Relacja przesiedleńca z Kresów Wschodnich II RP dot. początków II wojny światowej, przemocy ze strony Ukraińców, wywózki na Syberię, warunków życia, pracy, głodu i chorób dotykajacych Polaków, którzy się tam znaleźli, zmiany sytuacji po układzie Sikorski - Majski, transportu w rejon Kujbyszewa, spotkania z gen. Sikorskim, wcielenia mężczyzn do Armii Andersa, powrotu do Polski i osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Mickiewicze (Wołyń), Bieriezniki (rzeka Kama, obwód permski, d. ZSRR), Kujbyszewo (Syberia, obw. Nowosybirski), Człuchów (woj. pomorskie), Leśna (pow. żywiecki, woj. śląskie), Zawiercie (woj. śląskie)

Krótka relacja Aleksandra Gucza dot. jego przeżyć wojennych, przymusowego pobytu na Ukrainie, ciężkiej sytuacji rodzinnej. Świadek myli wiele faktów historycznych. Zakres chronologiczny: 1939 - 1960. Miejsca wydarzeń: Tomaszów Lubelski (woj. lubelskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja)

Relacja Stanisława Nosala dot. życia we Lwowie przed II wojną światową, okupacji niemieckiej, żołnierzy radzieckich, przyjazdu na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, pracy na gospodarstwie rolnym, przymuszania do kołchozów, życia codziennego i relacji osobistych.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2014   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Kraków (woj. małopolskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Międzyzdroje (pow. kamieński, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Relacja Aleksandra Dowgiałło-Wierbila, dotycząca wywiezienia na Syberię, pobytu w kołchozie w okolicach Irkucka, pracy jako kontroler wydajności, następnie repatriacji i próbach znalezienia sobie stałego miejsca zamieszkania oraz pracy w biurze inżyniera strzałowego w kopalni w Jastrzębiu; świadek wspomina też lata swojego wczesnego dzieciństwa, śmierć rodziców, życie w domu dziecka w Wilnie w czasie II Wojny Światowej; najwięcej uwagi poświęca epizodowi syberyjskiemu, organizacji wywozu, pracy w kołchozie, życiu codziennemu, relacjom z napotkanymi ludźmi a także szczegółom przyrodniczym; pozostałe części relacji również nasycone są szczegółami.   Zakres chronologiczny: 1936-1970   Miejsca wydarzeń: Vilnius (Wilno, Litwa), Surgieliszki (?, Litwa), okolice Irkucka (Syberia, ZSRR), Gdańsk (woj. pomorskie), Jastrzębie-Zdrój (woj. śląskie), Kuźnica Żelichowska (pow.czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Katowice (woj. śląskie), Wieluń (woj. łódzkie)

Anna Popowicz z domu Grzesik, opisuje życie codzienne podczas zesłania na Syberię z perspektywy dziecka, a także powojenne życie codzienne na Ziemiach Zachodnich.   Zakres chronologiczny: 1933-1990   Miejsca wydarzeń: Meducha (Ukraina), Woronica (Ukraina), Budzów (pow. suski, woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Kluczbork (woj. opolskie), Syberia, Kropywnycki (Ukraina), Nysa (woj. opolskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. dolnośląskie), Olesno (woj. opolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Biadacz (pow. kluczborski, woj. opolskie), Poręba Spytkowska (pow. brzeski, woj. małopolskie)

Maria Trukszyn, z domu Dubowska, opisuje historię swojego przyjazdu na Ziemie Zachodnie, które z racji białoruskiego pochodzenia jej mężą, mogło odbyć się dopiero w latach pięćdziesiątych; opisuje pracę w kołchozie na Białorusi, życie codzienne na nowych terenach, tradycje, sposoby zarobkowania.   Zakres chronologiczny: 1931-1980   Miejsca wydarzeń: Śliwowszczyzna (Białoruś), Grodno (Białoruś), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Moskwa (Rosja), Lębork (woj. pomorskie), Smołdzino (pow. słupski, woj. pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie)

Jarosław Krajnik opisuje przesiedlenie z Bieszczad, osiedlenie na Ziemiach Północnych, stosunki między ludnością Polską a Niemiecką, pracę w kołchozie, problem szabrownictwa, tradycje ludowe, relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1943-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupski (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Retowo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie.   Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017   Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)

Relacja Mirosława Pożarskiego dotyczy aresztowania rodziny w Wołkowyskach, wywózki na Syberię, warunków życia w kołchozie, stosunków z miejscową ludnością, amnestii w 1941 roku, pobytu w Uzbekistanie, wstąpienia do szkoły Junackiej i pobytu w Persji i Afryce, lat powojennych i okresu po powrocie do Polski, studiów w Warszawie, wyjazdu do Ostródy.   Zakres chronologiczny: 1929-2017   Miejsca wydarzeń: Syberia, Archangielsk (Rosja), Szafrikan, Buchara (Uzbekistan), Kermine (Nawoi,Uzbekistan),  Outdshroon (Republika Południowej Afryki), Tanzania, Kenia, Przylądek Dobrej Nadziej, Isfahan (Iran), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Relacja Wiesławy Pieśniakiewicz opisuje aresztowanie ojca przez NKWD, przetrzymywanie w więzieniu i wywóz do Mołotowsk. Kolektywizacja rolnictwa – zubożenie ludności. Powrót ojca do Polski. Śmierć Stalina i wyjazd reszty rodziny z ZSRR.   Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Drawsko Pomorskie (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Grodno (obecnie Białoruś), Mołodeczno (obecnie Białoruś), Mołotowsk (dawniej ZSRR, obecnie Siewierodwińsk, Rosja), Rymowicze (obecnie Białoruś), Stara Wilejka (obecnie Litwa), Wołożyn (obecnie Białoruś)

Relacja Ludwiki Kały z domu Sawieckiej, dotyczy dzieciństwa w II Rzeczpospolitej, zesłania na Sybir i życia codziennego podczas zesłania, powrótu do Polski, edukacji, orgaznizacji ZNP, życia codziennego we Wrocławiu i Brzegu po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1927-1017   Miejsca wydarzeń: Byteń (Białoruś), Brzeg Dolny, Mińsk (Białoruś), Kańsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Władywostok (Rosja), Baranowice (Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Taszkient (Uzbekistan), Archangielsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Przyborowo (Białoruś), Słonim (Białoruś)

Ryszard Ćwikliński rozpoczyna swoją relację od momentu wywiezienia jego całej rodziny (łącznie 5 osób) w bydlęcych wagonach na Syberię. Opisuje warunki w jakich przyszło im jechać oraz mieszkać. Podjęcie pracy w kołchozie przez ojca, życie codzienne w łagrze. Po ponad dwóch latach kolejne przymusowe przeniesienie do Kazachstanu (zmobilizowanie ojca do armii T. Kościuszki, śmierć matki, przeniesienie rodzeństwa do domu dziecka). W 1946r. wyjazd do Polski, spotkanie z ojcem. Podjęcie przez Świadka nauki najpierw w gimnazjum elektrycznym, potem w technikum elektrycznym, a następnie na Politechnice Wrocławskiej. Początki pracy i służby wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1940-2000Miejsca wydarzeń: Podorka (pow. dziśnieński, woj. wileńskie, ob. Białoruś), Kotłas (obwód archangielski, Rosja), Krystyn, Archangielsk (Rosja), Bałach, Pochostmyczko, Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Stargard Szczeciński (woj. zachodniopomorskie), Kostrzyn nad Odrą (woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Dąbroszyn (woj. woj. lubuskie), Rakoszyce (woj. dolnośląskie), Kulin (woj. dolnośląskie), Kazachstan, Kirowsk (obwód murmański, Rosja).  

Edmund Glaza opisuje powojenne losy swojej rodziny: przeprowadzka na ziemie zachodnie, sytuacja na wsi, działalność dobroczynna matki Świadka, reakcje ludzi na śmierć J. Stalina. W dalszej części Świadek skupia się na swojej edukacji: relacje z nauczycielami ze szkoły podstawowej, uczęszczanie do Technikum Mechanicznego w Zielone Górze, a następnie na Politechnikę Szczecińską (1973r.), problemy ze znalezieniem akademika, działalność w duszpasterstwie akademickim, wydarzenia marcowe.   Zakres chronologiczny: 1945-1973   Miejsca wydarzeń: Ciemnice (pow. krośnieński, woj. lubuskie), Czerwieńsk (woj. lubuskie), Częstochowa (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Konin (woj. wielkopolskie), Krosno Odrzańskie (woj. lubuskie), Ostrów Wielkopolski (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Radowo Wielkie (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Torzym (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Żelmowo (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie)

W pierwszej części relacji Bogusława Dębicka przytacza wspomnienia proboszcza z jej rodzinnej wsi Romana Dacy, który cudem przeżył napad uzbrojonych grup Ukraińców na plebanię. Następnie opisuje swoją podróż na Ziemie Zachodnie. Wspomina o działalności szabrowników. Następnie opowiada o uwięzieniu i torturowaniu swojego ojca przez UB, jego długą rekonwalescencję po zwolnieniu i śmierć. Opisuje nierówną walkę w sądzie o ukaranie winnych tej śmierci oraz odszkodowanie. Wspomina o inwigilacji jej rodziny przez władze. Pokrótce przedstawia historię członków swojej rodziny, a także losy innych Polaków w trakcie II wojny światowej i w okresie powojennym. Przytacza wspomnienia swojego stryja - Józefa Burdzego, w których opisuje on swoje aresztowanie, rozprawę i uwięzienie (lata 50). Autorka następnie przedstawia dalsze losy swojej rodziny. Opisuje jak wyglądało życie kulturalne na wsi po wojnie. Wspomina o metodach władzy w walce z Kościołem. Dodano załączniki: Legitymację członka Komisji Wysiedleńczo -Zabezpieczającej, zaświadczenie pełnienia obowiązków sołtysa, list od Eryki Pusz, odpis Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24.05.1963, Odpowiedź PRN w Środzie Śląskiej na pismo Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu dot. gospodarstwa Adama Burdzego. Zakres chronologiczny: 1940-1989 Miejsca wydarzeń: Nowosielce -Żurawno (Ukraina), Łukowiec Wiszniowski (Ukraina), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Mieczków (woj. dolnośląskie), Wrocław, Mściwojów (woj. dolnośląskie)

Wiktor Dębicki na początku wspomina o prześladowaniach Polaków przez uzbrojone oddziały Ukraińców i ucieczce swojej rodziny. Następnie opowiada o wyjeździe na Ziemie Zachodnie i przybyciu do Marcinowic. Opisuje pobyt w nowym domu, oraz relacje ze współlokatorami -Niemcami. Wspomina o przymusowych dostawach żywności, oraz o aresztowaniu jego ojca przez UB. Opisuje spółdzielnię gospodarczą -,,Kołchoz". Dodano załączniki: Postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, Karty zwolnienia więźnia śledczego. Zakres chronologiczny: 1940-1955 Miejsca wydarzeń: Białoktrynica (Ukraina), Marcinowice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Relacja Stanisława Mierzwy opisuje wywóz na Syberię jego całej dziewięcioosobowej rodziny. Szczegółowo przedstawia warunki w jakich byli transportowani (bydlęce wagony), a następnie życie codzienne w obozie (praca, złe warunki mieszkalne, głód, choroby, relacje między ludźmi), sytuację gospodarczą w ZSRR, zwerbowanie ojca do 1. Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Przyjazd po wojnie całej rodziny Świadka do Świdnicy.   Zakres chronologiczny: 1940-1946   Miejsca wydarzeń: Szutowa (dawny pow. jaworowski, woj. lwowski; obecnie Ukraina), Jaworów (dawny pow. jaworowski, woj. lwowski; obecnie Ukraina), Tułun (obwód irkucki, Rosja), Penza (Rosja), Arszen (rejonie tunkińskim, Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Lenino (Białoruś), Tworzyjanów (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Łobez (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie), Świdnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)