlaskie), Budapeszt (Węgry), Grodziec (pow. złotoryjski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie)

Wspomnienia kobiety, której ojciec działał w Armii Krajowej i która jako dziewczynka została wywieziona wraz z rodziną do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Rękopis zawiera opisy represji niemieckich na Polakach podczas II Wojny Światowej oraz życia w obozie, a także zachowanie żołnierzy sowieckich na terenach wyzwolonych. Zakres chronologiczny: 16.01.1938-07.1944 Miejsca wydarzeń: osada koło Józefowa (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Józefów (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Biłgoraj (woj. lubelskie), obóz koncentracyjny w Majdanku

Krystyna Mrozowska-Pieracka opisuje stosunki polsko-żydowskie w przedwojennym Chełmie Lubelskim, przeżycia wojenne, ucieczki przed frontem, niemiecką okupację, problem głodu, powstanie Teatru Wojska Polskiego, organizację życia kulturalnego po wojnie, zamieszkanie w poniemieckim domu, spędzanie urlopów w czasach PRL, tradycje świąteczne.   Zakres chronologiczny: 1920-2018   Miejsca wydarzeń: Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Radom (woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), , Świdnica (woj. dolnośląskie), Solice Zdrój (dziś Szczawno Zdrój, pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Krynica Zdrój (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Polanica Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)